Kliniczna ocena leczenia chorych urologicznych preparatem gramurin w zakażeniach wywołanych przez pałeczki gram (?)
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1981/34/3-4.

Leczenie zakażeń pierwotnych i wtórnych układu narządów moczo­wych w wielu przypadkach napotyka na poważne trudności związane z narastaniem oporności zarazków lub infekcją wywołaną przez szczepy oporne (1). Stąd też każdy nowy lek wprowadzony do arsenału ? środków zwalczających zakażenie w drogach moczowych stwarza nadzieję popra­wy wyników leczenia. W ostatnich latach firma Ghinoin wprowadziła na potoki rynek farmaceutyczny nowy preparat pod nazwą Gramurin (kwas oksolinowy). Specyfik ten pod względem budowy chemicznej i działania jest zbliżony do innego laku węgierskiego ? Nevigramonu, dotychczas szeroko stosowanego w naszym kraju (2, 3). Zgodnie z badaniami Di--Carlosa kwas oksolinowy podany doustnie osiąga u człowieka maksymal­ne stężenie po 4 godzinach i jest w 35% wydalany z moczem (4).

Z doniesień piśmiennictwa wynika, że Gramurin (kwas oksolinowy) jest szczególnie skuteczny w leczeniu zakażeń układu narządów moczo­wo-płciowych pałeczkami Gram (?) (4, 5, 6, 7).

CEL PRACY

Celem pracy było dokonanie oceny skuteczności preparatu Gramurin w zwalczaniu zakażeń spowodowanych przez pałeczki Gram (?).

MATERIAŁ I METODY

Badaniami objęto 67 chorych obojga płci leczonych w Klinice Urolo­gicznej z powodu 7 różnych schorzeń urologicznych w ciągu 11 miesięcy 1978 roku. U żadnego z leczonych nie stwierdzono objawów niewyrów-nanej niewydolności nerek. Wszyscy badani w chwili przyjęcia do Kliniki mieli znamienną bakteriurię (104/ml). Każdemu choremu przed rozpoczęciem leczenia preparatem Gramurin wykonano posiew bakteriologicz- . ny z moczu i określono wrażliwość wyhodowanych bakterii na antybio-tyki i inne chemioterapeutyki. Identyfikację bakterii przeprowadzono wg zaleceń instrukcji Państwowego Zakładu Higieny (Wydawnictwo Meto­dyczne PZH 1964, 9, 1?4). Wrażliwość drobnoustrojów na poszczególne środki przeciwbakteryjne określano wg Bauera i wsp. (Amer. J. Clin. Paithol. 1966, 45, 493), oraz Kałużewskiego (Wydawnictwo Metodyczne PZH 1976, 14). U wszystkich chorych wykonano również: ogólne bada­nia moczu, badanie morfalogiczne krwi, jonogram, określano poziom mocznika i kreatyniny, badanie ekg, rtg klatki piersiowej, urografię.

Gramurin podawana chorym przez 10 dni w dawce 3X2 tabletki (1500 mg). Po zakończeniu kuracji wykonywano kontrolne badanie bak-teriologiezinie moczu oraz badanie ogólne moczu.

Jako kryterium skuteczności leczenia przyjmowaliśmy ustąpienie ob­jawów podmiotowych i przedmiotowych schorzenia, brak znamiennej bakteriurii, ujemny posiew z moczu, ustąpienie ropomoczu lub leuko-cy*uriii.

Ponadto przedstawiono w pracy wyniki badań bakteriologicznych mo­czu chorych leczonych w wymienionym poprzednio okresie w naszej Klinice.

Wynikli badań uwidoczniono w czterech tabelach.

WYNIKI BADAŃ

W okresie badań nad przydatnością Gramurinu w terapii chorych urologicznych, największy odsetek zakażeń wśród ogółu naszych pacjen­tów wywoływały (tab. I) szczepy bakterii z rodzaju: Proteus sp., Esche-

Tabela I. Częstość występowania poszczególnych rodzajów bakteria w moczu chorych, leczonych w Klinice Urologicznej w okresie prowadzonych badań (liczba szczepów ? 470) richiu coli, Klebsiella sp. W znacznie mniejszym procencie (od 1 do 8,7) w moczu badanych chorych występowały szczepy z rodzaju: Enterobac­ter, Pseudomonas aeruginosa, Providentia, Staphylococus epidermidis i Micrococus.

W tabeli II przedstawiano częstość występowania szczepów opornych na Gramurin i inne chemioterapeutyki u różnych rodzajów pałeczek Gram (?) izolowanych z moczu chorych leczonych w Klinice. Z ta­beli wynika, że Gramurin jest drugim po Gentamycynie skutecznym le­kiem w zwalczaniu zakażeń wywołanych przez wyhodowane z moczu szczepy bakterii. W przypadku szczepów z rodzaju Enterobacter, ilość bakterii opornych na Gramurin jest nawet mniejsza niż na Gentamycy-nę. Trzecim, co do skuteczności chemioterapeutykiem, jak wykazały na­sze badania, jest Nevigramon, a następnie w kolejności: Pyopen, Kefili-na, Streptomycyna, Chloromycetyna, Tetracyclina i Ampicilina.

W tabeli III przedstawiono częstość występowania oporności na różne leki wśród szczepów opornych i wrażliwych na Gramurin wyhodowa­nych z moczu chorych leczonych w Klinice. Z tabeli wynika, że szczepy oporne na Gramurin w największym odsetku reagują na Gentamycynę, a następnie Kefilinę i Pyopen. Podobna sytuacja występuje wśród szcze-pów wrażliwych na badany przez nas lek. W grupie tej stwierdzono znacz­nie mniejszy odsetek szczepów wrażliwych na Nevigromon (35,9%).

Tabela IV. Wyniki leczenia Gramurinem chorych w Klinice Urologicznej AMG

Wyniki leczenia Gramurinem przedstawiono w tabeli IV. Analizując skuteczność preparatu kwalifikowaliśmy chorych do 1 z 3 grup. Grupę

I stanowiło 33 chorych, u których uzyskaliśmy całkowite wyleczenie. Po­ prawę obserwowaliśmy u 23 leczonych (grupa II). Natomiast u 11 cho­ rych nie stwierdziliśmy ustąpienia dolegliwości po stosowaniu badanego preparatu (grupa III). W grupie tej było 4 chorych leczonych z powodu nowotworu pęcherza moczowego (e-resekcja p-cewkowa), 3 z przewlek­ łym zapaleniem pęcherza moczowego po usunięciu gruczolaka stercza, 2 z przewlekłym zapaleniem gruczołu krokowego i 2 z przewlekłym od­ miedniczkowym zapaleniem nerek po usunięciu kamienia z miedniczki.

Podczas stosowania Gramurin obserwowaliśmy niżej wymienione ob­jawy uboczne: bóle głowy u 4, oraz nudności i luźne stolce u 9 leczo­nych. Wymienione dolegliwości występowały pod koniec kuracji i nie zmusiły nas do odstawienia leku.

OMÓWIENIE WYNIKÓW

Z przeprowadzonych badań wynika, że największy odsetek zakażeń w układzie narządów moczowo-płciowych u leczonych przez nas chorych, był wywołany przez szczepy z rodzaju Proteus sp., Escherichia coli i Klebsiella sp. Bakterie te stanowiły ponad 50% wszystkich szczepów wyhodowanych z moczu leczonych chorych. Podobne wyniki uzyskiwa­no w innych klinikach urologicznych (4, 5, 7). Na uwagę zasługuje fakt, że wymienione wyżej szczapy charakteryzują się stosunkowo dużą opor­nością na większość stosowanych w kraju środków przeciwbakteryjnych. Do szczególnie mało wrażliwych na chemioterapię szczepów należą bak­terie z rodzaju Pseudomonas aeruginosa ? 8,5% ? w naszym materiale wszystkich badanych szczepów.

W przypadkach zakażeń wywołanych tymi pałeczkami najlepsze efek­ty terapeutyczne można uzyskać stosując Gentamycynę, rzadziej Pyopen lub Streptomycynę. Wyhodowane przez nas szczepy Pseudomonas były w 95% oporne na Gramurin. Obserwacje te są zgodne z danymi z piś­miennictwa (1, 5).

Odnosimy wrażenie, że Gramurin jest drugim po Gentamycynie sku­tecznym chemioterapeutykiem w przypadkach zakażeń wywołanych przez pałeczki z rodzaju Escherichia coli, Enterobacter, Proteus sp., Providen-tia i Klebsiella. Szczepy oporne na Gramurin w bardzo dużym odsetku są niewrażliwe na inne stosowane środki przeciwbakteryjne.

Duża wrażliwość na Gramurin pałeczek Gram (?), poza Pseudomo­nas aeruginosa, pozwala na uzyskanie za pomocą tego środka dobrych wyników leczniczych w zwalczaniu zakażeń dróg moczowych. W zwalczaniu tych zakażeń za pomocą Gramurinu uzyskaliśmy całkowi-te wyleczenie u 33 naszych chorych, u 23 zaś uzyskaliśmy wyraźną po­prawę, w 11 przypadkach leczenie nie przyniosło spodziewanego wyniku. Należy sądzić, że negatywny wynik leczenia w tej grupie chorych był spowodowany istnieniem ognisk podtrzymujących zakażenie takich jak: rany po elektroresekcji nowotworu pęcherza moczowego1, po usunięciu gruczolaka stercza, w przewlekłym odmiedniczkowym zapaleniu nerek po usunięciu kamienia z miedniczki i w przewlekłym zapaleniu gruczołu krokowego.

Reasumując należy podkreślić, że Gramurin jest preparatem szczegól­nie przydatnym w zwalczaniu zakażeń układu narządów moczowo-płcio­wych wywołanych przez pałeczki Gram (?). Preparat cechuje się dużą przydatnością leczniczą, jest dobrze tolerowany przez chorych i ła­twy w dawkowaniu. Wymienione cechy Gramurinu pozwalają na zali­czenie tego leku do grupy najcenniejszych środków zwalczających zaka­żenia u chorych urologicznie.

WNIOSKI

1.Gramurin jest lekiem szczególnie przydatnym w zwalczaniu za­ każeń narządów układu moczowo-płciowego wywoływanych przez pałecz­ ki Gram (?).

2.Stosowany przez nas preparat charakteryzuje się dużą skuteczno­ ścią w przypadku zakażeń wywołanych przez szczepy z rodzaju Proteus sp., Escherichia coli, Klebsiella sp. Lek jest natomiast mało skuteczny w zakażeniach wywołanych szczepami Pseudomonas aeruginosa.

3.Wrażliwość bakterii wyhodowanych z moczu chorych leczonych w klinice jest większa na Gramurin niż Nevigromon.

4.Gramurin jest lekiem rzadko wywołującym negatywne objawy uboczne zmuszające do rezygnacji z preparatu.

1. Dzierżanowska D., Podsiadły C, Czerniawska J., Linda H.: Zakażenia układu moczowego u chorych operowanych z powodu ikamicy nerkowej. Pol. Przeg. Chir., 1977, 6a, 68*9.
2. Graber H., Arr M., Tarnovszky E.: New drugs in the treatment of urinary tract infections, microbiologic and clinical eva,luation of oxolinic acid. Ther. Hung., 1974, 22? 3, 1.
3. Gramurin. Chinom 1974 r.
4. Kardos E.: Wy­niki doświadczeń kliinieianyich z preparatem Gramumn. Ptro Memorda MiediimpeK-Bu-dapest 1978, 16, 64.
5. Manitius A., Hebanowski M., Galiński J., Nawicki B.: Gramurin i Nevigromon w leczeniu zaikażeń narządu moczowego1. Badania bakterio­logiczne i kldniczne. Pro Memorda Medipex-Budapest, 1978, 15, 13.
6. Riedl E.: Doniesienia o nowych preparaitach zakładów farmaceuityozno-chemaioznyich Ohinoin i ioh kliniicznym zastosowaniu. Pro Memoria MedimpeK-iBudapest, 1977, 12, 11.
7. Verobolyi A.: Doświadczenia, kliniczne z preparatem Gramurin. Pro Memoria Me-dimpex-Budaipest, 1978, 14, 7.