Torbiele nerek a kamica moczowa
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/2.

Współistnienie kamieni nerkowych lub wapnicy nerkowej u chorych z nerkami gąbczastymi jest chorobą napotykaną rzadko (1, 2, 3). Kamicę w torbielowatości nerek rozpoznaje się tylko wyjątkowo, natomiast ka­micę nerkową towarzyszącą samotnym torbielom nerek a występującą często, opisywano sporadycznie (1, 4, 5, 6).

Bardzo duże torbiele nerek, wielkości głowy dziecka nie stanowią problemu diagnostycznego, ponieważ chorzy odczuwają pewne dolegli­wości i zwykle zwracają się do lekarza. Torbiele małe, od wielkości orze­cha włoskiego do wielkości renklody, podobnie jak torbiele bardzo małe, nie dają zwykle żadnych dolegliwości i rozpoznaje się je przypadkowo lub w trakcie operacji wykonywanej z innych powodów (1, 5). Badanie moczu nie wykazuje zazwyczaj odchyleń od normy, a krwiomocz drobno-widowy zdarza się rzadko. Torbiele nerek uważa się jednak za jedną z wielu przyczyn krwiomoczu, najczęściej mikroskopowego. Typowy na­pad bólowy nerki z krwiomoczem bywa często pierwszym objawem, który doprowadza do rozpoznania kamicy i torbieli nerkowej. Zaleganie moczu w kielichu uciśniętym przez torbiel może być powodem tworzenia się złogów.

BADANIA WŁASNE

W Klinice Urologii operowano w ostatnich 8 latach 47 chorych z tor­bielami nerek (20 kobiet i 27 mężczyzn). Wiek chorych wahał się od 20 do 75 lat, średnio 54,9 lat. U 39 chorych rozpoznano torbiele samotne nerki, po stronie prawej u 15, a po stronie lewej u 24. U 3 cho|rych zmiany były obustronne, a u 5 stwierdzono torbielowatość nerek. Powo­dem zgłoszenia się do Kliniki były u większości chorych dolegliwości bólowe o charakterze bólów napadowych nerki lub krwiomocz makro­skopowy. Szukając przyczyn dolegliwości bólowych lub zmian w moczu rozpoznawano przypadkowo torbiele nerek.

Kamicę nerkową towarzyszącą torbielom nerek rozpoznano u 18 cho­rych (6 kobiet i 12 mężczyzn). U 13 chorych była to kamica cieniodajna, a u 5 chorych złogi były zbudowane z kwasu moczowego. U wszystkich chorych z torbielami i kamicą stwierdzono krwinkomocz.

U 9 chorych z torbielami, u których nie rozpoznano kamicy nerko­wej, obserwowano w badaniach moczu krwinkomocz, jednakże wszyscy oni mieli w przeszłości dolegliwości bólowe charakterystyczne dla ka­micy.

Reasumując, stwierdzono wśród 47 pacjentów z torbielami nerek u 18 (38,3%) kamicę nerkową i u 27 (57,5%) krwinkomocz. Dane te przedstawiono w tabeli I.

OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ

Wśród obserwowanych 47 chorych z torbielami nerek aż u 27 (57,5%) stwierdzono krwinkomocz w badaniach moczu. Tak duży odse­tek chorych z krwinkomoczem budzi poważne zastanowienie. U każdego z tych chorych wykonano poza urografią dalsze badania diagnostyczne celem ustalenia przyczyny krwiomoczu. Rozpoznanie towarzyszącej ka­micy moczowej u 18 chorych uznano za przyczynę krwinkomoczu. U po­zostałych 9 chorych wykonano cystoskopię, scyntygrafię nerek a nawet arteriografię nerkową. W badaniach tych nie stwierdzono przyczyny krwinkomoczu a śródoperacyjnie rozpoznano tylko torbiele nerek.

U 27 chorych z torbielami nerek i krwinkomoczem u 18 (66,7%) rozpoznano kamicę moczową (tabela II).

Sądzimy, że u 9 chorych z torbielami i krwiomoczem, u których nie rozpoznano kamicy nerkowej, pamiętając o wywiadzie bólowym, mogło nie udać się rozpoznać radiologicznie uformowanej kamicy moczowej.

WNIOSKI

1. Krwiomocz drobnowidowy u chorych z torbielami nerek jest zja­ wiskiem częstym i wystąpił u naszych chorych w 57,5%.

2. Kamicę nerkową towarzyszącą torbielom nerek stwierdzono u 38,3% chorych.

1. Amar A. D., Das S., Egan R. M.: Management of urinary caloulous disease in paitiants with renal eysts: revieiw of 12 years of exparience in 18 patients. J. Urcil., 1981, ili25, 153.
2. Palubinskas A. J.: Renal pyramidai structure opaci-fication in excretary uroginąphy and dlts relation to medullairy sponge kidney. Ra-diology, 1963, 8,1, 963.
3. Pyrah L. N.: Medullary sponge (kidney. J. Urol., 1966, 95, 274.
4. Stąpor K., Leńko J., Brauner G.: Die Nephrotothiasis in dystopen und miissgebildeten Nieren. Verihandliuingisbericiht LO. Korugress der Gesellschaft fur Urologie der DDR. Thieme, Leipzig, 1971, 79
5. Stąpor K., Jeromin L., Wiśniew­ski J., Sosnowski M.: A case of coexiistiencie of renal oarcinama with nephrolithiaisds . and adenoma in the renal cyst wadl diagnosed at oiperiaitian. Intr. Urol. Nephnol., 1980, 1)2,, 109.
6. Stąpor K., Brauner G., Jeromin L.: Torbiele wnęki nerkowej. Pol. Przegl. Chir. 1970, 2a, 394.