english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

W Klinice Urologii AM w Łodzi od 1997 roku wszystkie zabiegi endoskopo-

we wykonywane są przy użyciu wyjałowionej w specjalnie skonstruowanym i opatentowanym aparacie ?Jumbo Kettle” o pojemności 80 litrów. Do wody po- bieranej prosto z wodociągu miejskiego, gotowanej, ochładzanej przez noc, a na- stępnie utrzymywanej w stałej temperaturze 37°C (system termostatów) nie po- dawano żadnych środków wzbogacających [3]. Do dnia dzisiejszego ukazały się poprawione i udoskonalone trzy kolejne aparaty.

W tym okresie wykonano 3024 elektroresekcje gruczolaka gruczołu krokowe- go (TURP), 963 elektroresekcje raka stercza i 1910 elektroresekcji nowotworów pęcherza moczowego, zabiegów, które wiążą się z otwarciem naczyń żylnych i możliwością wchłonięcia płynu płuczącego do łożyska naczyniowego oraz pene- tracji do krwioobiegu ewentualnych bakterii. Dla oceny jałowości płynu w ?czaj- niku” pobiera się próbki wody i ocenia bakteriologicznie dwa razy w miesiącu w Pracowni Bakteriologicznej Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej Wojewódzkie- go Szpitala Zespolonego im. M. Kopernika w Łodzi (kierownik Pracowni: E. Sobolewska). Do elektroresekcji gruczolaka gruczołu krokowego kwalifikuje się chorych w wieku podeszłym i starczym, dyskwalifikując jedynie tych ze znacz- nie zaawansowanymi zmianami miażdżycowymi i w złym stanie ogólnym [3,4, 6, 8, 9, 10]. U chorych młodszych i zdrowych wykonywano adenomectomię. W kwalifikacji do TURP brano pod uwagę także objętość gruczolaka. Każdy chory przed zabiegiem jest badany przez kardiologa i anestezjologa dla oceny wydolno- ści krążeniowo-oddechowej.

Wszystkie elektroresekcje wykonywano elektroresektorami bez możliwości stałego przepływu płynu płuczącego w taki sposób, aby nie doprowadzić do prze- pełnienia pęcherza, tym samym, aby nie stworzyć warunków do wystąpienia ze- społu przewodnienia (overhydration syndrome) [2, 4, 5, 6, 7]. Pojemnik płynu płuczącego znajdował się na wysokości 60 cm powyżej spojenia łonowego cho- rego. Takie położenie zbiornika powodowało niskie ciśnienie płynu płuczącego w pęcherzu moczowym, zabezpieczając chorych przed wystąpieniem zespołu prze- wodnienia, ale jednocześnie utrudnia nieco wykonanie TURP ze względu na zmniejszające widoczność krwawienie [5, 8, 9].

Czas trwania zabiegu tylko w wyjątkowych przypadkach (bardzo duży gruczo- lak lub uporczywe krwawienie) przekraczał 60 minut [4, 6]. Jednak mimo to tylko u 2 chorych bezpośrednio po zabiegu wystąpiły objawy, które mogły być spowodowane zwiększonym wchłanianiem płynu płuczącego do krwioobiegu [6]. U obu tych chorych zabieg trwał ponad 60 minut, a waga wyciętej tkanki była powyżej 150 g [1, 5].

W latach 1985-1987 dokonano oceny ilości utraconej krwi podczas elektrore- sekcji przezcewkowej łagodnego rozrostu stercza i zmian zapalnych w gruczole krokowym. Chorych podzielono na grupy pod względem ilości wyciętej tkanki oraz rodzaju zmian w sterczu [1]. Średnia utrata krwi wśród badanych chorych wynosiła od 300 do 400 ml. Podkreślono również, że nie wielkość gruczolaka i nie wiek chorego, a intensywność zmian zapalnych decydowała o większej niż przeciętna utracie krwi i wydłużeniu czasu zabiegu [1,9, 10]. U operowanych chorych nie stwierdzono klinicznych objawów hemolizy we- wnątrznaczyniowej. Jako kryterium hemolizy zagrażającej choremu przyjęto stę- żenie bilirubiny pośredniej w osoczu. Oznaczono ją u 20 losowo wybranych cho- rych z łagodnym rozrostem stercza (ł.r.s.) przed i po zabiegu elektroresekcji. Jako regułę postępowania przyjęto podawanie dożylne środków moczopędnych (Fu- rosemid-Polfa) bezpośrednio po TURP [1].

Doświadczenie w TURP zdobywano stopniowo. Pierwsze zabiegi wykonywa- no pod osłoną przetoki nadłonowej tylko u chorych z niewielkim gruczolakiem. Stopniowo, w miarę nabywania umiejętności rozszerzano wskazania do TURP. Na podstawie 22-letnich doświadczeń wychodzimy z założenia, że tylko chorych, którzy nie opuszczają łóżka i nie poruszają się o własnych siłach, nie powinno się operować, ponieważ pozostawienie cewnika jest wygodniejsze dla tych chorych [3, 5, 7].

Od 1995 roku Klinika dysponuje nowocześniejszą diatermią firmy ERBE (Er- botom 120). Poprzednio korzystano z diatermii FAMED i również nie obserwo- wano zaburzeń przepływu prądu podczas cięcia i koagulacji.

Na podstawie wieloletniej obserwacji uważamy stosowanie wyjałowionej wody wodociągowej do endoskopowych zabiegów urologicznych, a zwłaszcza elektro- resekcji ł.r.s. za całkowicie bezpieczne dla chorego oraz wielokrotnie tańsze niż innych płynów stosowanych do TURP.

1. [1] Bortkiewicz, J.: Ocena wielkości utraty krwi podczas doszczętnej przezcewkowej
2. elektroresekcji gruczolaka okołocewkowego i w przebiegu pooperacyjnym. Praca na
3. stopień doktora nauk medycznych, Akademia Medyczna, Łódź 1987.
4. [2] Hulten, J. O., Bengtson, M., Engberg, A. et al.: The pressure in the prostatic
5. fossa and fluid absorption. Scand. J. Urol. Nephrol. (Suppl), 1984, 82, 33-43.
6. [3] Jeromin, L., Stąpor, K., Kloczkowski, K, Kubiak, M.: Aparat do wyjaławia-
7. nia i podgrzewania płynów stosowanych w urologicznych zabiegach lekarskich. Pol.
8. Tyg. Lek., 1979, 36,1435.
9. [4] Jeromin, L., Wiśniewski, J., Rożniecki, M., Jatniak, Z., Bortkiewicz, J.:
10. 10-letnie doświadczenia w elektroresekcjach gruczolaka stercza. Urol. Pol., 1985,
11. 38,1, 20-24.
12. [5] Jeromin, L., Bortkiewicz, J.: 15-letnie doświadczenia w stosowaniu wyjałowionej
13. wody wodociągowej do endoskopowych zabiegów urologicznych. Urol. Pol., (Suppl.),
14. 1993,46, 3A, 103.
15. [6] Rao, P. N.: Fluid absorption during urological endoscopy. Br. J. Urol., 1987, 60,
16. 93-99.
17. [7] Stąpor, K., Brauner, G., Jeromin, L., Wiśniewski, J., Sosnowski, M.: Zabie-
18. gowe leczenie gruczolaka stercza w Klinice Urologicznej AM w Łodzi. Pamiętnik
19. Dnia Urologicznego, Poznań 1977, 29.
20. [8] Szkodny A.: Problemy związane z elektroresekcją przezcewkową gruczolaka ster-
21. cza. Pol. Przegl. Chir., 1975, 2a, 301.
22. [9] Szkodny, A.: Radykalna przezcewkowa elektroresekcja (ERS) gruczolaka stercza.
23. Urol. Pol., 1978,1, 25.
24. [10] Szkodny, A.: Własne doświadczenia wypływające z wykonania 5000 przezcewko-
25. wych elektroresekcji gruczolaka stercza. Urol. Pol., 1984, 3,195.