PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

NACZYNIAK JAMISTY MOSZNY JAKO RZADKA PRZYCZYNA KRWAWIENIA Z DRÓG MOCZOWYCH
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1997/50/1.

autorzy

Cezary Szcześniak, Maciej Czaplicki
Katedra i Klinika Urologii
Instytutu Chirurgii AM w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. A. Borkowski

słowa kluczowe

moszna naczyniak jamisty moszny krwiomocz

streszczenie

Naczyniaki moszny są rzadkimi guzami o tej lokalizacji. W literaturze opubli-
kowano 37 przypadków [5], ale w żadnym z nich nie opisywano krwawienia
z dróg moczowych towarzyszącego naczyniaków'!. W naszej Klinice, opera-
cyjnie resekując naczyniak moszny u chorego z krwawieniem z dróg moczo-
wych, uzyskano dobry wynik terapeutyczny i brak nawrotów krwawienia.

OPIS PRZYPADKU


Chory A.S. lat 21 (Nr historii choroby: 16499; U/1748/94) został przyjęty do

Kliniki z powodu okresowo występującego krwiomoczu ze skrzepami i krwistego wycieku z cewki moczowej. Objawy te występowały okresowo od sześciu miesię- cy i nie towarzyszyły im dolegliwości bólowe. W badaniu fizycznym narządów płciowych zewnętrznych zwracało uwagę powiększenie prawej połowy moszny spowodowane obecnościąelastycznej, nierównej masy o wymiarach około 4×4 cm położonej powyżej prawego jądra, przechodzącej w kierunku podstawy prącia.


Jądro prawe nie było związane z tą masą. Badanie USG jąder i moszny wyka- zało obraz zmiany litej o wymiarach 70×40x40 mm, z licznymi drobnymi, podłuż- nymi zbiornikami płynu w worku mosznowym. Zmiana ta pochłaniała silnie fale akustyczne. Obraz przemawiał za naczyniakiem moszny, który przemieszczał ją- dro lewe bocznie, a jądro prawe ku górze (ryc. 1). Obraz ultrasonograficzny ciał jamistych i ciała gąbczastego prącia oraz nerek był prawidłowy. Nie stwierdzono powiększenia węzłów chłonnych przyaortalnych. Ściany pęcherza moczowego były gładkie. Na przeglądowym zdjęciu jamy brzusznej nie stwierdzono cieni złogów w rzucie dróg moczowych. W urografii wielkość, zarysy i położenie ne- rek było prawidłowe, a wydzielanie i wydalanie moczu cieniującego jednoczesne. Układ kielichowo-miedniczkowy obu nerek był bez zmian, a moczowody drożne.


Pęcherz moczowy o zarysach gładkich, opróżniał się dobrze. Badania bioche- miczne krwi i moczu były prawidłowe. Wynik koagulogramu (PTT-34s.; czas protrombinowy 15s.; wskaźnik Quicka 100%; czas trombinowy 18s.; test eta- nolowy (-) ujemny; PLT-155G/L) wykluczał skazę krwotoczną. Uretrocystoskopia nie wykazała zmian patologicznych w zakresie cewki mo- czowej i pęcherza moczowego. W czasie operacji, po odsłonięciu prawego po- wrózka nasiennego, stwierdzono naczyniak na wąskiej ?szypule”, wypełniający prawą połowę worka mosznowego. Wykonano resekcję naczyniaka. W dniu operacji, wieczorem, wystąpiło masywne krwawienie z rany poopera- cyjnej, ze spadkiem ciśnienia krwi do 100/70 mmHg. Chorego reoperowano stwier- dzając liczne miejsca krwawienia na całej powierzchni rany operacyjnej.


Wtórnie podwiązano, podkłuto miejsca krwawiące, uzyskując pełną hemostazę.


Wynik badania histopatologicznego (Lp. 13391-2/94P): Haemangioma caver- nosum. Pacjenta wypisano do domu w siódmej dobie po zabiegu w stanie ogól- nym dobrym, z zagojoną raną pooperacyjną. W obserwacji przez okres roku krwio- mocz nigdy nie powtórzył się, co wskazywałoby na naczyniaka jako przyczynę krwiomoczu. Kontrolne badanie USG wykonane po roku od operacji wykazało echostrukturę jąder prawidłową. Nie zaobserwowano obrazu USG naczyniaka (ryc. 2). Zauważono jedynie kilka drobnych naczyń krwionośnych o średnicy po około 1-2 mm przy tylno-bocznym zarysie prawego ciała jamistego.


DYSKUSJA


Ryc. 1. Naczyniak jamisty moszny. USG przedoperacyjne


Ryc. 2. Ten sam pacjent w rok po zabiegu. Badanie USG


Naczyniaki skóry są dość powszechnie występującymi guzami, a naczyniaki męskich zewnętrznych narządów płciowych są rzadko opisywanymi zmianami i stanowią 1% wszystkich naczyniaków [7].Większość autorów sugeruje, że na- czyniaki są zmianami wrodzonymi, których wzrost i rozwój uzależniony jest od wpływów hormonalnych (estradiol-17-B) [6]. Zazwyczaj tego typu zmiany prze- biegająbezobjawowo, do rzadkości należą owrzodzenia w obrębie naczyniaka z następowym krwawieniem [4]. Do krwawienia z naczyniaka zewnętrznych na- rządów płciowych może dojść w wyniku bezpośredniego urazu [5].


W dostępnej literaturze nie znaleźliśmy danych mówiących o występowaniu krwiomoczu u chorego z naczyniakiem moszny. Istnieje wiele form terapii naczy- niaków jamistych. Jedną z najpopularniejszych jest leczenie sterydami, jakkol- wiek mechanizm zanikania naczyniaków po tego rodzaju terapii jest jak dotąd nieznany [3]. Skleroterapia donaczyniowa czy krioterapia nie dawały dobrych wyników. Podejmowano próby radioterapii zmian naczyniakowatych. Występu- jące po niej powikłania w postaci krwawień i zbliznowaceń skóry ograniczyły jej zastosowanie [1]. Przypadki naczyniaków moszny czy prącia nie dające dolegli- wości zaleca się leczyć zachowawczo. Jednak w przypadkach powikłanych, szcze- gólnie krwawieniem, leczenie chirurgiczne wydaje się najwłaściwszym postępo- waniem. Metodą z wyboru może okazać się koagulacja laserem argonowym [2].


Nie ustaliliśmy innej przyczyny krwiomoczu występującego u tego chorego.


Należy przyjąć, że był on związany z obecnością naczyniaka, tym bardziej, że obserwacja pacjenta przez rok po zabiegu nie wykazała krwiomoczu.

piśmiennictwo

  1. [1] Bartoshesky, L. E., Bull, M. and Feingold, M.: Corticosteroid treatment ofcutane-
  2. oushemangiomas how effectiv. A report on 24 children. Clin. Ped., 17, 625, 1978
  3. [2] Campbell, M. F. and Harrison, J. H.: Urology, 6th ed.,Philadelphia: W. B. Saun-
  4. ders Co., 2, 1929, 1992
  5. [3] Caro, W. A. and Bronstein, B. R.: Tumors of the skin. Dermarology, 2nd ed. Edited
  6. by S. L. Moshella and H. J. Hurley. Philadelphia, W. B. Saunders Co., vol. 2, chapt.
  7. 28 p. 1595, 1985
  8. [4] Casale, A. J. and Menashe, D. S.: Massive strawterry hemangioma of the male
  9. genitalia. J. Urol., 141, 593, 1989
  10. [5] Cooper, T. P., Anderson, R. G., Chapman, W. H.: Hemangioma of the scrotum: a
  11. case report, review and comparition with varicocele. J. Urol., 112, 623, 1974
  12. [6] Sasaki, G. H., Pang, C. Y. and Whittliff, J. L.: Pathogenesis and treatment of infant
  13. skin strawberry hemangiomas:clinical and in vitro studies of hormonal effects.
  14. Piast. Reconstr. Surg. 73, 359, 1984
  15. [7] Ward, G. M., Covington, E. E.: Hemangioma of the skin. J.A.M.A., 114, 2069, 1940