Liszaj twardzinowy i zanikowy (lichen sclerosus et atrophicus LS A) cechuje się płaskowy-
niosłymi grudkami, które skupiają się i łączą w plackowate twory bez nacieku. Najczęściej umiejscawia się na skórze tułowia, rzadziej okolicy płciowo odbytniczej. Kobiety chorują5 razy częściej od mężczyzn.
Liszaj płaski przerostowy (lichen planus hypertrophicus LPH) daje zmiany o charakterze
przerostowym najczęściej na kończynach dolnych. Rzadko zajmuje błony śluzowe, natomiast okolicę odbytniczo płciową sporadycznie.
OPIS PRZYPADKU
Chory M. R. 1.51 Nr: hist. choroby 300/93 został przyjęty do II Kliniki Urologii ŚAM w
Zabrzu z powodu guzowatej zmiany napletka z licznymi czopami ?ropnymi” i zmianami atro- ficznymi o charakterze owrzodzeń na żołędzi. Od 5 lat był leczony w Poradni Dermatologicznej z rozpoznaniem LSA skóry tułowia i ud.
Od 3 miesięcy obserwował pojawienie się zmian o charakterze rozrostowym na napletku.
Próba ich leczenia maściami sterydowymi nie przyniosła efektu. Napletek uległ pogrubieniu,
przybrał kształt kalafiorowaty z licznymi drobnymi otworkami, z których wydobywała się treść ropna. Na żołędzi pojawiły się pola owrzodzeniowe (ryc. 1). Ze względu na istniejące zmiany skórne (ryc.2) i wynik badania hist. pat. (Nr 31129) Lichen sclerosus et atrophicus otrzymany z bioptatu skóry prawego uda, zabieg ograniczono do wycię- cia zmiany kalafiorowatej napletka.
W znieczuleniu ogólnym wycięto narośl napletka nożem elektrycznym i dokonano hemosta-
zy. Założono pojedyncze szwy na skórę prącia. Opatrunek maściowy. Badanie hist. pat. (Nr. 7876) z pobranej zmiany napletka – Lichen planus hypertrophicus. Przebieg pooperacyjny po- wikłany nieznacznie dłuższym gojeniem się rany (ryc.3).
OMÓWIENIE
LSA jest łagodnym ale chronicznym schorzeniem skórnym i okolicy odbytniczo-płciowej u
kobiet, bardzo rzadko u mężczyzn o nieznanej etiologii (1). Również etiologia LPHjest niezna- na, a schorzenie to dotyczy w równym stopniu kobiet i mężczyzn (8). LPH występuje głównie na kończynach dolnych a jego brodawkowaty rozrost i współistnie- nie ze stanami zapalnymi sugerują możliwość transformacji onkogennej (2,9,10). Spostrzeże- nia te dotyczą przede wszystkim okolicy odbytniczo płciowej (5,6).
Obecnie uważa się, że jego pojawienie się na narządach płciowych poprzedza często niedo-
stateczna higiena jak również stulejka czy kłykciny (7). W piśmiennictwie krajowym, jak i za- granicznym spotkaliśmy dwa przypadki jednoczesnego współistnienia obydwu typów liszaja (3,4). Jako konieczność uważamy różnicowanie tego typu zmian na napletku i prąciu ze scho- rzeniami nowotworowymi i kiłą osutkową liszajowatą.
Chorego przedstawiamy z powodu rzadkości występowania LPH wraz z LSA jak i możliwe
współistnienie liszaja z procesem nowotworowym.