english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

OPIS PRZYPADKU

Chory D. J. lat 49 zgłosił się do Oddziału Urologicznego WSzZ w Słupsku z

powodu bólów w lewej okolicy lędźwiowej, które pojawiły się przed tygodniem. Gorączkował do 39°C, skarżył się na zlewne poty, nudności. Pacjent nie zauważył krwiomoczu, nie doznał też żadnego większego urazu. W dzieciństwie przebył cho- robę Heinego-Medina, której następstwem jest niedowład lewej kończyny dolnej. Badaniem przedmiotowym stwierdzono umiarkowaną bolesność lewej okolicy lędźwiowej. Badania dodatkowe: OB ? 67, leukocytoza?14500, badanie ogólne moczu w normie. Posiew moczu jałowy.

Wykonano badanie USG: nerka lewa prawidłowej wielkości, wykazuje znacz- ne zmniejszenie ruchomości oddechowej. Wokół jej zewnętrznego zarysu obecny jest rozległy, schodzący ku tyłowi i do dołu obszar o niejednorodnej, niskiej echo- geniczności. Obraz przemawia za naciekiem zapalnym (ryc. 1). W urografii stwier- dzono zatarcie zarysów lewej nerki, niewidoczny mięsień biodrowo-lędźwiowy po stronie lewej (ryc. 2).

Początkowo podejrzewano ropień okołonerkowy. Pod kontrolą USG wykona- no nakłucie przestrzeni hipoechogenicznej w okolicy dolnego bieguna nerki le- wej. Uzyskano płyn krwisty.

Z rozpoznaniem krwiaka okołonerkowego chorego skierowano na badanie TK jamy brzusznej. Otrzymano następujący wynik: nerkę lewą otacza masa patolo- giczna, największa przy dolnym biegunie, gdzie ma średnicę 8 cm. W obrębie kory nerki lewej widoczny jest trójkątny obszar o podobnej gęstości. Naciek prze- chodzi na M. ąuadratus lumborum. Wydzielanie tej nerki zachowane. Ukm. nie- poszerzony. Po stronie lewej m. psoas niewidoczny, prawdopodobnie uległ zani- kowi po chorobie Heinego-Medina (ryc. 3).

Chorego leczono zachowawczo, podawano antybiotyki. Uzyskano ustąpienie dolegliwości oraz normalizację temperatury ciała. Kontrolne badania USG wyka- zywały zmniejszanie się przestrzeni patologicznej wokół lewej nerki. Po upływie trzech miesięcy ponownie wykonano TK jamy brzusznej. Stwierdzono cofnięcie się obecnych poprzednio zmian okołonerkowych. Przy dolnym biegunie lewej nerki widoczna była przestrzeń hipoechogeniczna o wymiarach 2’ 1 cm (ryc. 4). Badanie USG po 12 miesiącach wykazało zupełne ustąpienie widocznych po- przednio zmian. Obraz obu nerek był prawidłowy.

OMÓWIENIE

Samoistne pęknięcie nerki, to znaczy powstające bez udziału czynników ze- wnętrznych, rozpoznał, sklasyfikował i opisał Wunderlich w 1859 r. Dotyczy ono najczęściej narządu zmienionego patologicznie.

W literaturze podawane są następujące przyczyny samoistnego pęknięcia nerki: (a) pierwotny i przerzutowy nowotwór [2, 4, 7, 8], (b) angiomyolipoma [5], (c) okres ostrego odrzucania nerki przeszczepionej [6], (d) roponercze i wodo- nercze [3], (e)periarteritis nodosa [1].

Do typowych objawów należy ból w okolicy lędźwiowej, guz wyczuwalny pod łukiem żebrowym, wstrząs krwotoczny. O rozpoznaniu decydują badania USG, TK i angiografia.

Z powodu współistniejących schorzeń nerki leczenie jest zazwyczaj operacyjne.

W naszym przypadku mieliśmy do czynienia z prawidłową nerką. W wielo- krotnym badaniu USG i dwukrotnym badaniu TK nie stwierdziliśmy patologii w pękniętej nerce.

Uszkodzenie nerki u opisanego pacjenta można tłumaczyć tym, że w następ- stwie przebytej w dzieciństwie choroby Heinego-Medina doszło do zaniku mię- śnia biodrowo-lędźwiowego po lewej stronie. Przyleganie nerki bezpośrednio do kręgosłupa mogło spowodować jej zwiększoną podatność na uszkodzenie.

Godny podkreślenia jest fakt, że obraz kliniczny, badania laboratoryjne oraz obrazowe sugerowały rozpoznanie ropnia okołonerkowego. Badaniem decydują- cym o prawidłowym rozpoznaniu była punkcja pod kontrolą USG. Leczenie za- chowawcze zakończyło się pełnym sukcesem.

1. [1] Awstric, R., Lewenstam, Z., Lewenstam, K.: Pęknięcie obu nerek w przebiegu
2. guzkowatego zapalenia tętnic. Pat. Pol., 1969, 20, 69-71.
3. [2] Chan, Kw., Chan, KL: Spontaneous rupture of renal tumors presenting as surgi-
4. cal emergency. Br. J. Urol., 1993, 71, 253-255.
5. [3] el-Halabi, Da., Humayun, M. S., Sharha'an, Jm.: Spontaneous rupture of hy-
6. dronephrotic kidney during pregnancy. Br. J. Urol., 1991 Febr., 67, 219-220.
7. [4] Jung, P, Wolff, Jm., Adam, G., Jakse, G.: Spontaneous kidney rupture ? symp-
8. toms of renal tumors. Urol. Int., 1995, 55, 56-59.
9. [5] Kurokawa, K., Ebihara, K., Sugiyama, S., Suzuki, Y.: Spontaneous rupture of
10. renal angiomyolipoma. Hinyokika-Kiyo., 1991, 37, 377-380.
11. [6] Rosario, P. G., Greenstein, S.: Spontaneous rupture of human renal allografts.
12. Urology, 1993, 41, 21-23.
13. [7] Szentgyorgyi, E., Kondas, J., Varga, S., Lorinczy, D., Regos, I., Kun, I.:
14. Spontaneous rupture of the kidney. Int. Urol. Nephrol., 1994,16,133-140.
15. [8] Thanos, A., Liakatas, JL, Sotiriou, V., Aristas, O., Davillas, N.: Diagnostic
16. and therapeutic dilemmas in nontraumatic spontaneous perirenal hemorrhage.
17. Eur. Urol, 1991,19, 217-220