Przetoki moczowodowo-maciczne występują bardzo rzadko. W piśmiennictwie polskim przetokę moczowodowo-maciczną opisał w 1937 r. Gelbstein (4), w 1962 r. Zieliński (4), a w 1981 r. Kazoń (3). Cibert i Reval (1) oraz Couvelaire (2) uważają, że przetoki moczowodowo-maciczne są zawsze następstwem cięcia cesarskiego.
OPIS PRZYPADKU
Chorą H. Cz., lat 29 (nr hist. chor. 2574/18930) przyjęto do Kliniki Urologii z innego oddziału urologicznego z powodu przetoki moczowodowo-skórnej w obrębie blizny pooperacyjnej.
Po cięciu cesarskim wykonanym 1985-06-09 zauważyła wyciekanie moczu przez pochwę, mimo że mocz oddawała również przez cewkę moczową.
Na podstawie wykonanych badań rozpoznano przetokę moczowodowo-maciczną.
Urografia przedoperacyjna, wykonana w październiku 1985 r. wykazała poszerzenie lewego układu kielichowo-miedniczkowego oraz lewego moczowodu, który łączył się z macicą, zakontrastowaną w postaci kulistego tworu powyżej pęcherza moczowego (ryc. 1).
Dnia 1985-10-11 wykonano operację polegającą na uwolnieniu moczowodu z licznych twardych zrostów i dotarciu do miejsca przewężenia moczowodu. Powyżej przewężenia stwierdzono przetokę łączącą światło moczowodu ze światłem macicy, wycięto przewężony odcinek i wszczepiono następnie do pęcherza moczowego metodą Politano-Leadbettera.
Po operacji wytworzyła się przetoka moczowo-skórne w bliźnie pooperacyjnej z powodu której chorą przekazano do Kliniki Urologii. Na urogramach stwierdzono brak zacieniowania lewego moczowodu w jego części miedniczkowej (ryc. 2).
Fistulografia wykazała nieregularne przechodzenie środka cieniującego w głąb tkanek miękkich (ryc. 3).
W czasie ponownej operacji w dniu 1986-03-07 stwierdzono ropień okołopęche-rzowy oraz bardzo liczne zrosty i nacieczenia obejmujące cały moczowód aż do miedniczki nerkowej. W tej sytuacji wykonano nefroureterektomię.
OMÓWIENIE
U chorej w następstwie cięcia cesarskiego powstała przetoka moczowodowo-maciczna, którą rozpoznano i właściwie leczono. Ze względu na bardzo duże zmiany bliznowato-naciekowe w obrębie tkanek miednicy mniejszej nie było dobrych warunków do wykonania ureterocystoneostomii. Stąd negatywny wynik operacji. Powstała przetoka moczowodowo-skórną doprowadziła do pogłębienia stanu zapalnego, powstania ropnia w obrębie miednicy mniejszej oraz rozległych zrostów obejmujących moczowód aż do miedniczki nerkowej. W tej sytuacji konieczna była nefroureteroktomia.