Jednym ze sposobów operacyjnego leczenia odlewowej kamicy nerkowej jest nefrotomia. Groźnym dla chorego powikłaniem tego sposobu leczenia może być masywne krwawienie w okresie pooperacyjnym.
W związku z olbrzymim postępem w dziedzinie radiologii naczyniowej stało się możliwe wykonywanie zabiegów terapeutycznych, do jakich zalicza się embolizację tętnic patologicznie zmienionych narządów lub ich części (1, 2, 3, 4).
W Klinice Urologii w Gdańsku wykonano w latach 1979?1986 122 nefrotomie w przebiegu leczenia kamicy odlewowej. U kilkunastu chorych w okresie pooperacyjnym wystąpiło masywne krwawienie, opanowane u większości leczeniem zachowawczym. Jednego chorego musieliśmy reoperować i usunąć nerkę. U dwóch innych chorych skorzystaliśmy z terapeutycznych możliwości radiologii naczyniowej.
Przedstawiamy dwóch chorych, u których wybiórcza embolizacja krwawiącej gałązki tętnicy nerkowej pozwoliła uniknąć usunięcia nerki.
OPIS PRZYPADKÓW
Chory Ł. K., lat 41, nr hist. chor. 457/76, przyjęty do Kliniki z powodu obustronnej kamicy koralowatej. W 8 dobie po usunięciu kamienia drogą totalnej nefrotomii lewostronnej, wystąpił masywny krwiomocz z tamponadą pęcherza moczowego. Po wypłukaniu pęcherza w znieczuleniu ogólnym krwawienie ustąpiło. W 14 dobie wystąpiło ponowne krwawienie z operowanej nerki. W Zakładzie Radiologii AM w Gdańsku, wykonano badanie naczyniowe, które ujawniło obecność dwóch tętniaków o średnicy 2 cm i 5 cm. Dokonano selektywnej embolizacji gałązki tętnicy nerkowej zaopatrującej obydwa tętniaki. Jako materiału embolizacyjnego użyto spongostanu. W 10 dni po embolizacji wypisano chorego do domu w stanie ogólnym dobrym. Na urogramach wykonanych po 3 miesiącach operowana lewa nerka wydzielała po 15 minutach UKM mocno zniekształcony, odpływ moczu do pęcherza swobodny. Wznowy kamiczej nie stwierdzono.
Chory Z. J., lat 64, nr hist. chor. 1365/246, przyjęty do Kliniki z powodu bezmoczu i obustronnej kamicy. Po samoistnym wydaleniu złogów z prawego moczowodu i odblokowaniu prawej nerki, operowany. Wykonano totalną nefrotomię lewostronną. W 12 dobie po operacji chory zagorączkował, a w godzinach wieczornych wystąpił masywny krwiomocz oraz krwawienie z rany pooperacyjnej. Po opanowaniu wstrząsu i przetoczeniu 2000 ml krwi, wykonano w Zakładzie Radiologii AM w Gdańsku badanie naczyniowe, które wykazało obecność dwóch tętniaków o średnicy 18 mm i 6 mm (ryc. 1).
Po zablokowaniu żyły nerkowej cewnikiem Swan-Ganza i podaniu skrawków spongostanu, wykonano wybiórczą embolizację gałązki tętnicy nerkowej (ryc. 2). Chorego wypisano do domu w 8 dniu po tym zabiegu. Kontrolna urografia wykonana po 2 miesiącach wykazała nieznaczne opóźnienie wydalania środka cieniującego. Odpływ moczu do pęcherza swobodny. Złogów w lewej nerce nie stwierdzono.
Podane powyżej przykłady przekonują o celowości i korzyściach, jakie daje współpraca urologa z radiologiem. Obaj chorzy uniknęli powtórnych operacji i ewentualnej niewydolności nerkowej w przebiegu pooperacyjnym, wielce prawdopodobnej wobec współistnienia kamicy drugiej nerki.