Szkolenie w zakresie diagnostyki ultrasonograficznej zorganizowała firma Bruel-
-Kjaer w dniach 11?18. 10. 1987 r. w Klinice Urologii Uniwersyteckiego Szpitala
Herlev w Kopenhadze (Kierownik Kliniki prof. Tago Hal oraz w Zakładzie Diagnostyki Ultrasonograficznej (Kierownik prof. H. B. Holm).
Codziennie w godzinach od 14.00?16.00 odbywały się wykłady na temat konstrukcji i wyposażenia oraz sposobu eksploatacji ultrasonografów firmy Bruel-Kjaer.
Szpital Uniwersytecki w Herlev otwarto w 1976 r. W pierwszym okresie posiadał 564 łóżka, obecnie ma ich 988. Umiejscowione są w nim następujące kliniki: ginekologii i położnictwa, endokrynologii, urologii, nefrologii, gastroenterologii, chirurgii, chorób wewnętrznych, intensywnej terapii, ortopedii i rehabilitacji, laryngologii, okulistyki oraz zakłady radiologii i radioterapii, patologii, bank krwi, laboratorium centralne, laboratoria specjalistyczne, oddział dializ, oddział fizykoterapii, zakład medycyny nuklearnej. W szpitalu pracuje centralny blok operacyjny i blok anestezjologiczny.
Działa tu również ośrodek komputerowy i ośrodek dokumentacji naukowej, biblioteka z czytelniami. W bibliotece znajduje się kserograf na którym po złamaniu kodu można wykonać dowolną ilość odbitek.
Każda klinika posiada 48 łóżek oraz 30 łóżek dziennego pobytu ? co jest nowością. Czas pracy we wszystkich oddziałach trwa od 8.00 do 16.00 od poniedziałku do piątku z 1 godzinną przerwą obiadową. Na terenie szpitala znajduje się stołówka, sklepy i kwiaciarnia, ogród dziecięcy i szkoła.
Szkoli się tutaj stale 350 studentów medycyny Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Kopenhadze. Na terenie szpitala znajduje się szkoła pielęgniarstwa i techników radiologii. Tuż obok szpitala znajdują się warsztaty naprawcze i obsługi oraz bank. Ponieważ szpital zajmuje 190000 m2 powierzchni, a budynek główny posiada 25 pięter ? istnieje tu poważny problem komunikacji wewnątrzszpitalnej.
Kurs zorganizowano dla grupy polskiej. Uczestniczyli w nim: prof. Józef Wiśniewski z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, dr med. Arkadiusz Kapliński z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, dr med. Andrzej Rakoczy z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Warszawie, Ob. Małgorzata Kozlowska z Varimex oraz prof. Eugeniusz Miękoś z Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi.
Uczestników podzielono na dwie grupy prof. Miękoś i dr Rakoczy pracowali codziennie w godz. 8.00?12.00 w Szpitalu Herlev, drugą grupę szkolono w innych szpitalach.
W Zakładzie Diagnostyki Ultrasonograficznej pracuje 6 ultrasonografów firmy Bruel-Kjaer, Helige, Acuson. Gabinety diagnostyczne wyposażone są w ruchome stoły i komplet igieł biopsyjnych.
W 3 salach aparaty USG zespolone są z magnetowidem i dodatkowym monitorem. Dokumentacja wyników badań to opis badania przez badającego, zdjęcia z polaroidu i zapis na taśmie magnetowidowej. W Zakładzie znajduje sdę wideoteka, zawierająca wiele interesujących filmów o tematyce inwazyjnej i zachowawczej diagnostyki ultrasonograficznej. Wiele z tych filmów demonstrował na Zjazdach Międzynarodowego lub Europejskiego Towarzystwa Urologicznego w ostatnich 10-la-tach prof. Holm lub jego współpracownicy.
W Zakładzie zatrudniony jest elektronik-technik, który konserwuje i naprawia uszkodzone aparaty. W ciągu dnia wykonuje się średnio 25?30 badań i 4?5 biopsji cienkoigłowych różnych narządów, bądź biopsji przy pomocy igły TRU-CUT.
Badania ultrasonograficzne wykonuje pielęgniarka, a biopsje i zabiegi pod kont-
rolą USG lekarz. Na uwagę zasługuje duże doświadczenie pracującego tu personelu, który prowadzi diagnostykę i szkolenie lekarzy praktycznie z całego świata.
Po każdym badaniu lub przy łóżku chorego lekarz badający omawiał stan cho-
rego i wskazanie do badania USG. a bezpośrednio po badaniu omawiano uzyskane wyniki. Podobnie biopsje i inne zabiegi wykonywane pod kontrola USG omawiano na bieżąco. Na szczególne podkreślenie zasługuje precyzja wykonania niektórych zabiegów np. wstrzykiwanie alkoholu absolutnego do gruczolaka przytarczyc pod kontrolą USG. Zabieg ten w zupełności zastępuje konieczność operacyjnego usuwa- nia gruczolaka, co jest ciężką i technicznie trudną operacją. Również z dużą dok- ładnością wykonywano cienkoigłowe biopsje trzustki, jajnika, stercza. Igły biopsyjne używa się tylko jednorazowo.
Wprowadzenie do masy raka stercza ładunków radioaktywnych, stosuje się w tej Klinice coraz rzadziej z powodu obserwowanych odległych powikłań pod postacią popromiennego zwężenia odbytnicy.
W przerwach oglądaliśmy filmy naukowe, które pozwalały na zapoznanie uczestników szkolenia z problematyką, której nie można było w tym czasie zademonstrować praktycznie.
Na bloku operacyjnym zapoznałem się z tokiem pracy bloku oraz miałem możność zapoznać się z metodami niektórych operacji urologicznych. Również zobaczyłem film przygotowany dla Telewizji Duńskiej, demonstrujący nową konstrukcję prof. Holma ? urządzenia do litotrypsji zewnątrzustrojowej kamieni nerkowych. Aparatu nie pokazywano, gdyż jest tajemnicą Szpitala.
Cykl popołudniowych wykładów w Zakładach Bruel-Kjaer obejmował następujące tematy:
Ultrasonografia w urologii, Ultrasonografia w ciąży,
? ocena ultrasonograficzna stopnia zaawansowania raka odbytnicy,
inwazyjne techniki biopsyjne pod kontrolą ultrasonografii, wprowadzenie do tkanek radioaktywnych ładunków pod kontrolą ultrasono grafii,
Wszyscy uczestnicy otrzymali świadectwo odbytego szkolenia.
Na podkreślenie zasługuje wzorowa organizacja pracy, czystość pomieszczeń szpitalnych, punktualność. Sprzyja temu również wydłużony czas pracy (wszyscy pracują od 8.00?16.00). Zespół Kliniki Urologii i Diagnostyki Ultrasonograficznej prowadzony przez prof. H. H. Holma posiada największy dorobek i doświadczenie w inwazyjnej diagnostyce ultrasonograficznej w urologii. W Ośrodku tym szkolono lekarzy z większości krajów świata, w tym kilku z Polski. Ośrodek wyposażony jest w różne typy ultrasonografów, a kadra z całą powagą podchodzi do swoich obowiązków. Szkolenie na wszystkich etapach prowadzi się tylko w języku angielskim. Uczestnictwo w szkoleniu w Szpitalu Uniwersyteckim w Herlev w Danii pozwoliło na zapoznanie się z istniejącym stanem wiedzy w zakresie diagnostyki ultrasonograficznej narządów i układów ze szczególnym uwzględnieniem narządów układu moczowego.
Diagnostyka ultrasonograficzna powinna być dostępna w każdym szpitalu zarówno dla chorych ambulatoryjnych jak i hospitalizowanych. Przemawia za tym tani koszt badania, nieinwazyjność, powtarzalność i wysoki odsetek prawidłowych rozpoznań.