Kolejne Sympozjum Urologów Krajów Socjalistycznych zorganizował prof. Vla-dimir Zvara, Kierownik Kliniki Urologii Uniwersytetu im. Komenskyego w Bratysławie. Wzięło w nim udział ok. 100 urologów; prócz uczestników z Czechosłowacji przybyli Niemcy, Rosjanie, Ukraińcy, przedstawiciele prawie wszystkich republik Związku Radzieckiego, Jugosławianie, Włosi, Bułgarzy, Węgrzy ? ja zaś byłem jedynym polskim urologiem, biorącym udział w tym Sympozjum.
Obradowano nad dwoma głównymi tematami, a mianowicie:
1.Nadpęcherzowe odprowadzenie moczu
2.Zaburzenia potencji.
W temacie pierwszym moderatorem był Zvara, koreferentami: Battke (Erfurt) i Althaus (Berlin).
Przedstawiono wszystkie sposoby odprowadzenia nadpęcherzowego moczu, od przezskórnej przetoki nerkowej do zastępczego pęcherza jelitowego, poprzez ureterokutaneostomię, operację Brickera oraz wszczepienie moczowodów do esicy i operację Mauclaire'a. Wyrażono pogląd, uznany przez znakomitą większość uczestników, że minęła bezpowrotnie epoka przetok nerkowych i moczowodowo-skórnych. Prawo obywatelstwa mają obecnie te metody, które posługują się przezskórnym wytworzeniem przetoki lub stwarzają warunki do zaopatrzenia przetoki w samoprzylepny zbiornik. Za dopuszczalną uznano zespolenie moczowodowo-esicze sp. Goodwina i to dla tej grupy chorych, która odrzuca wszelkie metody ?otwartego" odprowadzenia moczu tzn. przy pomocy przetoki. Za najbardziej nowoczesny sposób uznano wytworzenie szczelnego pęcherza jelitowego z samocewnikowaniem się przez chorego. Barierą dla urologów wielu krajów w tym zakresie operacji jest brak wyrobienia i pewności w operacjach z użyciem pętli jelita, w pewnym stopniu brak automatycznych szwów jelitowych.
Przedstawiłem dorobek własny w zakresie transureteroureterokutaneostomii, plasując tę metodę wśród przetok jednootworowych, opatrzonych samoprzylepnym zbiornikiem. Więcej zwolenników znalazła metoda Goodwina.
Temat drugi, obejmujący zaburzenia potencji, prowadził Breza (Bratysława) i Gorbiczenko (Kijów). Przedstawiono stan wiedzy o anatomii i fizjologii ciał jamistych oraz nowoczesne metody diagnostyki i leczenia impotencji. Test papawerynowy stanowi niebezpieczeństwo priapizmu i przy wielokrotnym powtarzaniu możliwość zwłóknienia ciał jamistych. Najprostszym testem potencji jest obecność wzwodów nocnych. Dużą pomoc w diagnostyce odpływu żylnego stanowi sonografia Dopplerowska.
Bezpieczniejszą, niż papaweryna, jest prostaglandyna. Daje krótszą erekcję i mniejsze niebezpieczeństwo zwłóknienia ciał jamistych. Samoinjekcje można stosować przez kilkanaście miesięcy.
Erdmann z Rostocku przedstawił wyniki mikrochirurgicznych zespoleń naczyniowych. Zasada polega na doprowadzeniu ukrwienia tętniczego z dorzecza tętnicy podbrzusznej do ciał jamistych. W niedostateczności żylnej prawo obywatelstwa zdobyła metoda podwiązania żyły głębokiej prącia. Uznano, że ok. 5,0% mężczyzn w wieku 20 lat i 20,0% w wieku 60 lat jest niesprawnych seksualnie. Współcześnie uważa się zastosowanie protezy za uzasadnione tylko w razie zwłóknienia ciał jamistych.
Omawiano również korekcję chirurgiczną w plastycznym stwardnieniu i we wrodzonym skrzywieniu prącia.
Organizatorzy Sympozjum zapewnili bogaty program towarzyski ? spotkanie z władzami miasta Bratysławy na Zamku oraz zupełnie swobodne spotkanie na leśnej polanie w Smolenicach. Obserwuje się dążność do używania jednego języka w tych międzynarodowych Sympozjach. Proponowano język angielski. Wielu bowiem młodych Rosjan nie zna niemieckiego, a wielu młodych Niemców nie zna rosyjskiego; językiem Sympozjum był rosyjski i niemiecki. Następne Sympozjum ma się odbyć w Taszkiencie w 1991 roku.
Wyraźnie mała była frekwencja tegorocznego Sympozjum. Trzeba podkreślić ograniczenie wzajemnych kontaktów między urologami wschodniej i środkowej Europy w ostatnich latach.
Czołową rolę w czasie obrad w Bratysławie odegrał Zvara i urolodzy z NRD: Battke, Althaus, Erdman i Muller.
Miałem możność odwiedzić Klinikę Urologii prof. Zimry w Bratysławie. Prof. Zvara jest obecnie czołowym urologiem w Czechosłowacji. W jego klinice wykonuje się przeszczepianie nerek, przezskórną chirurgię nerki i prawie całą, nowoczesną endourologię, worki jelitowe lub całkowite zastąpienie pęcherza jelitem i zespolenie z cewką, operacje Brickera, prowadzi się diagnostykę urodynamiczną i całą urologię dziecięcą. Klinikę prof. Zvary należy uznać za zupełnie nowoczesną.
Za swój miły obowiązek uważam podziękowanie Organizatorom Sympozjum, w szczególności prof. Zvara za zaproszenie i wyjątkową gościnność.