GUZ PĘCHERZA MOCZOWEGO NA TORBIELI UJŚCIA MOCZOWODU
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1998/51/3.

WSTĘP
Torbielowate rozszerzenie ujścia moczowodu jest wadą wrodzoną,
polegającą na balonowatym rozszerzeniu podśluzówkowej części mo-
czowodu, wpuklającej się do światła pęcherza moczowego. Przyczy-
ną torbieli ujścia moczowodu jest zwężenie ujścia moczowodu, wyni-
kające z zaburzeń rozwojowych w życiu płodowym. Polegają one na
niecałkowitym zaniku błony Chwalla, oddzielającej pęczek moczo-
wodowy od przewodu Wolfa [3]. Rozróżniamy dwa rodzaje torbieli
ujścia moczowodu: proste ? dotyczące ujścia pojedynczego moczo-
wodu, i ektopiczne ? dotyczące z reguły ujścia moczowodu górnego
segmentu podwójnej nerki. Najczęstszymi powikłaniami tej wady są
nawracające zakażenia dróg moczowych oraz kamica. Nierzadko jed-
nak, zwłaszcza w postaci prostej torbieli ujścia moczowodu, wada ta
przebiega bezobjawowo. Guzy nowotworowe w poszerzonych tor-
bielowato ujściach moczowodu spostrzegane są bardzo rzadko [2, 4].
Wielu autorów podkreśla trudności w różnicowaniu raka pęcherza mo-
czowego i torbieli ujścia moczowodu na podstawie radiologicznych
badań diagnostycznych [1, 4].
OPIS PRZYPADKU
Chora M. G., lat 46 (nr historii choroby 11668/96) została przyjęta na
Oddział Urologiczny ZOZ w Żyrardowie z powodu epizodów nawraca-
jącego krwiomoczu, występujących co najmniej kilka miesięcy przed po-
bytem w szpitalu. W wywiadzie pacjentka podała częste zachorowania
na zakażenia dróg moczowych, występujące od wczesnego dzieciństwa.
Z dodatkowych obciążeń stwierdzono: nadciśnienie tętnicze, cukrzycę
t. II i nadmierną otyłość. Z odchyleń od normy na podstawie wyników
badań laboratoryjnych stwierdzono obecność krwinek czerwonych
w osadzie moczu. W posiewie moczu wyhodowano E. coli w mianie zna-
miennym dla zakażenia. W czasie badania ultrasonograficznego (USG)
wykonanego przez powłoki jamy brzusznej, jak również przez pochwę

wykazano obecność torbielowatego poszerzenia ujścia moczowodu le-
wego z rozległą zmianą egzofityczną umiejscowioną na ścianie torbieli
ujścia moczowodu.
Na podstawie urografii stwierdzono poszerzenie układu kielichowo-
-miedniczkowego i moczowodu nerki lewej oraz obecność torbieli ujścia
moczowodu lewostronnego i ubytek cienia kontrastu w pęcherzu moczo-
wym, związany z torbielą ujścia moczowodu (ryc. 1). Pacjentkę poddano
leczeniu operacyjnemu. Na podstawie obrazu cystoskopowego stwierdzono
bańkowate rozdęcie ujścia lewego moczowodu, w całości praktycznie objęte
wiotką kosmkowatą zmianą o wyglądzie brodawczakowatym. Wykonano
elektroresekcję guza pęczerza moczowego wraz z torbielą ujścia moczo-
wodu na drodze przezcewkowej. Zabieg przeprowadzono dwuetapowo,
ze względu na rozległość zmiany i utrudnioną orientację co do radykal-
ności cięcia chirurgicznego w trakcie pierwszego zabiegu.
Wynik histopatologiczny preparatu operacyjnego: Carcinoma transitio-
nale G1/G2 (T1B).
Po dwukrotnie przeprowadzonej kontroli cystoskopowej, w okresie
3 i 9 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, nie ujawniono
wznowy procesu nowotworowego. Ostatni posiew moczu nie wskazuje
na zakażenie dróg moczowych. Podczas badania cystograficznego wy-
konanego 6 miesięcy po operacji stwierdzono odpływ pęcherzowo-mo-
czowodowy I° po stronie lewej.
OMÓWIENIE
Guz pęcherza moczowego umiejscowiony na torbieli ujścia moczowo-
du, zwłaszcza wtedy, gdy nie daje charakterystycznych objawów klinicz-
nych, może stwarzać trudności diagnostyczne, odwlekając moment rozpo-
częcia leczenia. Autorzy podkreślają szczególne wątpliwości w inter-
pretacji badań radiologicznych [1]. Należy sądzić, że u omawianej chorej
obecność torbieli ujścia moczowodu pod guzem uchroniła przed nacieka-
niem ściany pęcherza moczowego. Dlatego, biorąc pod uwagę naturalną
historię rozwoju choroby, zakwalifikowano chorą do leczenia wlewkami
dopęcherzowymi z Farmorubicyny.
Pomimo dużych rozmiarów torbieli ujścia moczowodu i guza nowo-
tworowego, elektroresekcja zmian chorobowych nie zmieniła funkcji uj-
ścia moczowodu w istotnym z punktu widzenia klinicznego stopniu.
Obecność odpływu pęcherzowo-moczowodowego I° nie miała żadnego
wpływu na przebieg pooperacyjny [5].
Rzadkie pojawianie sę w piśmiennictwie prac omawiających guzy pę-
cherza moczowego położone na torbieli ujścia moczowodu upoważniło
nas do przedstawienia naszej pacjentki, zwłaszcza że wczesny efekt le-
czenia możemy uznać za dobry [2, 4].

1. [1] Bortkiewicz, ]., Wrona, M., Jeromin, L.: Trudności diagnostyczne olbrzy-
2. miego ureterocele prostego. Urol. Pol. 1986, 39, 312-314.
3. [2] Heyman, }., Kalett, S.: Transitional cell carcinoma occurring in ureterocele.
4. Urology 1984, 2, 175.
5. [3] Krzeski, T.: Urologia dziecięca. PZWL, Warszawa 1978,50, 54.
6. [4] Paradysz, A., Kołada, J.: Brodawczak w ureterocele. Urol. Pol. 1988,41,146-
7. -148.
8. [5] Prajsner, A., Szkodny, A., Bar, K., Salamon, M.: Przezcewkowa elektrore-
9. sekcja guzów pęcherza moczowego umiejscowionych w okolicy ujść moczowo-
10. dowych. Urol. Pol. 1987, 40, 114-118.