PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

WARTOŚĆ CIENKOIGŁOWEJ BIOPSJI ASPIRACYJNEJ W TRUDNYCH DIAGNOSTYCZNIE GUZACH NEREK
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1995/48/3.

autorzy

Eugeniusz Malczyk, Janusz Darewicz
Z Kliniki Urologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. J. Darewicz

streszczenie

Autorzy zastosowali cienkoigłową biopsją aspiracyjną do różnicowania trudnych
diagnostycznie guzów nerek. W grupie 12 chorych, u których rozpoznanie było niepew-
ne, u 11 biopsja cienkoigłowa potwierdziła istnienie raka jasnokomórkowego. Autorzy
podkreślają, że cienkoigłowa biopsja aspiracyjna jest metodą skuteczną diagnosty-
cznie, prostą i bezpieczną dla chorego.

Guzy nerek wywodzą się z nabłonka kanalików nerkowych lub z nabłonka wyściełającego kielichy i miedniczkę oraz podścieliska i niezróżnicowanej tkanki płodowej. Z nabłonka kana- lików powstają raki jasnokomórkowe i stanowią 90% wszystkich guzów nerki. Na pozostałe składają się: brodawczaki, mięsaki, raki, chłoniaki mięsakowe, szpiczaki oraz guzy mieszane naczyniako-tłuszczako-włókniaki. U dzieci częstym nowotworem jest nerczak płodowy czyli guz Wilmsa (5). Do podstawowych metod diagnostycznych należąultrasonografia i urografia. Stosuje się też tomografię komputerowąi angiografię. Czasem niezbędne jest wykonanie bio- psj i aspiracyjnej czego dowodzi niniejsza praca (6).


MATERIAL I METODA


W latach 1989-1993 w Klinice Urologii AMB było leczonych z powodu guza nerki 148 chorych. W tym 70 mężczyzn i 78 kobiet. Wiek chorych wahał się w granicach od 29-82 lat. W tej grupie było 135 guzów wychodzących z miąższu nerkowego, a wśród nich 133 raki jasnoko- mórkowe oraz 2 guzy łagodne naczyniako-tłuszczaki. Badania diagnostyczne były oparte na urografii, ultrasonografii, angiografii tętnicy nerkowej. Jeśli rozpoznanie nie było pewne wyko- nywano tomografię komputerową. W 12 przypadkach wszystkie trzy wymienione badania nie dały w pełni jasnego obrazu co do charakteru zmiany w nerce. W związku z tym u chorych przeprowadzono cienkoigłową biopsję aspiracyjną nerek pobierając do badania mikroskopo- wego materiał komórkowy. Nakłucie wykonywano przy pomocy aparatu USG. Materiał ko- mórkowy rozprowadzano na szkiełkach podstawowych, które umieszczano w utrwalaczu (utrwa- lacz stanowiła mieszanina dwóch równych części eteru i spirytusu). Po wysuszeniu preparaty barwiono hematoksylinąi eozynąi odczytywano pod mikroskopem. W 9 przypadkach zmiana okazała się być guzem jasnokomórkowym, w 2 były to raki jasnokomórkowe w zrakowaciałych torbielach i 1 naczyniako-tłuszczak.


OMÓWIENIE


Wprowadzenie nowych metod diagnostycznych takich jak ultrasonografia, angiografia i to- mografia komputerowa zwiększyło szansę wykrywania i precyzyjnego rozpoznawania guzów nerek. W dalszym ciągu jednak urografia nic nie traci na swojej wartości. Zmiany kształtu nerki na nefrogramach, zniekształcenia układu kielichowo-miedniczkowego przez ekspansję guza decydująo rozpoznaniu. Niektórzy oceniąjąskuteczność diagnostyczną urografii w guzach ne- rek na 85% (4).


W chwili obecnej za najlepsze badanie przesiewowe w diagnostyce nerek uważana jest ultra- sonografia. Jej skuteczność rozpoznawcza oceniana jest bardzo wysoko i według niektórych autorów sięga 90%. Jej wartość podnosi fakt, że jest to badanie nieinwazyjne. Mniej więcej jednakowo co do skuteczności diagnostycznej w stosunku do ultrasonografii jest oceniana to- mografia komputerowa (3,4).


Ważną pozycję wśród metod diagnostycznych zajmuje angiografia tętnic nerkowych. Roz- poznanie polega na odczytaniu charakterystycznych zmian dotyczących naczyń nerkowych w masie guza (1). Inwazyjność tej metody, na którą zwraca uwagę wielu autorów udaje się zmniej- szyć jednocześnie poprawiając jej skuteczność przez wprowadzenie bardziej doskonałych apa- ratów np. cyfrowej angiografii subtrakcyjnej (2).


Mimo zastosowania wyżej wymienionych metod nie udało się ustalić dokładnie charakteru guza. Dopiero wykonanie cienkoigłowej biopsji aspiracyjnej pozwoliło na rozpoznanie.


Na podstawie uzyskanych wyników można przyjąć, że w trudnych diagnostycznie guzach nerek cienoigłowa biopsja aspiracyjna jest jeszcze jedną cenną metodą.


WNIOSEK


Cienkoigłowa biopsja aspiracyjna jest wartościową metodą w diagnostycznie trudnych gu- zach nerek.

piśmiennictwo

  1. 1. Ambos M.A., Bosniek M.A., Yalensi O.J., Leflear R.S.: Angiographic patterns in renal oncocy-
  2. tomas. Radiology, 1978, 129, 615. ? 2. Blue L, Malek R., Segura J:. Angiomyolipoma: clinical
  3. metamorphosis and concepst for menagement J. Urol., 1988, 139, 20. ? 3. Borkowski A., Krzeski T.,
  4. Czaplicki M., Borówka A., Niemierko M., Wąsik J., Pruszyński B., Jakubowski W., Pacho R., Mala-
  5. nowska S., Stafiej P.: Rola ultrasonografii, tomografii komputerowej i arteriografii w diagnostyce
  6. guzów nerek. Urol.Pol., 1984, 37, 4, 311. ? 4. Brzozowski C, Borówka A., Gołębiewski J.: Ocena
  7. wartości diagnostycznej urografii, ultrasonografii i tomografii komputerowej u chorych na raka ja-
  8. snokomórkowego nerki. Urol. Pol., 1991, 1,35. ? 5. Reinfuss M, KociołekD., Skołyszewski J:. Guz
  9. Wilmsa u dorosłych. Urol. Pol., 1991, 1, 27. ?6. Sani G., AyersD., BankoffM., MitchesonD.,Ucci
  10. A.: Fine needle aspiration in the diagnosis of renal angiomyolipoma. J.Urol. 1990, 143, 999.