PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Klej do tkanek w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet - ocena wstępna
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/2.

autorzy

Wiktor Łotocki
Klinika Ginekologii i Położnictwa Septycznego Instytutu Położnictwa i Chorób Kobiecych AM w Białymstoku
Kierownik: doc. dr hab. med. W. Łotocki
Dyrektor: prof. dr hab. med. S. Soszka

streszczenie

Klej do tkanek, zastępujący szwy w leczeniu operacyjnym, powo­duje mniejszą urazowość, przyspiesza czas trwania zabiegu oraz zapo­biega powikłaniom wczesnym i późnym. Może to być szczególnie ko­rzystne w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet ze scho­rzeniami dodatkowymi i w wieku zaawansowanym. U 9 pacjentek w II° i III° zaawansowania klinicznego wysiłkowego nietrzymania moczu oraz ze wskazań internistycznych ograniczenia zabiegu, zastosowano klej do tkanek ?Chirurcoll-Polfa". U wszystkich operowanych kobiet uzyskano zadowalający stan czynnościowy pęcherza i układu zwiera­czy. W mniejszym stopniu przemieszczeniu ulegał w tej operacji pę­cherz moczowy, oceniany w obrazach cystograjii kontrolnej. U kobiet w wieku zaawansowanym uzyskiwano większe przemieszczanie pęche­rza, w porównaniu z wynikami tej operacji u kobiet młodszych. Ocena stopnia utrwalenia wyników leczenia operacyjnego wysiłkowego nie­trzymania moczu u kobiet przy stosowaniu kleju do tkanek, wymaga dalszej kilkuletniej obserwacji.

Kleje do tkanek znajdują zastosowanie w chirurgicznym leczeniu wielu schorzeń (3, 6, 9). Zdolność trwałego łączenia tkanek przez po­chodne estrów kwasu cyjanoakrylowego pozwala w wielu zabiegach operacyjnych zredukować lub wyłączyć technikę zszywania (2, 3, 11). Zmniejsza to w znacznym stopniu uraz tkanek w polu operacyjnym oraz chroni operowane chore przed możliwością następstw takich, jak krwa­wienia z wkłucia, krwiaki po wkłuciach, powstawanie stanów zapalnych, niezamierzone przekłucia lub wkłucia do narządów i tkanek sąsiednich (2, 4, 9, 10).

Stosowanie związków sklejających tkanki w przestrzeniach poza-otrzewnowych wyklucza jednocześnie niebezpieczeństwo niewskazanych połączeń, jakie mogą mieć miejsce przy rozpylaniu kleju w jamie otrzewnowej.

MATERIAŁ I METODYKA

Klej do tkanek zastosowano u ośmiu chorych operowanych z powodu II0 i u jednej III° wysiłkowego nietrzymania moczu. Pięć operowanych z II0 wysiłkowego nietrzymania moczu było w wieku od 38 do 49 lat, a cztery pozostałe miały 62, 65, 67 i 73 lata. Chora w wieku 65 lat była z III° wysiłkowego nietrzymania moczu.

Zakres zmian anatomicznych i czynnościowych w dnie miednicy, w statyce narządów moczopłciowych i w pęcherzu oceniano badaniem uroginekologicznym oraz radiologicznie, wykonując policystografię wielo-płaszczyznową.

Przed leczeniem operacyjnym wykonywano badanie cystoskopowe, pomiary cystometryczne i sfinkterometryczne, próby kaszlowe oraz ba­dania bakteriologiczne moczu i treści pochwowej.

W zaawansowanych stanach wysiłkowego nietrzymania moczu wyko­nywano z reguły operację sposobem Marshall-Marchetti-Durfee (1). Za­bieg polega na odpowiednim przemieszczeniu i zawieszeniu cewki i pod­stawy pęcherza moczowego w przestrzeni Retziusa (ryc. 1). Szwy z nici nieresorbujących się ustalają w zmienionym położeniu narząd i jego otoczenie.

W naszym wykonaniu zabieg zawsze uzupełniamy od strony krocza i pochwy ściągnięciem i połączeniem w przestrzeniach przyodbytniczych brzegów mięśni dźwigaczy odbytu (7).

Wskazaniem do zastosowania u naszych 9 chorych kleju do tkanek w aerosolu ?Chirurcoll-Polfa", po uwzględnieniu jego właściwości (3, 8, 11, 12), była konieczność zmniejszenia stopnia urazu i skrócenia czasu trwania zabiegu. Wymagał tego internistyczny stan ogólny leczonych pacjentek. Klej ?Chirurcoll-Polfa" zastąpił w naszym wykonaniu szwy zawieszające z nici nieresorbujących się.

WYNIKI I ICH OMÓWIENIE

Przebieg pooperacyjny u wszystkich chorych był bez powikłań. Do-datnie próby kaszlowe przed operacją, po operacji były ujemne w po­zycji leżącej i stojącej. Wydalanie moczu u chorych operowanych było o prawidłowej rytmice w prawidłowych objętościowo porcjach bez zale­gania w pęcherzu.

U kobiet w wieku do 50 lat uzyskano dobrą czynność mięśni wypie-raczy i zwieraczy pęcherza moczowego i cewki, przy niezadowalającym stopniu przemieszczenia anatomicznego narządu, widocznym w obrazie cystograficznym (ryc. 2).

U kobiet w wieku powyżej 60 roku życia uzyskano korzystne zmiany czynnościowe oraz widoczny w obrazie cystograficznym większy stopień przemieszczenia anatomicznego pęcherza moczowego i sklepień pochwy (ryc. 3). Pozwala to na przypuszczenie uzyskania trwalszych wyników leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu, które winny się potwierdzić dopiero w odległych obserwacjach tych chorych.

Porównanie obrazów cystograficznych przemieszczenia pęcherza mo­czowego z zastosowaniem kleju do tkanek, z obrazami cystografii po za­wieszeniach ze zbliżeniem tkanek szwami, przedstawia się niewątpliwie korzystniej (ryc. 4, ryc. 5). Przyczyną tego stanu jest szersze i głębsze obejmowanie nicią miejsc łączonych, przeważnie z blaszkami powięzio-wo-rozścięgnowymi.

Obserwowane większe przemieszczenie pęcherza moczowego przy sto­sowaniu kleju u kobiet starszych, można tłumaczyć wiotczeniem z wie­kiem tkanek powięziowych i tym samym łatwiejszym ich przemieszcza­niem i ustalaniem w momencie sklejania.

Uzyskane zadowalające wyniki czynnościowe utrzymywania i wyda­lania moczu nie można uzależniać wyłącznie od sklejania, gdyż niekiedy podobne rezultaty można spostrzegać po operacji sposobem Langredera (4), polegającej tylko na rozwarstwieniu i oddzieleniu trzonu pęcherza i cewki moczowej od otoczenia w przestrzeni Retziusa.

Korzyści płynące ze stosowania kleju do tkanek w operacyjnym le­czeniu wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet, upatrujemy w możli­wości bezpieczniejszego przeprowadzenia takiego zabiegu u chorych w wieku zaawansowanym, z mniejszą wydolnością poszczególnych narzą­dów i układów. Mniejszy uraz operacyjny tkanek chroni je przed po­wikłaniami wczesnymi oraz odległymi takimi, jak tworzenie się kamieni pęcherzowych na niciach przenikających przez ścianę mięśniową narządu (10).

Podkreślić należy, że obok ze wszech miar celowego stosowania kleju do tkanek u wybranych kobiet w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu, uwzględnić trzeba podstawowy warunek jakim jest dokładne i bezkrwawe przygotowanie tkankowych powierzchni łączonych.

piśmiennictwo

  1. Durfee R. B.: Anterior vaginal suspension operation for treatment of stress
  2. inconitinence. Am. J. Ofostet, Gyinec, 1S65, 92, 610
  3. Freese P., Heinrich P., Hinze
  4. M.: Die Vervendiu,ng vion Klebstoffen ia der organerhaltendein Nierencihiruirgtie (Tier-
  5. experimentelle Studie). Der Chirurg., ,1S6i6, 37, ,56.
  6. Kazoń My. Wczesne wyniki
  7. operacji uniesienia szyi pęcherza moczowego przy pomocy polskiego kleju tkanko­
  8. wego w wysiłkowym nietrzyimaniu imocizu u kobiet. Gin. Pol., 1978, 49, 7i93.
  9. Kurnatowski W., Brzozowski T.: Możliwości stosowania Alfa-cyjanoaikiryilów w chi-
  10. rurigia. Pam. XLVI Zjazdu Cłiinurgów Polsfcioh w Lublinie, 1974, 2, 629.
  11. Lang-
  12. reder W., Schwalm H.: Gynakologische Urologie. Uiretbroyesiikiolyse. G. Thieme,
  13. Situttgairt, 1961, 87.
  14. Lech M., Kurnatowski W.: Próba zastosowania cyjanoakry­
  15. lowego kleju chirurgicznego w położnictwie. Gin. Pol., 1973, 44, 8123.
  16. Łotocki
  17. W.: Diagnostyka i postępowanie lecznicze u kobiet z nietrzymaniem moczu. Gin.
  18. Pol., 1968, 39, 897.
  19. Pelc T.: Badania doświadczalne mad zaopatrzeniem ran
  20. miąższu nerkowego pczy użyciu polskiego k/leju. Probl. Lak., 1978, 12, 737.
  21. Polimery w medycynie, ?Chirurcoll-Polfa". Suplameot. PWN, Warazawa, 1976,
  22. Winocław.
  23. Seski J. C: Iatrogenic intirayesical foreign body following Mar-
  24. sihall^Marcihetti procedurę. Am. J. Gbst. Gyinec., 11976, L2i6, 514.
  25. Studnicki W.: Badania nad chirurgicznym leczeniem doświadczalnym ran
  26. wąitroby u ps6w ze sizczególnym luwzględnieniem wairtośoi kleju cyjanoakrylowego
  27. produkcji krajowej. Rozprawa habilitacyjna. Lublin, 1976.
  28. Ziają K.: Badania
  29. porównawcze nad wydolnością zespoleń wykonanych za pomocą kleju tkankowego
  30. i szwu w środowisku zakaźnym. Pol. Pnzegil. Ghir., 1976, 10, 130-9.