ROLA GRANULOCYTÓW KWASOCHŁONNYCH W OSADZIE MOCZU U CHORYCH LECZONYCH Z POWODU ŁAGODNEGO ROZROSTU STERCZA
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1995/48/3.

Prawie żadnej komórki z kręgu leukocytów nie poznano tak dobrze w ostatnich latach jak granulocyt kwasochlonny. Jest ona ważną, potencjalnie cytotoksyczną komórką efektorową określonej reakcji immunologicznej występującąw skazie alergicznej, infekcjach pasożytni- czych i w innych procesach zapalnych. Granulocyty kwasochłonne zawierąjąwiele enzymów i substancji białkowych, podobnie jak granulocyty obojętnochłonne, a ponadto uwalniająhista- minę i ECF-A (easinophil chemotactic factors of anaphylaxis) (2,3).

Infiltracja i funkcje granulocytów kwasochłonnych są regulowane przez mediatory lipidowe i białkowe uwalniane z mastocytów i limfocytów. Nowe zrozumienie granulocytów kwaso- chłonnych jako cytotoksycznych komórek efektorowych daje podstawy do innowacji w terapii (2).

W obrazie cytologicznym osadu moczu u części chorych, u których występująbardzo liczne komórki wysięku zapalnego, stwierdza się wyraźną przewagę granulocytów kwasochłonnych.

CEL PRACY

Celem pracy było wykazanie zależności między liczbą granulocytów kwasochłonnych w osa- dzie moczu, a przebiegiem pooperacyjnym u chorych, u których badaniem histopatologicznym potwierdzono łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH).

MATERIAŁ I METODA

Badaniem objęto 1852 chorych hospitalizowanych w Katedrze i Klinice Urologii AMB w latach 1990 1992. W tej grupie było 494 chorych z rozpoznaniem łagodnego rozrostu stercza. Badanie cytologiczne osadu moczu wykonano w Katedrze i Zakładzie Patomorfologii Kli nicznej AMB, stosując rutynowe metody cytologiczne. Wszystkie rozmazy były barwione me- todą H-E (hematoksyliną-eozyną). Następnie przeanalizowano najczęstsze powikłania po za- stosowanym leczeniu (elektroresekcja, adenomectomia) w grupie chorych z przewagą granulo- cytów kwasochłonnych i w grupie bez jej przewagi.

WYNIKI

Badaniem histopatologicznym łagodny rozrost stercza stwierdzono u 494 chorych, u 6 chorych rozpoznano raka stercza. U 441 chorych w osadzie moczu stwierdzono liczne komórki wysięku zapalnego z przewagą granulocytów kwasochłonnych. W grupie chorych z pojedyń- czymi granulocytami kwasochłonnymi przy współistniejących licznych innych komórkach wy- sięku zapalnego powikłania pooperacyjne były zdecydowanie częstsze (padwyższona tempera- tura u 75% chorych, a białkomocz u 87% chorych) (tab. 1).

DYSKUSJA

Od początku tego stulecia podejrzewano udział eozynofili w infekcjach pasożytniczych. Ich funkcja w procesach zapalno-alergicznych przez długi czas była nieznana. Prace z lat 70. wy- znaczajągranulocytom kwasochłonnym rolę w fazie gojenia procesu zapalnego. Liczne badania biochemiczne i molekularne z lat 80. przekonywująco dowodzą, że granulocyt kwasochlonny odpawiada raczej cytotoksycznej komórce efektorowej, aktywnie uczestniczącej w podstawo- wych patomechanizmach reakcji zapalnych (2). W dostępnej literaturze nie znaleźliśmy prac dotyczących roli granulocytów kwasochłonnych w osadzie moczu. Znaczna większość autorów ogranicza się do udoskonalania metod i szukania komórek nowotworowych w osadzie moczu (1,4). Również rutynowo wykonywane badania laboratoryjne moczu najczęściej nie różnicują rodzaju spotykanych granulocytów.

Wyniki naszych badań wskazują, że w przypadkach, w których w osadzie moczu stwierdza się liczne granulocyty kwasochłonne, przebieg pooperacyjny jest dużo lżejszy i zaobserwowano mniej powikłań (tab. 1). W łagodnych rozrostach stercza, w których w badaniu histopatologicz- nym stwierdza się mniej lub bardziej nasilony odczyn zapalny granulocyty kwasochłonne w moczu występują częściej. Wyniki naszych badań potwierdzają udział granulocytów kwaso- chłonnych w procesach zapalnych, co jest zgodne z wynikami badań innych autorów, którzy przeprowadzali badania w procesach zapalno alergicznych i pasożytniczych w innych narzą- dach (2, 3, 5, 6,).

WNIOSKI

1. Przebieg pooperacyjny u chorych z łagodnym rozrostem stercza, u których występowały w osadzie moczu liczne granulocyty kwasochłonne był lżejszy, najczęściej bezgorączkowy i bez białkomoczu.

2.Znaczna liczba granulocytów kwasochłonnych w osadzie moczu świadczy o prawidło- wych miejscowych procesach immunologicznych i przeciwzapalnych, może więc być uznana za pomyślny wskaźnik rokowniczy.

3.Badanie cytologiczne osadu moczu w pełnym zakresie powinno być wykonywane rutyno- wo u wszystkich chorych urologicznych z określeniem rodzaju obserwowanych granulocytów.

1. 1. Faryna J.\ Zastasowanie techniki miliporowej w badaniach cytodiagnostycznych moczu. Pato-
2. logia Polska, 1990, 41, 129. ? 2. Kroegel C, Kapp A..: Effektormechanismen und pathogenetische
3. Funktionen des easinophilen Granulozyten. Die gelben Hefte, 1993, 33, 101 - 117. ? 3. Maśliński
4. T., RyżewskiJ:. Molekularne podstawy odczynu zapalnego. Patofizjologia. PZWL. Warszawa. 1992,
5. 211 - 236. ? 4. Rathert F., Roth S.: Indikationen zur Urinzytologie. Urinzytologie. Springer-Verlag.
6. 1991. 9 - 14. ? 5. Riede U., N., Schaefer H., E., Wehniez K: Entzundungspathologie. AUgemeine
7. und spezielle Pathologic Georg Thieme Verlag Stuttgart - New York. 1989, 207 - 247. ? 6. Spry C,
8. F., J.: Eosinophils. A comprehensive review and quide to the Scientific and medical literature. Oxford.
9. 1988.