PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

WSPÓŁISTNIENIE DWÓCH PIERWOTNYCH RÓŻNEGO POCHODZENIA NOWOTWORÓW NERKI I STERCZA
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1990/43/2.

autorzy

Krzysztof Bar, Andrzej Noga, Krzysztof Łukojć
Z I Katedry i Kliniki Urologii Śl. AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. med. A. Szkodny

streszczenie

Przedstawiono współistnienie dwóch pierwotnych, różnego pocho­dzenia nowotworów nerki i stercza. W związku z tym omówiono za­grożenia istniejące podczas leczenia hormonalnego, jak również zwró­cono uwagą na ważność dokładnych badań diagnostyczno-różnicowych.

W dostępnym piśmiennictwie spotkaliśmy pojedyncze doniesienia o współistnieniu raka nerki i uchyłka pęcherza moczowego (2), raka obu nerek (5, 7), kostniejącego mięsaka pęcherza moczowego (4), mięśniaka gładkokomórkowego i nowotworu pęcherza (6) oraz nowotworu nerki i pęcherza moczowego (3). Nie znaleźliśmy natomiast doniesienia na te­mat jednoczesnego występowania różnego pochodzenia nowotworów ner­ki i stercza i związanych z tym uwarunkowań diagnostyczno-leczni-czych.

OPIS PRZYPADKU

Chory M. H., 1. 76 (Nr hist. chor, 126/336/86) przyjęty do Kliniki Urologii 2. 1. 1986 z pozostawionym w pęcherzu moczowym cewnikiem Foleya z powodu zatrzymania moczu na tle gruczolaka stercza. Badanie ogólne nie wykazało odchy­leń od normy. Badanie laboratoryjne: w normie (poziom fosfatazy kwaśnej i za­sadowej niepodwyższony). Per rectum: stercz powiększony, gładki, symetryczny, niebolesny o cechach gruczolaka. Badanie ultrasonograficzne nerek wykazało: obrys nerki prawej nierówny, o zaburzonej strukturze ech, nasuwający podejrzenie zmia­ny nowotworowej. Nerka lewa bez zmian. Ultrasonografia przezodbytnicza: stercz wielkości 43X55 mm. Brak symetrii gruczolaka, torebka nierówna, poprzerywana na godz. 10, struktura ech bardzo zaburzona na godz. 18. Wewnątrz stercza obszar średnicy 2 cm o szczególnie mocnej echogeniczności. Pęcherzyki nasienne: po stro­nie prawej pęcherzyk ?amputowany", po stronie lewej bez zmian. Pęcherz moczo­wy w normie. Rozpoznanie ? podejrzenie raka stercza. Urografia ? afunkcja uro­graficzna nerki prawej. Urogram po strome lewej prawidłowy. Tomografia kompu­terowa nerek potwierdziła obecność guza nerki prawej. Choremu usunięto nerkę 30. 01. 1986. Wygląd makroskopowy wyciętej nerki przemawia za rakiem o utkaniu jasnokomórkowym. Przebieg pooperacyjny bez powikłań. Badanie histopatologiczne usuniętej nerki wykonane w Zakładzie Histopatologii II Katedry Patomorfologii Śl. AM w Katowicach (kierownik: prof. dr hab. med. M. Luciak) Nr 849366: carci­noma clarocellularae.

W związku z tym choremu zlecono depo-provera w zastrzykach domięśniowych w dawce 2X500 mg na tydzień. Chory w stanie ogólnym dobrvm wypisany do domu z zaleceniem zgłoszenia się do Kliniki za 3 miesiące w celu usunięcia gru­czolaka stercza drogą przezcewkowa. Ponownie przyjęty 15. 05. 1986. Elektrore­sekcję przezcewkową wykonano 21.05. 1986. Przebieg pooperacyjny niepowikłany. Nr badania histopatologicznego, wykonanego w tym samym Zakładzie (Nr 859706): adenocarcinoma mikrocellulare. Chory na badania kontrolne nie zgłosił się, mimo kilkakrotnych wezwań.

OMÓWIENIE

U chorego stwierdziliśmy współistnienie nowotworu stercza i raka nerki. Współistnienie dwóch guzów pierwotnych różnego pochodzenia posiada nie tylko znaczenie teoretyczne, lecz także praktyczne. Jak wia­domo, nowotwór stercza o typie adenocarcinoma jest zmianą hormono-zależną. Niemniej podawanie estrogenów celem leczenia nowotworu ster­cza staje pod znakiem zapytania ze względu na obecność procesu eks­pansywnego w nerce, gdyż jak wykazały badania doświadczalne na cho­mikach, estrogeny mają pobudzający wpływ na rozwój raka nerki, a tes­tosteron hamujący (1). Również, w razie współistnienia raka nerki i raka stercza, stosowanie leków typu depo-provera, ethisteron może być ryzy­kowne. Pamiętając o tym, trzeba rozważyć jaką taktykę leczniczą należy zastosować z jak najmniejszym obciążeniem dla chorego.

piśmiennictwo

  1. 1. Chisholm G. D., Williams D. I.: Scientific Foundations of Urology. 684?688. London. Williams Heineman, Medical Books Ltd. 1984. ? 2. Fryczkowski M., Pa­nicz W.: Współistnienie nowotworu uchyłku pęcherza moczowego i nerki. Pol. Przeg. Chir., 1971, 43, 6a, 1047. ? 3. Lejawka W.: Współistnienie dwu pierwotnych różnego pochodzenia nowotworów pęcherza moczowego i nerki. Urol. Pol., 1979, 32, 2, 101. ? 4. Mioduszewska O., Stąpor K.: Kostniejący mięsak pęcherza moczowego współistniejący z brodawczakiem. Pol. Przeg. Chir., 1962, 34, 575. ? 5. Pióro J., Ziarek S., Szlachta E., Kowalski W.: Pierwotny obustronny nowotwór w nerkach torbielowatych. Wiad. Lek., 1967, 20, 709. ? 6. Swierkowska-Tyszkiewicz M., Za­lewski J., Tyszkiewicz S.: Rzadki przypadek współistnienia mięśniaka gładkoko­mórkowego i złośliwiejącego brodawczaka w pęcherzu moczowym. Wiad. Lek., 1967, 20, 705. ? 7. Wigura A., Lechociński Z.: Przypadek obustronnego raka jasno­komórkowego. Pam. Dnia Urol., PTU Katowice, 1963, 121.