W przypadkach rozsianych przerzutów raka gruczołu krokowego do
chodzić może do zaburzeń procesu krzepnięcia, przejawiających się krwio moczem, krwawieniami z nosa, wybroczynami w skórze i w błonach śluzowych, krwawieniem z miejsc pooperacyjnych, a nawet do pełnych objawów skazy krwotocznej. Skąpe piśmiennictwo na ten temat (1, 2), niewykonywanie badań laboratoryjnych potwierdzających obecność skazy oraz rzadkość występowania tego obrazu- chorobowego skłaniają nas do przedstawienia dwóch chorych leczonych w Klinice. Chociaż w żadnym z poniżej przedstawionych przypadków, nie uzyskano potwierdzenia roz poznania badaniem histologicznym, to jednak całokształt obrazu klinicz nego czynił rozpoznanie prawie pewnym.
Przypadek I. Chory M. F. lat 64, nr hist. chor. 187/78, przyjęty był do kliniki z powodu masywnego krwiomoczu trwającego od kilku miesięcy, stwierdzało się ponadto krwawienie z nosa, pobolewanie w obu okolicach lędźwiowych, dysu-rię, oraz częstomocz, zwłaszcza nocny.
W badaniach stwierdzono: morfologia krwi: E ? 1.950.000, wsk. barwny 0,83, Hb ? 5,24%, Ht ? 19, płytki krwi 26.000, OB 16. Fibrynoliza we frakcji euglobu-linowej: I badanie ? 100', II ? 80', fibrynogen ? 272 mg% i 220 m%, test etano-lowy +. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej: na talerzu biodrowym po stronie prawej ognisko sklerotyczne sugerujące przerzut raka gruczołu krokowego. Urografia: czynność nerek prawidłowa. W badaniu per rectum gruczoł krokowy wielkości 2 kasztanów, prawy płat o cechach raka. Węzły chłonne pachowe i szyjne powiększone. Podejrzewając przerzut do węzłów chłonnych szyi ? wykonano biopsję. Wynik badania histologicznego: carcinoma metastaticum. Przebieg pooperacyjny po-wikłamy był krwawieniem z całej powierzchni rany, co zmusiło do kontroli operacyjnej rany. Chorego leczono przetaczaniem krwi, podawaniem kwasu epsilon-ami-nokapronowego a następnie Fostrolinem i TACE. Krwawienie opanowano, morfologia krwi wróciła do normy, stan chorego poprawił się. Ponownie chorego obserwowano w Klinice w pół roku później z powodu nawrotu krwiomoczu (nr hist. chor. 749/78). Ponownie leczeniem zachowawczym uzyskano zahamowanie krwawienia.
Przypadek 2. Chory J. W. lat 66, nr hist. chor. 1578/79, przyjęty do Kliniki z powodu nawracającego krwiomoczu, bólów w okolicach lędźwiowych i krzyżowej, nasilających się trudności w oddawaniu moczu i częstomoczu.
Badaniem stwierdzało się bliznę po operacyjnym usunięciu gruczolaka stercza w podbrzuszu. Badanie per rectum: gruczoł krokowy nierówny, powiększony, o konsystencji drewna. Na skórze pleców, karku i brzucha liczne, zlewające sdę ze sobą wybroczyny krwawe. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej: liczne drobne sklerotyczne przerzuty do lędźwiowego kręgosłupa, kości krzyżowej i do talerzy kości biodrowych. Urografia: czynność nerek prawidłowa. OB 28, czas kaolinowo-kefalinowy 50", (N 30-40 sekund) czas trombinowy 20" (N: 14?16'), wskaźnik Qucika 94%, fibrynogen 450 mg%, fibrynoliza we frakcji euglobulinowej 5 godzin, test etanolo-wy +.
OMÓWIENIE
W przypadkach raka gruczołu krokowego może dochodzić do aktywacji fibrynolizy. Polikowski (2) na 32 przypadki raka gruczołu krokowego wzmożoną fibrynolizę stwierdził u 21 chorych. Podobne wyniki uzyskali Plewiński i Stąpor (l).
Wzmożoną fibrynolizę tłumaczy się (3) przedostawaniem się do krwiobiegu dużych ilości (plazminogenu z uszkodzonych tkanek. Proces ten nasila się gdy pojawiają się przerzuty. Aktywatory te powodują przejście plazminogenu w czynny enzym fibrynolityczny plazminę. W następstwie niszczonych jest wiele białek osoczowych, szczególnie tych, których struktura jest niezmiernie czuła (fibrynogen, czynnik V i VIII). Równocześnie z niszczeniem fibrynogenu i innych czynników pojawiają się produkty ich rozpadu, mające też właściwości inhibitorów krzepnięcia.
Innym mechanizmem, na podstawie którego dochodzi do zanikania fibrynogenu i innych białek osocza, warunkujących prawidłową hemostazę jest koagulopatia ze zużycia.
Substancje fibrynolityczne uwalniane z tkanek, erytrocytów, leuko-cytólw i krwinek płytkowych zapoczątkowują śródnaczyniowe krzepnię-cie krwi. W -przebiegu tego procesu z krążenia usuwany jest fibrynogen, protrombina czynniki V i VIII, a także spada liczba krwinek płytkowych, które ulegają agregacji pod wpływam tworzącej się trombiny (zlepy krwinek).
W tych stanach często dochodzi do wtórnego uczynnienia się fibrynolizy, jako mechanizmu obronnego.
W rozsianych przerzutach nowotworowych oba procesy nadmiernej fibrynolizy i wykrzepiania wewnątrznaczyniowego mają znaczenie w przebiegu powstawania skazy krwotocznej.
POSTĘPOWANIE LECZNICZE
1.Hamowanie wzmożonej fibrynolizy przez podawanie trasylolu,
kwasu epsilon-aminokapronowego, paraaiminometylobezoesowego i in nych.
2.Uzupełnianie brakujących czynników krzepnięcia.
3.Wyrównywanie ostrej utraty krwi.
4.Leczenie hormonalne raka gruczołu krokowego.