Przypadek przemieszczenia ujścia moczowodowego do pęcherzyka nasiennego
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1982/35/3-4.

Wady układu moczowego stanowią 10% wszystkich wad wrodzonych (2) a zatem w praktyce urologicznej spotykamy je dość często, umiemy je rozpoznawać i na ogół skutecznie leczyć. Niektóre wady spotykamy jednak bardzo rzadko, mogą nastręczać trudności w rozpoznaniu zwłasz­cza wtedy, gdy są ukryte a dolegliwości z nimi związane nikłe. Do takich wad należy przemieszczenie ujścia moczowodu do pęcherzyka nasien­nego. Należy ono do najrzadszych wad urologicznych.

Jest ono szczególnie trudne w przypadku nerki podwójnej, gdy ner­ka górna uszkodzona przez wodonercze jest urograficznie nieczynna. Wi­dzimy wówczas na zdjęciach nerkę prawidłową, wprawdzie przesuniętą w bok i ku dołowi, w cystoskopii zaś pojedyncze, prawidłowe ujście. Na­leży zaznaczyć, że ektopiczny moczowód przynależy zawsze do górnej nerki (3).

Chorzy z tą wadą skarżą się na tępy ból w okolicy lędźwiowej, pod­brzuszu, kroczu lub odbytnicy, zaburzenia w oddawaniu moczu, ból pod­czas wytrysku nasienia, domieszkę krwi w nasieniu, moczenie nocne lub krwistą wydzielinę z cewki. Może występować ropomocz lub kwiomocz, bezpłodność (1, 2, 3).

Badaniem przedmiotowym można niekiedy wyczuć torbielowaty pę­cherzyk nasienny. Urografia wykazuje brak kontrastu po stronie cho­rej lub inne zmiany odnośnej nerki. Najlepiej wyjaśnia sprawę vasove-siculografia (2, 3).

Przypadek, który przedstawiam, różni się nieco od opisanych w do­stępnym mi piśmiennictwie i dlatego wydaje mi się godny uwagi.

Chory K. T., lat 40, kierowca został skierowany na nasz Oddział w dniu 26. I. 1978 z powodu okresowo występującego całkowitego krwiomoczu, bez skrzepów i bez bólów. Nie gorączkował. Żonaty, dwoje dzieci. Badaniem przedmiotowym stwierdzono gładki opór w lewym podżebrzu, słabo odgraniczony, nie bolesny. Ze­wnętrzne narządy moczowopłciowe prawidłowe. Per rectum: Gruczoł krokowy pra­widłowy, trudności z dotarciem do jej górnej granicy ze względu na silną budowę ciała badanego. OB 64/91, HB 87%cck 4190000, bck 9000. Poziom mocznika w su­rowicy krwi 28 mg°/o, mocz prawidłowy. Cystoskopia: nieznaczne wzmożone be­leczkowanie, przerost fałdu międzymoczowodowego, ujścia prawidłowe. Urografia: nerka prawa prawidłowa, po lewej stronie brak zarysu nerki, w miednicy małej tuż poniżej lewego stawu krzyżowobiodrowego gniazdo złogów uwapnionych. Nerka lewa wydziela prawidłowo, zepchnięta w dół i w bok. Opisane złogi są poza pę­cherzem i moczowodem. Wykonano pyelografię po stronie lewej: miedniczka poło­żona nieco ponad grzebieniem talerza biodrowego, w miejscu kielicha górnego cha­rakterystyczne lekko wklęsłe spłaszczenie jak przy obecności torbieli. Moczowód przesunięty w górnym odcinku. Na wszystkich zdjęciach kamienie zmieniły swoje ułożenie. Urografia i Pyelografia nie wyjaśniły całkowicie gdzie umieściły się ka­mienie.

22.2.78 w uśpieniu ogólnym dotchawicznym otwarto przestrzeń zaotrzewnową i stwierdzono obecność guza chełbocącego, wielkości głowy dziecka. W jego dolnej części jakby przyklejona nerka wielkości pięści. Od niej odchodził prawidłowy moczowód, tuż obok drugi, szerokości 2 palców, poskręcany, chełbocący, łączył się z wodonerczem. Wyosobniono naczynia zaopatrujące obie nerki. Podwiązano i prze­cięto naczynia górnej nerki (3 żyły i 2 tętnice). Zaciśnięto miękkim klemem na­czynia dolnej nerki na 12 min. i w tym czasie resekowano wodonercze. Górny biegun nerki czynnej zaopatrzono jak przy resekcji bieguna. W okolicę szwów Spongostan i dren. Wodonercze wyprowadzono poza ranę pozostawiając je na wy-preparowanym moczowodzie. Ranę zeszyto. Chorego odwrócono na grzbiet i z cię­cia przyprostnego w lewym podbrzuszu odszukano zmieniony moczowód. Prepa­rując w dół stwierdzono, że moczowód uchodzi do pęcherzyka nasiennego, który przedstawia dość obszerną torbiel wypełnioną kamieniami. Z moczowodem łączył go otwór grubości ołówka. Nacięto go i wydobyto kleszczykami Randalla 7 ka­myków. Pęcherzyk częściowo resekowano i obszyto. Kikut moczowodu podwiązano i pociągając za wodonercze usunięto cały preparat. Założono dren w okolicę pę­cherzyka.

Przebieg pooperacyjny gładki, po 13 dniach po operacji chory opuścił Oddział z raną pooperacyjną wygojoną. Mimo zalecenia nie zgłosił się. do kontroli. Spotkany przypadkowo, twierdził, że nie odczuwa żadnych dolegliwości. Przypadek przedstawiam ze względu na rzadko spotykany rodzaj wady rozwojowej i niezwykłe umiejscowienie kamicy.

1. Bedrna J.: Urologia Dziecięca PZWL, 1956, 251.
2. Chladt J.: Zschr. f. Urol., 1973, 66, 359?363.
3. Zieliński J., Sośnierz M., Marąuardt U.: Pol. Przeg. Chir., 1962, 6a, 605.