CHEMICZNE OPARZENIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH ZEWNĘTRZNYCH U 37 LETNIEGO MĘŻCZYZNY
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1996/49/2.

autorzy

Krzysztof Rogowski, Barbara Darewicz, Tadeusz Werel: Z Kliniki Urologu Akademii Medycznej w Białymstoku.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Janusz Darewicz.

streszczenie

Przedstawiono przypadek 37-letniego chorego, który doznał oparzenia

prącia i moszny mlekiem wapiennym. Opisano przebieg leczenia i sposób

korekcji operacyjnej zmienionego bliznowato prącia.

Chemiczne oparzenia zewnętrznych narządów płciowych mogą być następ- stwem wypadków przy pracy, samookaleczenia lub czynów przestępczych (5). Powstają w wyniku działania na skórę takich substancji jak stężone kwasy, ługi lub sole niektórych metali.

W wyniku oparzeń kwasami powstaje suchy strup spowodowany absorpcją wody z tkanek i koagulacją substancji białkowych (tzw. martwica sucha skrzepo- wa). Ługi wywołują martwicę rozpływną tkanek. Ich działanie polega na rozpu- szczeniu substancji białkowych, co sprzyja powstawaniu głębokich uszkodzeń z wilgotnym i miękkim strupem.

Izolowane oparzenia chemiczne zewnętrznych narządów płciowych są rzadką przyczyną urazów (1). Z tego powodu przedstawiamy własną obserwację.

OPIS PRZYPADKU

Chory, P. A. lat 37 (nr hist. choroby 20304/805/94) został przyjęty do Kliniki Urologii z powodu doznanego przed około pięcioma godzinami oparzenia prącia i moszny. Jak wynikało z wywiadu i ustaleń policji, stał się on ofiarą czynu prze- stępczego. W czasie snu, po libacji alkoholowej, oblano jego zewnętrzne narządy płciowe mlekiem wapiennym, przygotowanym w zakładzie garbarskim.

W chwili przyjęcia chory był w stanie upojenia alkoholowego. Miejscowo na skórze podbrzusza, na całym prąciu i mosznie stwierdzono ciemnobrunatne ogni- ska martwicy pokryte wilgotnym, miękkim strupem.

Znając rodzaj substancji, który spowodował uszkodzenie, przystąpiono do me- chanicznego oczyszczenia, uprzednio zmywając powierzchnię oparzenia dużą ilością wody. Po opracowaniu chirurgicznym rany, chorego leczono zachowaw- czo stosując miejscowo 2% krem Argosulfan.

Wielotygodniowe leczenie spowodowało całkowite wygojenie skóry moszny z pozostawieniem grubych, ściągających blizn przerostowych na prąciu powodują- cych deformację.

Po trzech miesiącach wycięto rozległą bliznę oparzeniową prącia. Z uwagi na znaczny ubytek skóry całego penisa, wytworzono lożę pod skórą moszny i umie- szczono w niej prącie wyłaniając na zewnątrz żołądź. W trakcie kolejnej hospita- lizacji operacyjnie odcięto skórę moszny wokół wszytego prącia, oddzielając je od podstawy. Efekt kosmetyczny był zadowalający.

Chory po upływie 6 tygodni od opuszczenia Kliniki podjął satysfakcjonujące życie płciowe.

OMÓWIENIE

Postępowanie z osobami, u których doszło do chemicznego oparzenia zewnę- trznych narządów płciowych obejmuje pierwszą pomoc oraz specjalistyczne le- czenie szpitalne.

W czasie pierwszego kontaktu należy zmyć powierzchnię oparzenia dużą ilo- ścią bieżącej wody. Dodawanie do niej środków alkalizujących w przypadku dzia- łania kwasów lub neutralizujących (słabe kwasy) przy oparzeniach alkaliami nie poprawia wyników i przebiegu gojenia.

Jedynie oparzenia wapnem niegaszonym nie wolno spłukiwać wodą, gdyż w jej obecności dochodzi do reakcji egzotermicznej. Usuwa sieje mechanicznie a następnie skórę zmywa się oliwą lub parafiną. Leczenie specjalistyczne polega na chirurgicznym opracowaniu rany z wycię- ciem tkanek martwiczych.

W przypadku izolowanych oparzeń zaleca się wczesne przeszczepy płata skór- nego niepełnej grubości.

Jednak większość autorów proponuje leczenie zachowawcze z późnym wyko- naniem przeszczepów uszypułowanym płatem skórnym (2, 4). Zastosowanie u naszego chorego leczenia dwuetapowego z wykonaniem prze- szczepu uszypułowanym płatem moszny dało dobry efekt kosmetyczny i powrót pełnych funkcji płciowych.

piśmiennictwo