Całkowite zdwojenie cewki moczowej męskiej i żołędzi prącia
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/4.

autorzy

Jerzy Bogumił Milewski: Klinikia Urologiczna Instytutu Chirurgii AM w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab med. T. Krzeski
Kierownik Instytutu: prof. dr hab. med. J. Nielubowicz

streszczenie

Przedstawiono obserwację 25-letniego mężczyzny z całkowitym zdwojeniem cewki moczowej i żołędzi. Nie odczuwał on z tego powodu żadnych dolegliwości i nie był leczony.

Całkowite wrodzone zdwojenie cewki moczowej jest niezwykle rzadko spotykaną wadą rozwojową. W polskim piśmiennictwie pierwszy opis podwójnej cewki moczowej podał Perkowski (6) w 1883 r. Wada ta współistnieje przeważnie z innymi wadami wrodzonymi dróg mo-czowopłciowych, układu kostnego lub dolnego odcinka przewodu pokarmowego (1, 2, 3, 5, 8).

OPIS PRZYPADKU

Chory R. W., lat 25 (Nr amb. hist. choroby 2247/79). Leczony przed 2 laty z powodu nawracających zakażeń dróg moczowych. W dniu zgłoszenia się do ambulatorium nie odczuwał żadnych dolegliwości. Od dzieciństwa oddaje mocz po ściągnięciu napletka dwoma strumieniami. Badanie przedmiotowe: moszna prawidłowo wykształcona, oba jądra i najądrza prawidłowe w mosznie. Trzon prącia prawidłowy. Napletek całkowicie pokrywa żołądź. Po ściągnięciu napletka ku tyłowi uwidaczniają się dwa prawidłowo wykształcone żołędzie wyrastające ze wspólnego trzonu prącia, okolone wspólnym napletkiem. Na każdym z żołędzi znajduje się prawidłowe ujście zewnętrzne cewki moczowej. Żołędzie umieszczone są jeden nad drugim.. Podczas oddawania moczu z obu ujść wytryska mocz (ryc. 1). Szerszy strumień moczu wypływa z górnego ujścia cewki. Jak podaje oba żołędzie ulegają naprężeniu w czasie wzwodu, a nasienie podczas wytrysku wypływa z obu ujść. Nie ma trudności w podejmowaniu stosunków płciowych. Badanie ogólne moczu prawidłowe. Posiew moczu jałowy. Radiologiczny obraz narządów klatki piersiowej prawidłowy.

Urografia (ryc. 2): wydzielanie i wydalanie moczu cieniującego prawidłowe. Dystopia lędźwiowa nerki prawej. Nerka prawa o potrójnej miedniczce i kielichach z niedokładnym zwrotem. Nerka lewa położona prawidłowo, podwójna, o miernie poszerzonych kielichach, miedniczkach i górnych odcinkach moczowodów, które łączą się na wysokości dolnego zarysu nerki. Cystografia mikcyjna: (ryc. 3) dwie szyje pęcherza i dwie cewki moczowe z dwoma ujściami zewnętrznymi. Cewki moczowe i ich ujścia wewnętrzne położone są jedna nad drugą. Chory nie był leczony, gdyż uważa, że wada budowy prącia i cewki moczowej nie przeszkadza mu w odbywaniu stosunków płciowych i nie zaburza oddawania moczu.

OMÓWIENIE

Przyczyny i mechanizm powstawania wrodzonego, całkowitego zdwojenia cewki moczowej nie został całkowicie wyjaśniony (1, 2, 3, 6, 7). Istnieje szereg teorii, które usiłują wytłumaczyć powstawanie tego typu wady rozwojowej. Teoria Felisca (cyt. za 5) tłumaczy niezrośnię-ciem się związków tylnej i przedniej cewki, wskutek czego cewka tylna rośnie samodzielnie ku przodowi, a część wisząca cewki ku tyłowi. Powstają obok siebie leżące dwie cewki. Das i Brosman (1) przyczynę takiego stanu upatrują w wadliwej stymulacji wzrostu, co ma prowadzić do nieskoordynowanego wzrostu między odcinkiem wiszącym cewki, a zatoką moczopłciową. Inni autorzy (1, 5, 8) uważają, że nie-zrośinięcie się prawidłowe zawiązków cewki jest spowodowane obecnością między nimi nieprawidłowo umiejscowionej tkanki mezenchymal-nej. Ewentualne leczenie zależy od warunków anatomicznych i zgłaszanych dolegliwości (1, 4, 5, 6, 7, 8).

piśmiennictwo