KOMENTARZ DO PRACY ?OCENA WYNIKÓW LECZENIA KAMICY MOCZOWEJ METODĄ URS PO UPRZEDNIM NIESKUTECZNYM ESWL"
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1998/51/2.

Autorzy przedstawiają własne doświadczenia w leczeniu chorych na
kamicę moczowodową u 88 kobiet i 85 mężczyzn, tzn. u 173 pacjentów.
Celem pracy było znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy istnieją czynniki,
które utrudniają lub ułatwiają uzyskanie dobrego wyniku zabiegu URS w le-
czeniu kamicy moczowodowej po nieskutecznych zabiegach ESWL. Prze-
ciętny czas zabiegu wynosił średnio 83 minuty. Przed zabiegiem URS wy-
tworzono PPN u 47 chorych. U 128 chorych po URS założono cewnik
d-J, który pozostawiono w moczowodzie przez 1 do 80 dni.
Na podstawie własnych doświadczeń autorzy wysnuli wnioski popar-
te analizą statystyczną, według których:
a)Wynik leczenia metodą URS nie zależy od płci i wieku chorego.
Na podstawie moich ponad 11-letnich doświadczeń i ponad 2500 za-
biegów URS trudno jest zgodzić się z takim wnioskiem. Wielokrotnie za-
uważyłem, że zwłaszcza u mężczyzn po 80 roku życia z bardzo dużym
BPH i ujściem moczowodu położonym na gruczolaku jest znacznie trud-
niej wprowadzić ureterorenoskop do moczowodu. Stwierdzenie to po-
krywa się z obserwacją innych autorów, którzy kilka lat temu wręcz od-
radzali wykonywanie \v takich warunkach URS wobec możliwości na-
stępowego rozerwania ujścia moczowodu z powodu dużego kąta pomię-
dzy ureterorenoskopem a dalszym przebiegiem moczowodu.
b)Wynik leczenia nie zależy od czasu, jaki upłynął od rozpoznania kamienia
do leczenia.
Zwykle złogi nie wykazujące tendencji do samoistnego odejścia powo-
dują obrzęk śluzówki moczowodu i wklinowanie się kamienia (tzw. impac-
ted), co znacznie utrudnia wykonanie zabiegu URS z powodu złej widocz-
ności kamienia pokrytego obrzękniętą błoną śluzową moczowodu.
c)Wynik leczenia nie zależy od wielkości złogów i ich liczby.
Trudno zgodzić się z takim stwierdzeniem. Duże, kilkunastomilimetro-
we złogi, a nawet kilkucentymetrowe, a zwłaszcza złożone z wielu ka-
mieni, tzw. droga kamicza, stwarzają poważne trudności w wykonywa-
niu URS i zwykle zabiegi te muszą być kilkakrotnie powtarzane.
d)Wynik leczenia nie zależy od techniki wykonywania zabiegu.
Według danych autorów pracy, średni czas wykonywania zabiegu URS
wynosił 83 minuty. Wydaje się, że może on ulec skróceniu w miarę coraz
większego doświadczenia w wykonywaniu zabiegu URS.
Zgodnie z moimi doświadczeniami zawartymi we wnioskach w naszej
pracy, zabieg URS jest bezpieczny, stosunkowo krótki (średni czas zabie-
gu URS wynosi około 15 minut) i prawie pozbawiony powikłań, ale tylko
w rękach bardzo doświadczonego urologa.
Trudno zgodzić się również z wnioskiem nr 3, że statystycznie znamien-
nym czynnikiem mającym wpływ na skuteczność zabiegu jest lokalizacja zło-
gów. Zgodnie z moimi doświadczeniami położenie złogu nie wpływa w spo-
sób istotny na ostateczny wynik zabiegu URS. Najłatwiej jednak i najszyb-
ciej wykonuje się zabiegi URS w dolnym odcinku moczowodu.
Z moich wieloletnich doświadczeń wynika również, że rozszerzenie
ujścia moczowodu przed zabiegiem URS jest całkowicie zbędne. Nie stosu-
jemy żadnych rutynowych metod rozszerzenia ujścia moczowodu, z wy-
jątkiem prowadnika metalowego wprowadzanego do kanału pracy urete-
rorenoskopu. Rutynowe szynowanie moczowodu jest absolutnie zbędne,
a wprowadzenie d-J bez kontroli wzroku może doprowadzić do uszko-
dzenia moczowodu.
Ureterorenoskopia jest w naszym pojęciu doskonałą metodą leczenia
kamicy moczowodowej, znacznie wydajniejszą niż ESWL. Uważamy jed-
nak, że wszędzie, gdzie jest to tylko możliwe, ESWL powinno być stoso-
wane jako metoda z pierwszego wyboru.
Wydaje się, że na podstawie stosunkowo niewielkiej liczby wykona-
nych URS trudno jest wysnuwać kategorycznie wnioski i szkoda, że w ze-
branym piśmiennictwie nie umieszczono rodzimych prac.