PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Metalowe kleszcze z siatką do sródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich przy poszukiwaniu drobnych kamieni w nerkach
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/4.

autorzy

Leszek Jeromin, Zbigniew Janiak, Marek Rożniecki
Klinika Urologii Instytutu Chirurgii Akademii Medycznej w Łodzi
Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. L. Jeromin

streszczenie

Autorzy podają jeszcze jeden sposób poszukiwania drobnych ka­mieni w nerce przy pomocy śródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich i specjalnie skonstruowanych szczypiec metalowych z siatką, zakłada­nych na nerkę.

Operacje kamicy nerkowej są najczęstszymi zabiegami wykonywa­nymi u chorych urologicznych. Większość operacji zwykle nie nastręcza trudności doświadczonemu chirurgowi, ale czasami poszukiwanie drob­nych złogów, do których nie ma dostępu od strony miedniczki i kieli­chów może sprawiać duże 'trudności i przedłużać operację.

W celu zlokalizowania kamienia powszechnie stosuje się śródopera-cyjne zdjęcia rentgenowskie (2, 6, 7). Specjalnie opakowane w folię i wy­jałowione małe kasety zakłada się wprost na nerkę. Wykonanie zdjęcia przednio-tylnego czasami bywa niewystarczające dla dokładnego umiej­scowienia złogu. Dopiero zdjęcie w drugiej projekcji umożliwia ustale­nie, czy kamień leży bliżej powierzchni brzusznej czy grzbietowej nerki.

Zastosowanie klisz systemu ?Polaroid" pozwoliło skrócić maksymal­nie czas wywoływania filmu do 60 sekund i ? co bardzo ważne ? nie wymaga obróbki materiału w ciemni. Jednakże i te szybko uzyskane informacje mogą okazać się niewystarczające dla precyzyjnego zlokali­zowania złogu.

Używanie ?Miniskopu" w czasie operacji, obserwowanie nerki z ka-mieiniem na ?kranie monitora telewizyjnego, nie zawsze daje dobre efekty ze względu na małą wyrazistość obrazu i zwykle niewielkich roz­miarów poszukiwany złóg. Doświadczenia nasze w tym względzie są jednoznaczne.

Lokalizacja kamienia przez wkłuwanie igieł w miąższ nerki i wyko­nywanie zdjęć śródoperacyjnych jest sposobem mało dokładnym i wy­maga często kilku ekspozycji (1).

W Klinice Urologicznej AM w Łodzi zdjęcia śródoperacyjne wykonu­je się na kliszy rentgenowskiej o wymiarach 30X40 cm. Użycie normal­nej wielkości kliszy stosowanej w urografii pozwala zaoszczędzić impor­towanych, specjalnych małych błon w jałowych kasetach, których okres ważności jest ograniczony a konieczność wykonywania zdjęć śródopera­cyjnych nie jest aż tak częsta. Zdjęcia śródoperacyjne wykonujemy przy pomocy specjalnie skonstruowanego w Klinice i opatentowanego staty­wu (3). W celu ułatwienia poszukiwania drobnych złogów w nerce sto­sowaliśmy siatkę z cienkiego drutu, którą przyszywaliśmy nicią jedwabną do powierzchni nerki. Widoczny na zdjęciu kamyk odszukiwaliśmy według kratek siatki (4).

W ostatnich Mach stosowaliśmy w Klinice Urologii AM w Łodzi specjalne metalowe kleszcze z siatką z cienkiego drutu, rozpiętą na jed­nym ramieniu, podobnie jak przed laty zaproponował Marion i Kirschner (8). Na uwolnioną z otaczającego tłuszczu nerkę zakładamy bez trudu i szybko kleszcze z siatką, dobrze przylegającą do powierzchni nerki, co pozwala na swobodne operowanie bez obawy zmiany położenia kratek siatki względem poszukiwanego złogu (ryc. 1).

Podobny sposób lokalizowania drobnych kamieni kielichowych przy pomocy kleszczy z siatką metalową i zdjęć rentgenowskich śródopera-cyjnych na specjalnym statywie wydaje się godny polecenia i jak wy­nika z naszych doświadczeń, może wydatnie skrócić czas operacji.

piśmiennictwo

  1. Alken C. E., Dix V. W., Wildboltz E. M., Weyrauch H. M.: Haradbuch der Urologie. Operaitive Urologie I. Springer ? Verlag, Berlin ? Gottingen ? Hei­delberg, 1961.
  2. Barzilany B. I., Kedar S. S.: Surgical treatment of staghorn calculus by lewer partial nephrectomy and pyelolithotomy. J. Urol., 1972,, 108, 689.
  3. Jeromin L., Stąpor K.: Stojak do śródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich przy operacjach odlewowej kamicy nerkowej. Referaty naukowe XV Zjazdu Pol. Tow. Urol., Wisła, 27?28. 5. 1976, Katowice, 1977, 50.
  4. Jeromin L., Stąpor K., Janiak Z.: Siatka metalowa do 'śródoperacyjnych zdjęć rentgenowskich jako po-mioc przy odszukiwaniu drobnych kamieni w kielichach nerki. Urol. Pol., 1980, 2, 107.
  5. Koshiba K., Ishibashi A.: A new technique in intraoperative, renal ra-diography. XVIII Congres de la Societe Internationale Urologie, 1979, 2, 226.
  6. Marschall V. F., Lavengood R. W., Kelly D. Jr., Kelly D.: Complete longitu-dinal nephrolithotomy and the Shorr regimen in menagement of staghorn cal­culi. Amin. Surg., 1965, 162, 366.
  7. Mayor G., Zingg E. J.: Urologische Opera-tiiooen. Thieme ? Verlag, Stuttgatrt. 1973.
  8. Mazurek L. J.: Radiodiagnostyka kliniczna chorób narządu moczowego. PZWL, Warszawa 1957;