PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

UROLOGIA W INTERNECIE I INTERNET W UROLOGII
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1997/50/4.

autorzy

Tomasz Borkowski
Katedra i Klinika Urologii AM w Warszawie
Kierownik Kliniki prof. dr hab. med. Andrzej Borkowski

Na rozwój cywilizacji zawsze duży wpływ miały środki przekazu in- formacji. Tak jak wynalazek Gutenberga przypada na początek epoki Renesansu, tak też Internet stanowiący niejako połączenie druku, radia, telewizji i telefonów otwiera nową erę w sposobie czerpania informacji i wymieniania poglądów. Korzenie internetu sięgają lat 60, kiedy to na uży- tek wojska w USA stworzona została matka sieci internet ARPANET, która łączyła jedynie obiekty wojskowe, firmy pracujące na zlecenie in stytutu obrony oraz uniwersytety prowadzące działania w dziedzinie obronności. W roku 1986 powstała Sieć Krajowej Fundacji Naukowej (NSNET), która połączyła instytucje badawcze, centra naukowe, ośrodki akademickie i rządowe oraz instytucje prywatne, poprzez superkompu- tery i bardzo szybkie łącza, a która stanowi dzisiaj szkielet sieci Internet w Stanach Zjednoczonych.


CO TO JEST INTERNET I JAK SIĘ DO NIEGO DOSTAĆ?


Internet jest siecią łączącą miliony komputerów na całym świecie, i słu- ży do przesyłania wszelkiego rodzaju informacji z jednego komputera do drugiego Przypomina to międzynarodowy system łączy telefonicznych: nikt nie kontroluje ani nie jest właścicielem całości, ale połączenia spra- wiają, że system działa jak jedna wielka sieć. W sieć tę włączone są za- równo komputery osobiste jak i potężne superkomputery pracujące na ogół w różnych systemach, więc konieczne było stworzenie wspólnego języka (?esperanto internetu”) umożliwiającego wzajemne porozumie- wanie się między nimi – TCP/IP (ang: transmission control protocol / internet protocol).


Aby skorzystać z Internetu trzeba sobie zapewnić:


1. komputer typu PC lub Macintosh


2.połączenie z internetem poprzez wybranego dostawcę (providera) (firmę lub instytucję)


3.odpowiednie oprogramowanie.


Ad 1. Na kupno nowego komputera trzeba przeznaczyć 2-6 tys. zł.


Ad 2. Połączenie z serwerem prowidera (komputerem umożliwiającym korzystanie z internetu) możne być realizowane na dwa sposoby. Poprzez linię telefoniczną i fax-modem (który jest urządzeniem, pośredniczącym w wymianie danych między komputerem a linią telefoniczną) lub przez bezpośrednie połączenie kablowe do serwera internetowego lokalnej sieci komputerowej (coraz częściej zakładanych w szpitalach, klinikach czy akademiach medycznych). Fax modem można nabyć już za około 350 zł. Publiczny dostęp do internetu (bez zakładania kont E-mailowych patrz dalej), czyli możliwość biernego uczestnictwa w sieci umożliwiła Teleko munikacja Polska S. A. uruchamiając ogólnopolski numer 0-20-21-22, za co płacimy jak za używanie zwykłego telefonu bez dodatkowych opłat za ?dostarczanie internetu”. Jeżeli mieszkamy w mieście w którym znaj- dują się modemy dostępowe (np. Białystok, Legnica, Tarnobrzeg…) to za każde 3 minuty połączenia centrala zlicza 1 impuls, natomiast pozostali mieszkańcy Polski mogą łączyć się z internetem za wyższą cenę -według pierwszej taryfy międzymiastowej.


Ad 3. Opowiednie oprogramowanie umożliwia porozumiewanie się naszego komputera z innymi w sieci poprzez łącza internetowe. Jest ono dostępne za darmo w internecie, sprzedawane za minimalną opłatą wraz z czasopismami komputerowymi lub wręcz od razu instalowane na nowo nabywanym sprzęcie. Do programów tych zaliczamy protokół TCP/IP, przeglądarkę stron WWW- parz dalej, program do obsługi E-mail, ftp, telnet


USŁUGI DOSTĘPNE PO POŁĄCZENIU Z INTERNETEM


1. E-mail, czyli elektroniczna poczta jest jedną z podstawowych usług internetowych. Zasada jej działania przypomina funkcjonowanie zwy- kłej korespondencji, z tą główną różnicą że jest ona niezwykle szybka – wiadomość trafia do skrzynki adresata w ciągu kilkunastu sekund – i dla- tego właśnie użytkownicy E-maila określają pocztę tradycyjną jako snail maił czyli pocztę ślimaczą. Wiadomości pisze się na komputerze i poprzez internet przesyła do skrzynki adresata, określanej też jako konto E-mailo- we, którą stanowi kawałek pamięci przeznaczonego do tego komputera. Odbiór wiadomości następuje poprzez ściągnięcie informacji z takiego właśnie konta na nasz osobisty komputer, gdzie możemy je czytać i pisać odpowiedzi na elektroniczne listy. Inną zaletą systemu elektronicznej pocz- ty jest fakt, że nasza skrzynka może znajdować się w dowolnym miejscu na świecie (np. w Ameryce) i też z dowolnego komputera, który jest podłą- czony do internetu możemy wiadomości odbierać i wysyłać. Oprócz zwy- kłych tekstów za pośrednictwem poczty elektronicznej możemy przesy- łać różnorodne pliki, grafikę, a nawet krótkie programy komputerowe. Adres E-mail coraz częściej pojawia się na wizytówkach osób prywat- nych, instytucji oraz w ofertach reklamowych różnych firm. Składa się on z 4 części i wygląda następująco: użytkownik@nazwa_komputera. domena użytkownik – a więc osoba prywatna lub instytucja wybiera sobie wła- sną nazwę, która powinna (ale nie musi) kojarzyć się z danym adresatem @- z ang. at – na; odczytywana jako: ?małpka” nazwa komputera – internetowy adres komputera, na którym istnieje dana skrzynka poczty elektronicznej. domena – (pisana po ? . ”), swoistego rodzaju rozszerzenie wskazujące na rodzaj instytucji. Najczęściej spotykanymi domenami są: .com – com- mercial (większość firm), .org Organisation, .edu educational, .gov – go- vernment (rządowa), .mil military, .pl Polska (instytucja, firma, organi- zacja znajdująca się w Polsce). Przykładowe adresy to: E-mail Polskiego Towarzystwa Urologicznego: info@pturol. org. pl E-mail Urologii Polskiej – urologia@pturol. org. pl E-mail Amerykańskiego Towarzystwa Urologicznego: aua@auanet. org E-mail Autora – tobi@amwaw. edu. pl.


Istnieje kilka możliwości uzyskania konta E-mail: w sytuacji, kiedy jesteśmy podłączeni do internetu za pośrednictwem sieci lokalnej (np. akademickiej) możemy sobie wybrać początkowy człon nazwy adresu (użytkownik), natomiast druga jego część (po @) jest przy dzielana automatycznie i odpowiada nazwie komputera będącego ser- werem poczty elektronicznej danej instytucji. jeżeli wykupimy usługi internetowe w firmie komercyjnej (u provide ra), – drugi człon nazwy odpowiada komputerowi danej firmy – opłata zależy od warunków umowy i rodzaju usługi (konta indywidualne, dla instytucji, stały dostęp do internetu) wynosi od kilku do kilku tys. złotych własne konto internetowe z możliwością korzystania z poczty elektro nicznej oraz założenia strony WWW uzyskać możemy bez opłat w róż- nych firmach, które koszty utrzymania uługi pokrywają ze sprzedaży reklam lub dotacji. W Polsce takie usługi świadczy np. firma Polbox (http: //www. polbox. com) lub Optimus (http: //frico. onet. pl) a dla lekarzy a miesięcznik ?Medycyna Praktyczna (http: //www. mp. pl/konto, htm), która dodatkowo prowadzi dobry medyczny serwis informacyjny. Aby uzyskać w ten sposób własny adres E-mail należy połączyć się z stroną WWW danej firmy (przy użyciu przeglądarki, adresy w nawiasach) i wypełnić odpowiedni formularz.


2.Listy dyskusyjne, są pewną modyfikacją E-maila. Pozwalają one w stawiać pytania, udzielać odpowiedzi lub komentować inne wypowiedzi na forum grupy zorganizowanej wokół określonego tematu. Wszystkie wypowiedzi są za pośrednictwem odpowiedniego programu zwanego ?Listserverem” rozsyłane na konta E – mailowe wszystkich uczestników dyskusji. Aby zapisać się do danej listy dyskusyjnej należy (na ogół) prze- słać wiadomość E-mail pod adres jednego z Listseverów, które znajdują się w centrach akademickich lub instytucjach naukowych, zatytułowaną ?Nazwa listy dyskusyjnej”, z tekstem: ?subscribe nazwa listy” Istnieje wiele anglojęzycznych urologicznych list dyskusyjnych, dotyczących np. cho- rób stercza czy zagadnień urologii pediatrycznej, które mogą okazać się niezwykle pomocne w uzyskiwaniu zarówno informacji ogólnych jak i w znalezieniu odpowiedzi na problemy dotyczące poszczególnych przypad- ków klinicznych. Istnieje także polskojęzyczna grupa dyskusyjna lekarzy (lek-med. @achilles. wam. lodź. pl). Myślę, że nie stoi nic na przeszko- dzie aby uruchomić polskojęzyczne forum urologiczne.


3.Grupy dyskusyjne (Newsgroups). Grupy dyskusyjne przypominają nieco listy dyskusyjne. Podobnie jak one, umożliwiają grupową dyskusję na różne tematy. Wiadomości rozsyłane są jednak nie za pomocą poczty elektronicznej, lecz jako odrębna usługa znana jako news. Grupy usystematyzowane są hierarchicznie. Istnieje np. grupa o na- zwie pl.sci.medycyna. Z jej nazwy odczytać można, że należy ona do grup polskich (pl), związanych z nauką (sci to skrót od Science), konkret- nie zaś poświęcona jest medycynie. Wiadomości związane z daną grupą dyskusyjną (nazywane też arty- kułami) przechowywane są na serwerze news’ów, a nie rozsyłane pocz- tą, jak w wypadku list dyskusyjnych. Aby móc czytać i wysyłać newsy, potrzebny jest specjalny program.


4.WWW i przeglądarki. Najważniejszą, najpopularniejszą a zarazem najprostszą rzeczą z której korzystają dzisiaj miliony osób jest światowa pajęczyna WWW (World Wide Web), która swymi łączami oplata całą kulę ziemską, od bieguna do bieguna, a nawet wychodzi w kosmos ostat nio można było w internecie odbierać relację z lądowania sondy na Mar- sie. Dostarczane informacje zawarte na stronach WWW przeglądamy używając tzw. przeglądarek (ang. browser), które są programami potra- fiącymi ?odczytywać” owe strony i prezentować je na ekranie monitora. IE-Internet Explorer firmy Microsoft oraz Netscape Navigator firmy Net- scape należą obecnie do najpowszechniej używanych przeglądarek, któ- re łączą w sobie programy do przeglądania stron WWW, obsługi poczty elektronicznej, korzystania z FTP, grup dyskusyjnych, gophera. Same zaś strony WWW napisane są jeżykiem HTML (ang. Hiper Text Markup Lan- guage – język oznaczeń hipertekstowych), który pozwala oprócz czyste- go tekstu, zamieszczać w dokumentach również grafikę, dźwięk, anima- cje, trójwymiarowe perspektywy, czy też filmy wideo i co najważniejsze – hiperłącza. Hiperłącza to podkreślone lub otoczone ramką słowa lub ry- sunki, w których osadzone są adresy WWW. Kliknięcie hiperłącza powo- duje ?przeskoczenie” na inną stronę, a z kolei stamtąd można przenieść się przez kolejne hiperłącze w jeszcze inne miejsce, które znajdować się może w dowolnym punkcie internetu. Wśród użytkowników często mówi się o ?żeglowaniu” bądź ?surfowaniu” po sieci i ?zwiedzaniu” nowych węzłów. Każda strona WWW ma swój unikatowy adres URL (skrót od ang. Uniform Resource Locator ? Jednolity Lokalizator Zasobów) dzięki któ- remu właśnie może ona zostać w sieci odnaleziona przez przeglądarkę. Jeśli w okienku przeglądarki wpiszemy odpowiedni adres, to od razu połączymy się z interesującą nas stroną. Podobnie jak adres E-mail składa się on z kilku części. Zaczyna się od liter http, będących skrótem z angiel- skiego Hyper Text Transfer Protocol, po których stoi ?://”, a następnie właściwa część adresu zaczynająca się na ogół od ?www”. Dalsze wyra- zy stanowią nazwę komputera, katalog w którym znajduje się dana stro- na www (-opcjonalnie) oraz nazwę samej strony. Schematycznie adres URL można przedstawić następująco: http: //www. nazwakomputera. domena/ katalog/ nazwastrony.


Niektóre adresy zostały zamieszczone w treści artykułu i na jego końcu. Dla wszystkich, którzy stawiają swoje pierwsze kroki polecam odwie- dzenie internetowego samouczka zamieszczonego na serwerze Microso- ftu (http: //home. microsoft. com/intl/pl), który poprowadzi nas za rękę przez pierwsze strony WWW i pokaże jak rozpocząć ?żeglowanie” po tym współczesnym oceanie informacji.


5.Gopher jest serwisem, który poprzedzał erę WWW a obecnie stracił na znaczeniu i jest rzadko używany. Służy on do tematycznego przeglą- dania zawartych na serwerze gopherowskim plików, (np. teksty artyku- łów, recenzje publikacji, wiadomość ogólne dotyczące wybranego tema- tu), zorganizowanych w formacie menu. Jego zaleta polega na możliwo- ści łatwiejszego dostępu do dużych ilości informacji zgromadzonych w sieci.


6.Telnet pozwala pracować na odległym komputerze, nawet bardzo potężnym, któremu wydajemy polecenia z naszego komputera osobiste- go. Jest to usługa z której często korzystają pracownicy naukowi, aby do- konać skomplikowanych obliczeń mimo, że nie dysponują odpowiednim sprzętem (np. modelowanie biomolekularne). Za pomocą telnetu można również sprawdzić rozkład jazdy pociągów PKP przed wyjazdem na kolejny zjazd PTU, czy też przeglądać katalogi bibliotek.


7.FTP (ang. File Transfer Protocoll) umożliwia transport różnych pli- ków (programy, teksty, zdjęcia, grafika…) pomiędzy komputerami w sieci internet. Za jego pośrednictwem można np. przesyłać artykuły do redak- cji, ?ściągać” programy edukacyjne, katalogi i oferty firm, przezrocza ze strony WWW Europejskiego Towarzystwa Urologicznego, czy choćby pro- gramy do pracy i komunikacji w internecie. Jego zaleta polega na tym, że umożliwia przesyłanie dużych ilości informacji w teoretycznie krótkim czasie (zależy to między innymi od rodzaju podłączenia do internetu, przepustowości łączy czy nasilenia ruchu w sieci).


8.IRC (ang. Internet Relay Chat) czyli w wolnym tłumaczeniu interne- towa rozmowa- pozwala na dyskusję (wymianę zdań wpisywanych przy użyciu klawiatury) z wieloma osobami na całym świecie. IRC jest zorga- nizowane w tzw. ?kanały” (IRC channels) zainteresowań skupione wo- kół określonych tematów, a same dyskusje toczą się w wirtualnych poko- jach, które (tak jak w rzeczywistości) oddzielają jedne forum dyskutan- tów od innego.


Pewnym rozszerzeniem tej właśnie usługi jest Netmeeting, który umoż- liwia komunikację głosową w czasie rzeczywistym a więc tak jak w roz- mowie telefonicznej, ale z wieloma osobami jednocześnie. Ponad to wspól- nie z innymi możemy pracować w tym samym programie, a to co robią nasi partnerzy będziemy mogli oglądać u nas na ekranie monitora. Mamy także szansę ujrzenia rozmówców za sprawą usługi zwanej Wideokon- ferencje, lecz do tego potrzebny jest dodatkowy sprzęt (kamery, mikrofo- ny) oraz ?szybki” dostęp do sieci internet. W niedalekiej przyszłości na- stąpi zapewne upowszechnienie także i tych funkcji, przez co będziemy mogli uczestniczyć np. w międzynarodowym spotkaniu urologicznym czy też obserwować operację wykonywaną w New York Hospital nie rusza- jąc się z fotela.


9.Medyczne bazy danych na stronach WWW. Prezentowany poniżej przegląd niektórych stron WWW o tematyce medycznej i urologicznej jest jedynie niewielkim wycinkiem tego co można znaleźć w sieci. Ob- szerniejszy spis adresów internetowych znajduje się na końcu artykułu. Jedną z głównych rzeczą, przydatną szczególnie w pracy naukowej, do której dostęp uzyskujemy poprzez internet są bazy danych. Do naj- ważniejszych zaliczyć należy:


Medline – największa baza danych czasopiśmiennictwa dotyczącego nauk biomedycznych. Zawiera ponad 6 500 000 bibliotecznych rekordów i umożliwia wyszukiwanie publikacji w 3 600 tytułach pism medycznych. Przy jej pomocy można odszukać te pozycje piśmiennictwa, które zwią- zane są z danym zagadnieniem medycznym (np. hormonalna terapia raka stercza) lub też z konkretnym autorem. W rezultacie uzyskujemy listę pozycji (autor, tytuł publikacji, czasopismo, ośrodek badawczy, słowa klu- czowe oraz streszczenie pracy), które można nagrać na dyskietkę, wy- drukować lub też przesłać na adres E-mail. Core Biomedical Collection – to baza pełnych tekstów (z ilustracjami i tabelami) z najpoczytniejszych czasopism medycznych, takich jak: Ame- rican Journal of Medicine, British Medical Journal, Journal of the Ameri- can Medical Association, The Lancet, New England Journal of Medicine, Science i wielu innych. CancerLit – to baza z wszelkimi materiałami (m. in. artykuły, raporty rządowe, sprawozdania ze zjazdów, prace monograficzne) dotyczącymi nowotworów (m. in. terapia, wpływ substancji chemicznych i wirusów jako kancerogenów, mechanizmy kancerogenezy, biologia, immunologia i patofizjologia nowotworów, studia nad rozmaitymi mutagenami). W lutym 1997 roku ICM (Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego http://zatoka, km.edu.pl/ovidweb) uruchomiło ogólnopolski, akademicki, sieciowy dostęp do baz: Medline, CancerLit i Core Biomedical Collection. Aby uzyskać dostęp (hasło) i możliwość korzystania z w/w baz należy skontaktować się z mgr. Pawłem Grochowskim faxem na nr: (022) 658-48-82 lub listownie – adres: ICM UW, ul. Pawińskiego 5A, 02-106 Warszawa: Więcej szczegółowych informacji uzyskamy pod adresem http://zatoka.icm.edu.pl/ovidweb/warunki.html. W chwili obecnej jest to najpełniejszy i najszybszy serwis z bazami danych z instrukcją w języku pol- skim, z którego korzystanie gorąco wszystkim polecam. Inne adresy stron WWW gdzie znajduje się wolny dostęp do bazy Medline umieszczono na końcu artykułu.


UROLOGIA NA STRONACH WWW


Towarzystwa Naukowe


Podróż po Internecie urologicznym proponuję zacząć od strony WWW Polskiego Towarzystwa Urologicznego (http://www.pturol.org.pl). Ze strony głównej PTU, klikając w poszczególne przyciski przenosimy się do odpowiednich ?podstron” poświęconych już danemu zagadnie- niu. Wiadomości ogólne dotyczące organizacji Towarzystwa, krótki rys historyczny oraz statut i listę członków honorowych znajdziemy na stro- nie ?O PTU. . ” Przechodząc do części ZARZĄD GŁÓWNY uzyskamy informację o aktualnych władzach. SEKCJE I ODDZIAŁY przedstawią strukturę oddziałów terenowych PTU, poszczególne zarządy, odpowied- nie adresy oraz listę członków (miejmy nadzieję w miarę aktualną). Z każdego miejsca można wrócić do strony głównej klikając odpowiedni przycisk. Informacji o różnorodnych spotkaniach urologicznych szukać można w części zatytułowanej KONGRESY, SYMPOZJA, ?UROLOGIA POLSKA” podaje na swojej stronie regulamin zamieszczania prac, zasa- dy zamieszczania ogłoszeń i informacji. Poprzez LISTĘ AUTORÓW oraz SŁOWA KLUCZOWE łatwiej będzie odnaleźć interesujące nas artykuły, których streszczenia są także dostępne na prezentowanej stronie. W mia- rę ukazywania się kolejnych publikacji, oraz dołączania numerów archiwalnych taki sposób poszukiwania konkretnych informacji stanie się wy- godniejszy i szybszy niż wertowanie poszczególnych spisów treści, co oczywiście też jest możliwe.


Mamy nadzieję, że strona internetowa PTU będzie ?żywym medium” w którego redagowaniu zechcecie Państwo wziąć czynny udział. Aby zamierzenia te można było realizować, wszelkie ważne i mniej ważne wiadomości odczytać będzie można w części KOMUNIKATY ZAWIADOMIENIA, natomiast swoje uwagi, propozycje, wnioski, słowa krytyki czy uznania prosimy przesyłać pocztą E-mail pod adres info@pturol. org. pl. Pozwoli to w przyszłości na dostosowanie stron PTU do Państwa wymagań i oczekiwań. Jedną z propozycji jest prezentowanie życia to- warzyskiego Członków Towarzystwa, na stronie MISCELLANEA Dalszą część podróży po urologicznym świecie internetu ułatwić po- winna strona nazwana INNE STRONY UROLOGICZNE skąd można się bezpośrednio przenieść do różnych pokrewnych miejsc w sieci, które zaj- mują się tematyką medyczną WERSJA ANGIELSKA ma za zadanie promować Polskie Towarzystwo Urologiczne i Urologię Polską na światowych łamach WWW. Nie sposób pominąć najprężniej rozwijającej się urologicznej strony WWW, która należy do Europejskiego Towarzystwa Urologicznego (http://www.bcp.nl/uroweb). Uroweb został stworzony jako serwis internetowy dla urologów. Przy- gotowywany przez profesjonalnych informatyków i nadzorowany przez cały zespół specjalistów z poszczególnych dziedzin urologii umożliwia wymianę wiedzy i doświadczeń między naukowcami, urologami, i leka- rzami innych specjalności. 11 zespołów ekspertów pod przewodnictwem Prof. J. Fitzpatrck’a zajmuje się zagadnieniami należącymi do takich dzie- dzin: jak łagodny rozrost stercza, kamica moczowa, zakażenia układu moczowego, onkologia urologiczna, neurourologia, andrologia, urologia pediatryczna, endourologia, chirurgia rekonstrukcyjna w urologii, bada- nia naukowe, oraz różne inne zagadnienia. Każda z tych grup wprowa- dza w problemy związane z danym tematem, oferuje konsultacje, prze- gląd piśmiennictwa, prezentację posterów, przedstawienie przypadków klinicznych, oraz zapewnia hiperłącza do innych stron WWW z oma- wianej dziedziny. W części ogólnej Uroweb’u znajdziemy wprowadzenie do zagadnień internetu, prezentację zespołu ekspertów, książkę gości odwiedzających stronę EUA, informacje o Towarzystwie, adresy i kontakty z niektórymi urologami, oraz zapowiedzi nadchodzących kon- gresów. Ciekawym pomysłem jest stworzone Urologiczne Forum Urowe- b’u – specjalne miejsce na prowadzenie dyskusji na tematy urologiczne, do której każdy może się włączyć. Co miesiąc ukazywać ma się nowy temat przewodni forum, ale wszyscy chętni mogą zadawać pytania (rów- nież niezwiązane z aktualnym tematem) lub przesyłać swoje komentarze do już przedstawionych opinii.


Godne polecenia są również strony Amerykańskiego Towarzystwa Uro- logicznego. Warto zwrócić uwagę że część informacji takich jak grupy dyskusyjne oraz zagadnienia dotyczące polityki zdrowotnej dostępne są tylko dla członków AUA i aby mieć do nich dostęp trzeba wcześniej po- dać swój identyfikator i kod dostępu, przydzielany automatycznie wraz z uzyskaniem członkostwa. Główne działy które odwiedzić można nie będąc członkiem AUA to Informacje Publiczne, Edukacja, Struktura i Organizacja Towarzystwa oraz Publikacje. Za pośrednictwem interneto- wego serwera AUA możemy uzyskać aktualne informacje dotyczące wszystkich członków (miejsce pracy, adres, telefon, E-mail), które mogą być przydatne chociażby do odświeżenia nawiązanych kontaktów. Bardzo aktywnie wykorzystują WWW również organizacje zajmujące się badaniami i leczeniem nowotworów takie jak EORTC- (http: //eortc. be), czy American Cancer Socity (http: //ww, ca. cancer, org), Canadian Cancer Society (http//www. be. cancer, ca/ces/), Instytut onkologii (http: //www. coi. waw. pl).


Strony informacyjne klinik szpitali i instytutów Swoje miejsce w ?światowej pajęczynie” mają jednak nie tylko towa- rzystwa lecz również akademie medyczne, szpitale, kliniki, apteki, czy nawet zwykłe przychodnie. Przedstawiane dane mogą mieć charakter czysto informacyjny lub reklamowy. W Polsce taką stronę informacyjną posiada już Klinika Urologii AM w Gdańsku kierowana przez Prof. Kazi- mierza Krajkę do znalezienia pod adresem: http: //www. amg. gda. pl/ NAMG/JEDEN_NU/urol. html). W Stanach Zjednoczonych nie ma już chyba uniwersytetu, który nie byłby podłączony do sieci, niektóre zaś szpi- tale prowadzą dość rozbudowane serwisy informacyjne. Skierowane głów- nie do chorych, udzielają odpowiedzi na często zadawane pytania np. ?Co robić jeśli poziom PSA po operacji prostatektomii radykalnej wzro- śnie?” oraz prezentują aktualnie prowadzone programy badawcze do których mogą zgłaszać się chorzy spełniający określone kryteria np. ba- dania nad dziedziczeniem raka stercza i BPH. (Johns Hopkins Brady Uro- logical Instiute – http://prostate, urol. jhu. edu). Czasopisma urologiczne


W internecie nie brakuje również publikacji medycznych w tym szcze- gólnie nas interesujących – urologicznych. Część z nich stanowią elektro- niczne odpowiedniki poczytnych tytułów naukowych takich jak np. The Journal of Urology – http: //wwilkins. com/ urology, European Urology – http: //www/karger. ch/journals/eur/eurdes. htm, British Journal of Urology – http: //www. blacksci. co. uk/products/journals/bju. htm. Niektóre są publikacjami istniejącymi wyłącznie w internecie Digital Jo urnal of Urology – http: //www. duj. com. Niestety czasopisma na ogół nie udostępniają pełnych tekstów artykułów a jedynie streszczenia z uwagi na ochronę praw autorskich i swoich interesów. Można co prawda za- mówić poszczególne kompletne artykuły lecz wiąże się to z dodatkową opłatą. Myślę, że warto odwiedzić szczególnie Digital Journal of Urology gdyż oprócz wybornego komitetu redakcyjnego, dużego wyboru publi- kacji urologicznych, własnych artykułów w pełnej wersji, informacji dla chorych, obszernego wyboru połączeń z innymi miejscami urologicznego WWW, zapewnia również możliwość interaktywnej nauki. Mamy do wyboru kilka możliwości. Jedna z nich polega na nauce stawiania rozpo- znań, planowania badań diagnostycznych oraz ich ocenie i ostatecznym leczeniu konkretnych chorych z ich urologicznymi problemami. Zaczy- namy od opisu problemu, z którym pacjent zgłasza się do lekarza – np. 70 letni chory z bezbolesnym krwiomoczem…. lub 6 tygodniowe niemowlę ciągle mokre…, po czym wybieramy badania i interpretujemy uzyskane wyniki. Dla osób pragnących pogłębić swoja znajomość badań obrazo- wych przygotowano zadania polegające na ocenie, urografii USG etc.


Medyczne serwisy informacyjne


Medscape (http: //www. medscape. com/home/medscape-uro) oraz


BioMedNet (http: //www. biomednet. com) są dwiema stronami WWW, gdzie znaleźć można szeroki wybór różnorodnych materiałów medycz- nych w tym także urologicznych. Przy pierwszej wizycie musimy wy- brać sobie nasz identyfikator i hasło co pozwoli nam w pewien sposób dostosować profil informacji do interesujących nas zagadnień. Obydwa serwery oferują również cotygodniowy raport o nowościach, zmianach i świeżych publikacjach przesyłany bezpośrednio do naszej skrzynki poczty elektronicznej (nieco zmodyfikowany rodzaj listy dyskusyjnej) oraz bez- płatny dostęp do bazy danych publikacji naukowych – MEDLINE. Internetowy przewodnik po zagadnieniach urologicznych dla lekarzy innych specjalności – tak można przetłumaczyć tytuł strony znajdującej się pod adresem: http: //www. websurg. avonibp. co. uk/bui Zawarte na niej wskazówki mogą okazać się przydatne wszystkim, którzy zajmu- ją się chorymi z współistniejącymi problemami natury urologicznej. Strony tematyczne


Istnieją w internecie strony poświęcone wybranym zagadnieniom. Mogą być one przedstawiać wykład naukowy dotyczący wybranego zagadnie- nia a mogą one stanowić zbiór wiadomości naukowych oraz wszelkich innych dotyczących tematu takich jak: zjazdy i konferencje organizowa- nych na dany temat, sposoby pozyskiwania grantów naukowych, aktu alnie prowadzone programy badawcze na świecie, wybór piśmiennictwa itp. I tak na przykład z myślą o osobach specjalizujących się np. w Endo- urologi czy problemach nieotrzymania moczu powstały w internecie stro- ny WWW7 gdzie można znaleźć bardziej szczegółowe informacje, zwią- zane z omawianą dyscypliną. Będą to odpowiednio Endourological So- ciety (http: //www. uwo. ca/surgery/endourology), oraz The Internati- nal Continence Society (http: //www. vhp. nus. sg/~sfes/continent/ic- scoml.html).


Największa baza danych adresów internetowych (hiperłączy) do stron poświęconych poszczególnym jednostkom chorobowym znajduje się na serwerze Karolinska Institute w Szwecji (http: //www. mic. ki. se/Dise- ases/cl2. html). Zbiór zebranych tam około 200 tematów jest naprawdę imponujący – są wśród nich strony poświęcone ?Ekspresji genetycznej w guzie Wilmsa” czy ?Nefroptii IgA” a także ?Towarzystwu Ludzkiej Se- xualności”.


Poszukiwanie informacji


Dotarcie do informacji na interesujący nas temat może odbywać się kilkoma sposobami. Najprostszy z nich polega na uzyskaniu (od kolegów, z artykułów w prasie fachowej takich jak ten, z innych stron WWW etc) adresu internetowego i wpisaniu go w okienko adresowe przeglądarki (patrz wyżej). Po naciśnięciu klawisz Enter przenosimy się bezpośrednio pod wskazane miejsce.


Drugi sposób polega na użyciu katalogów internetowych stron WWW na których wskazane są adresy miejsc poświęconych danej tematyce (ta- kim katalogiem internetowym jest np. omawiany powyżej server Karo- linska Institute)


A jeśli nadal nie dotarliśmy do wiadomości, których poszukujemy, a skacząc z miejsca na miejsce zwiedziliśmy już pół świata, gdzie dalej szu- kać tego czego potrzebujemy? Z pomocą przychodzą nam tzw przeszu- kiwarki (szperacze), z których najpopularniejszymi są: AltaVista (http: / /www. altavista. digital, com), Hot Bot http: //hotbot. com Excite (http: //www. excite. com), Lycos (http: //www. lycos. com), Webcrawler (http: //weberawler. com) oraz Yahoo (http: //www. yahoo. com). Korzysta nie z nich polega na wpisaniu słów kluczowych – które pośrednio cha- rakteryzują to czego szukamy i naciśnięciu klawisza Enter. Po chwili otrzy- mujemy listę adresów internetowych (URL) które spełniają zadane kryte- ria poszukiwania. Przeglądając kolejne miejsca wskazane przez przeszu- kiwarkę powinniśmy w końcu dotrzeć do interesujących nas informacji. Dotarcie do Polskich Zasobów Medycznych ułatwiają niektóre serve- ry zajmujące się katalogowaniem miejsc o tematyce medycznej. Główne źródło wiadomości stanowi baza danych na bieżąco uaktualniana znaj- dująca w Centralnym Serwisie Informacyjnym Polskiej Medycyny pod adresem http://www. eskulap, org. pl. Szczegółowych odniesień należy szukać w jednym z następujących działów: Nowości, Zdrowie, Personel, Placówki, Studia med., Konferencje, Izby i zw., Towarzystwa, Fundacje, Czasopisma, Bazy danych. Podobne katalogi znajdują się pod adresem http://polska.pl/zdrowie oraz na stronie WWW miesięcznika ?Medycyna Praktyczna” – http: //www. mp. pl.


UWAGI KOŃCOWE


Komputer jest tylko narzędziem i tak też należy go traktować, a sieć internet też ma swoje ograniczenia. Traktując te dwie rzeczy w sposób normalny, bez nadmiernych oczekiwań, oszczędzimy sobie licznych roz- czarowań. Dla większości młodych ludzi, którzy właśnie wkraczają w świat medycyny internet stanowić będzie kolejne (ale nie jedyne) źródło wiedzy, przyjmowane jako rzecz naturalną tak samo jak prasa fachowa czy filmy wideo. Nie oznacza to wcale, że jest ono zarezerwowane tylko i wyłącznie dla nich. Głęboko wierzę, że każdy kto poświęci trochę czasu i odrobinę wysiłku będzie w stanie korzystać z internetu w sposób nie sprawiający mu więcej kłopotu niż przeglądanie fachowej prasy.


ADRESY INTERNETOWE WYBRANYCH STRON WWW


Holenderskie Towarzystwo Urologiczne ? http://www.ruu.nl/urologie/ uropage.html


UroLan ? http://www.pulso.com/esru/indice.htm


Urolog ? http://urolog.nl Urology Oiiline ? http://www.uro.de – niemieckojęzyczna strona uro- logiczna


Europejskie Towarzystwo Urologiczne ? http://www.bcp.nl/uroweb Polskie Towarzystwo Urologiczne ? http://pturol.org.pl Towarzystwo Endourologiczne ? http://www.uwo.ca/surgery/endo- urology


Johns Hopkins Brady Urological Instiute ? http://prostate.urol.jhu.edu Klinika Urologii AM w Gdańsku ? http://www.amg.gda.pl/NAMG/ JEDN NW/urol.html


Karolinska Institute ? http://www.mic.ki.se/Diseases/cl2.html – zbiór poszczególnych schorzeń urologicznych EORTC – http://eortc.be


Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne ? http://www.ca.cancer.org


Kanadyjskie Towarzystwo Urologiczne ? http://www.bc.cancer.ca/ccs


Narodowy Instytut Onkologii w USA ? http://www.nci.nih.gov


Przewodnik po internecie ? http://home.microsoft.com/intl/pl


Medscape ? http://www.medscape.com/home/medscape-uro


BioMedNet ? http://www.biomednet.com


Bazy danych


Medline, CancerLit i Core Biomedical Collection: w ICM ? http://mite-


icm.edu.pl/ ovidweb


Medline – Medsca ? http://www.medscape.com


BioMedNet ? http://www.biomednet.com/db/medline


Healthgate ? http:/www.healthgate.com


Current Contents ? http://www.lib.udel.edu/unindexed/ccondemo


Publikacje


The Journal of Urology ? http: //wwilkins.com/urology


European Urology ? http: //www/karger.ch/journals/eur/eurdes.htm


British Journal of Urology ? http: //www.blacksci.co.uk/products/jo-


urnals/bju.htm


Digital Journal of Urology ? http: //www.dju.com


Urologia Polska ? http: //www.pturol.org.pl/urologia


Przeszukiwarki


AltaVista ? http: //www. altavista. digital, co


Hot Bot – http: //hotbot. com


Excite ? http: //www. excite. com


Lycos ? http: //www. lycos. com


Webcrawler ? http: //webcrawler. com


Yahoo ? http: //www. yahoo. com