Pęknięcie pęcherza moczowego dzieli się na urazowe oraz samoistne (8). Ściana pęcherza, w pęknięciach pourazowych, może być uszkodzona przy urazach brzucha, złamaniach kości miednicy, a także podczas operacji i zabiegów endoskopowych (6, 10). Gdy nie można ustalić przyczyny pęknięcie nazywamy samoistnym.
Samoistne pęknięcie pęcherza moczowego następuje najczęściej do światła jamy otrzewnej i manifestuje się objawami brzusznymi (1, 3, 9, 10).
OPIS PRZYPADKU
Chory R. S., lat 47, nr historii choroby 609/87, z zawodu młynarz, został przyjęty do Kliniki Urologii z powodu krwiomoczu, bólów podbrzusza, podwyższonej ciepłoty ciała oraz postępującego osłabienia. Choroba rozpoczęła się przed 6 miesiącami pobolewaniami w podbrzuszu. Wystąpienie tych dolegliwości chory wiąże z wykonywaniem w tamtym okresie szczególnie ciężkiej pracy fizycznej, niejednokrotnie przy przepełnionym pęcherzu moczowym, W dalszym przebiegu choroby pojawiał się okresowo krwiomocz oraz podwyższenie ciepłoty ciała do 39,5°C.
Badaniem przedmiotowym stwierdzono w podbrzuszu twór kulisty, sięgający od spojenia łonowego do pępka, gładki, tkliwy, nieruchomy. Poza tym brzuch miękki, niebolesny, perystaltyka prawidłowa.
Badanie USG ujawniło twór guzowaty, dobrze odgraniczony, umiejscowiony przed pęcherzem moczowym, o zróżnicowanej echogenności, przypominający obraz
starego krwiaka.
Cystouretroskopia wykazała niewielki stan zapalny tylnej cewki moczowej oraz otwór w ścianie przedniej pęcherza moczowego wielkości monety dwudziestogro-szowej, umiejscowiony tuż nad szyją pęcherza.
Na urogramach stosunki anatomiczne i czynnościowe w zakresie nerek i moczowodów były prawidłowe, natomiast pęcherz moczowy stwarzał wrażenie uciśnię-tego od przodu oraz z boków. Przy wypełnieniu pęcherza podczas cystografii stwierdzono przedostawanie się środka cieniującego poza pęcherz moczowy (ryc. 1).
Chorego operowano 27. 11. 87. W ścianie przedniej pęcherza stwierdzono otwór oraz stary, otorbiony zaciek moczowy w przestrzeni przedpęcherzowej, wypełniony martwicza tkanką łączną. Tkanki te wycięto, ewakuowano zaciek, zeszyto otwór w ścianie pęcherza oraz zdrenowano przestrzeń przedpęcherzową.
Przebieg pooperacyjny niepowikłany. Chorego w stanie dobrym wypisano do domu.
OMÓWIENIE
Samoistne pęknięcie pęcherza powstaje najczęściej w jego znacznym przepełnieniu, powodującym rozciągnięcie ściany.
Przyczyny tego stanu mogą być mechaniczne, na przykład w gruczolaku stercza (9), tamponady pęcherza moczowego w krwawiącym guzie nowotworowym (7), niedrożności lub zwężeniu cewki moczowej (cyt. wg 8).
Inną grupę przyczyn, wywołujących przepełnienie pęcherza moczowego, stanowią choroby neurologiczne (8, 10).
Istnieje szereg stanów chorobowych zlokalizowanych w pęcherzu moczowym, które usposabiają do pęknięcia jego ścian. Są to ostre i przewlekłe stany zapalne (2), gruźlica (4) i uchyłki pęcherza moczowego (2, 9).
Powstanie uszkodzenie ściany pęcherza u naszego chorego, można wiązać ze znacznym wysiłkiem fizycznym przy przepełnionym pęcherzu moczowym.