SPRAWOZDANIE Z VII KONGRESU EUROPEJSKIEGO TOWARZYSTWA UROLOGÓW DZIECIĘCYCH LONDYN 20-22. 03. 1996 r.
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1996/49/3.

W dniach od 20 do 22 marca 1996 r. odbyło się w Londynie doroczne spotka- nie urologów dziecięcych, na którym przedstawiono blisko 200 prac w wersjach referatowych, plakatowych oraz na filmach video. Vates i wsp. (Detroit, USA) ocenili znaczenie poziomu P-2 mikroglobuliny ((3 2 m) w moczu płodów z uropatią zaporową dla określenia ciężkości uszko- dzenia nerek. Mocz uzyskiwano poprzez nakłucie pęcherza płodu. Autorzy zba- dali 36 płodów z uropatią zaporową i wykazali, że poziom P 2 m powyżej 6 mg/ 1 w moczu jest wartością najbardziej klinicznie istotną o czułości 83% i swoi- stości 77%. Okazało się, że P 2 m w moczu płodów może być klinicznie uży- teczną wartością w ocenie ciężkości uszkodzenia nerek w przebiegu uropatii zaporowej.

McLorie i wsp. (Toronto, Kanada) przedstawili korzyści płynące z wykonania rekonstrukcji pęcherza moczowego przed przeszczepem nerki u dzieci z zastawką cewki tylnej (PUV). W ciągu ostatnich 6 lat zespół ten wykonał 125 przeszcze- pów nerek, z czego 11 przeszczepów dotyczyło dzieci z PUV. U pacjentów z PUV przeszczep poprzedzono rekonstrukcjąpęcherza. W grupie tej obserwowano dłuż- sze wydolne funkcjonowanie przeszczepu (od 16 do 60 miesięcy) porównywano z pacjentami leczonymi w tym samym ośrodku we wcześniejszej dekadzie, u których rekonstrukcji pęcherza nie wykonywano przed przeszczepem. Rasmussen i wsp. (Aarhus, Dania) badali czy wzrost nocnego wytwarzania moczu u dzieci z prawidłowo funkcjonującym pęcherzem moczowym może wy- wołać epizody nocnego moczenia. Próba objęła 55 dzieci, w wieku od 7 do 12 lat, którym na pół godziny przed snem podawano do wypicia 25 ml płynu na kg masy ciała. U 17 z nich sprowokowano tym sposobem moczenie nocne. Byli to głównie chłopcy. Do incydentu moczenia dochodziło między 1 a 3 godz. po zaśnięciu. W większości przypadków nie dochodziło do całkowitego opróżnienia pęcherza moczowego. Objętość moczu pozostała po incydencie moczenia wynosiła śre- dnio 240 ml. Dzieci nie budził pełny pęcherz przed moczeniem. Obserwacje te potwierdzają fakt, że wzmożone nocne wydzielanie moczu jest głównym czynni- kiem w mechanizmie powstawania pierwotnego moczenia nocnego. Ghoneimi i wsp. (Philadelphia, USA) dokonali oceny wyników leczenia 58 dzieci z podwójnym ektopowym moczowodem na przestrzeni ostatnich dwu- dziestu lat. W pierwszej dekadzie leczono 22 dzieci z 23 ektopowymi zdwojo- nymi moczowodami (grupa 1), w drugim 10-leciu leczono 36 dzieci z 39 tego typu jednostkami (grupa 2). W grupie pierwszej średni wiek w chwili leczenia wynosił 5 lat, w grupie drugiej 2,5. Ocena funkcji górnego układu w grupie 1 opierała się na urografii, w grupie 2 na scyntygrafii. Układy niewydzielające (Gl 60%, G2 45%) poddawane były chirurgicznemu usunięciu. Funkcjonujące segmenty leczono sposobem oszczędzającym tkankę nerkową, i tak w grupie 1 wykonywano połączenie moczowodowo-miedniczkowe, a w grupie 2 wytwa- rzano nowe zespolenie moczowodowo-pęcherzowe. Średni okres obserwacji w obu grupach wynosił 5 lat. W grupie 1 tylko 5 na 9 zachowanych segmentów utrzymało funkcję wydzielniczą, w grupie 2 tylko 1 układ funkcję tę utracił, co było leczone częściową resekcją nerki. Podsumowując wyniki autorzy podali, że czynność wydzielniczą górnego układu w grupie 1 utrzymano w 22%, a w grupie 2 w 50%, co wynika ze zdecydowanie lepszej i wcześniejszej diagnosty- ki ultrasonograficznej, głównie w okresie prenatalnym, a także z lepszej selek- cji wydzielających układów do operacji oszczędzających. Gough i wsp. (W. Brytania) poddali ocenie histologicznej górny biegun nerki po heminephrectomii w przebiegu całkowitego zdwojenia układu z ektopowym ujściem moczowodu bądź z ureterocoele. Nie zauważono poprawy histologicz- nej, mimo wcześniejszych prób leczenia oszczędzającego. W 95% usunięte seg- menty były dysplastyczne z naciekami zapalnymi pomimo wczesnego leczenia. Zdaniem autorów nie było różnicy w ocenie histologicznej górnego układu mię- dzy grupią chorych zdiagnozowanych wewnątrzmacicznie a grupą, gdzie roz- poznanie postawiono w okresie postnatalnym.

Vates i wsp. (Detroit, USA) w eksperymentalnej pracy ocenili użycie surowi- cówkowo-mięśniowych płatów okrężnicy do plastyki pęcherza moczowego u psów w celu zapobiegania kwasicy metabolicznej. Autorzy ocenili wchłanianie jonów NH4 u psów po colocystoplastyce surowicówkowo-mięśniowej w po- równaniu z psami bez plastyki pęcherza i z plastyką wykonaną pełną grubością ściany jelita. W 6 tygodni po operacji podawano dopęcherzowo hyperosmolar- ny roztwór NH4C1 (400 mEq/l). Oceniano biochemię z tętnicy udowej i żyły wrotnej. Tak przeprowadzone badania wykazały, że przy colocystoplastyce tra- dycyjnej dochodziło do wzrostu NH3 we krwi żyły wrotnej i kwasicy hyper- chloremicznej, czego nie obserwowano u psów po plastyce surowicówkowo- mięśniowej i grupie kontrolnej.

Marsdorf i wsp. (Aachen, Niemcy) ocenili przydatność ultrasonografii, scyn- tygrafii i cystografii mikcyjnej w diagnostyce odpływów pęcherzowo-moczo- wodowych (opm). Zbadano 116 dzieci z 226 odpływami. Wykazano, że czułość badania USG w diagnostyce opm. wynosi 53% (w badaniu tym podawano do- pęcherzowo powietrze), cystografii mikcyjnej 75%, a scyntygrafii 79%. Czu- łość każdego testu rośnie wraz ze stopniem odpływu.

Diamond i wsp. (Rochester N. Y., USA) zbadali mechanizm powstania od- pływu pęcherzowo-moczowodowego (opm) po stronie przeciwnej do wcześniej skutecznie leczonego odpływu. Starano się wyjaśnić czy powodem powstania nowego odpływu jest wyłączenie (po operacji przeciwodpływowej) niskociśnie- niowej zastawki, czy dzieje się to na skutek mechanicznego przeciągnięcia trój- kąta pęcherza na stronę wcześniej operowaną. Oceniono 141 chorych. Sposo- bem Cohena było operowanych 60 dzieci i w tej grupie wykazano nowy odpływ w 19%, 58 chorych poddano operacji Glenna-Andersona i tu odpływ stwierdzo- no w 17%, oraz 23 pacjentów operowanych sposobem Lich-Gregoir, gdzie od- pływ wykazano w 22%. Z II stopniem odpływu operowano 16 pacjentów, nowy odpływ stwierdzono w 25%, z III stopniem 70 chorych operowano, przeciw- stronny odpływ wykazano w 10%, z IV stopniem było 47 dzieci i tu odpływ zdiagnozowano już w 57%, identycznie jak u 7 pacjentów z V stopniem odpły- wu. Cystografia mikcyjna wykonywana była między 3 a 9 miesiącem po opera- cji. Z wniosków, jakie autorzy postawili wynika, że przeciąganie trójkąta pę- cherza po operacji przeciwodpływowej nie wpływa na pojawienie się nowego przeciwległego odpływu, oraz że ryzyko powstania badanego schorzenia wyra- źnie wzrasta ze stopniem operowanego wcześnie odpływu, tj. z eliminacją ni- skociśnieniowej zastawki.

Bomalski i wsp. (Michigan, USA) przedstawili wyniki leczenia chorych ze zwężeniem przejścia miedniczkowo-moczowodowego z towarzyszącym odpły- wem pęcherzowo-moczowodowym. Oceniono 6800 dzieci z odpływami oraz 1150 ze zwężeniami przejścia. Wyselekcjonowano grupę 40 pacjentów z odpły- wem i zwężeniem. Wykazano zależność między odpływem a zwężeniem w przy- padku, gdy stopień odpływu jest wysoki ? IV/V. Około 80% pacjentów wyma- gało wykonania plastyki przejścia lub nephroureterectomii, a 37% operacji prze- ciwodpływowej. W żadnym przypadku pierwotna operacja odpływu nie uchro- niła od konieczności plastyki przejścia miedniczkowo-moczowodowego. W związku z powyższymi wynikami autorzy proponują, aby leczenie takich cho- rych rozpoczynać od plastyki przejścia miedniczkowo-moczowodowego. Mor i wsp. (Londyn, W. Brytania) przedstawili użycie moczowodu jako me- todę alternatywną do wyrostka robaczkowego w operacji sposobem Mitrofa- noffa. Przeprowadzono w/w operację z zastosowaniem moczowodu u 22 dzieci w wieku śr. 6,5 lat. Głównymi wskazaniami do wykorzystania moczowodu były trudności w użyciu wyrostka robaczkowego bądź jego brak, konieczność zasto- sowania wyrostka do stomii okrężniczej czy usunięcie jednoczasowe nerki. W podsumowaniu wyników autorzy podkreślają, że użycie moczowodu jest mniej satysfakcjonujące od zastosowania wyrostka robaczkowego, ale w określonych przypadkach takie rozwiązanie może być przydatne. Suzer i wsp. (Detroit, USA) ocenili retrospektywnie 37 chorych, którzy byli poddani operacji rekonstrukcyjnej sposobem Mitrofanoffa. W chwili operacji śr. wiek wynosił 10 lat. Średni czas obserwacji 2,5 roku. Byli to chorzy z mye- lodysplazją, wynicowaniem pęcherza moczowego, pęcherzem neurogennym, syndromem Hinmanna, zastawką cewki tylnej, zespołem suszonej śliwki. Wy- rostek robaczkowy został użyty u 29 pacjentów, moczowód u 4, jelito biodrowe u 2, przednia ściana pęcherza u 1 oraz jajowód u 1 chorego. Trzymanie moczu uzyskano u 36 na 37 dzieci. Najpoważniejszym powikłaniem były trudności z samocewnikowaniem – 40% (15 na 37 dzieci).

Wolski i wsp. (Warszawa, Polska) przedstawili przypadek 5, 5-letniego chłopca z pourazowym priapizmem. Badanie z użyciem ultrasonografii dopplerowskiej wykazało przetokę tętniczą po lewej stronie prącia. Angiografia potwierdziła rozpoznanie, pokazując przetokę między lewą tętnicą głęboką prącia a ciałem jamistym. W leczeniu zastosowano embolizację przetoki autogennym skrze- pem. Badanie w 4 tygodnie po embolizacji wykazało wiotkość prącia oraz spo- ntaniczne nocne erekcje.

John Duckett (Philadelphia, USA) w interesującym wykładzie omówił aktu- alne problemy w leczeniu zastawek cewki tylnej (PUV). Autor ukierunkował swoją wypowiedź głównie na omówieniu sposobu odprowadzenia moczu w tym schorzeniu. Zdaniem prof. Ducketta należy unikać nadpęcherzowych odprowa- dzeń moczu (np. przetok sposobem Sobera), co w prezentowanym przez autora materiale prowadzi w 70% przypadków do konieczności augmentacji pęcherza moczowego. Wytworzenie vesicostomii, polecanej przez autora, jest w więk- szości przypadków wystarczającym sposobem odprowadzenia moczu, a koniecz- ność późniejszej augmentacji występuje 5% przypadków. Z doświadczeń auto- ra wynika, że nietrzymanie moczu po operacji zastawek cewki tylnej występuje w 56%, a dysfunkcja wypieracza w 70%.

Kolejny, 8 zjazd Europejskiego Towarzystwa Urologów Dziecięcych odbę- dzie się w 1997 roku w Rzymie.