PORÓWNANIE KOSZTÓW LECZENIA
ŁAGODNEGO ROZROSTU STERCZA
METODAMI PRZEZCEWKOWEJ ABLACJI LASEROWEJ
I LASEROWEJ KOAGULACJI ŚRÓDMIĄŻSZOWEJ
Z ELEKTRORESEKCJĄ PRZEZCEWKOWĄ
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1999/52/1.
autorzy
-
Wojciech Pypno, Wojciech Husiatyński
- Klinika Urologii CMKP w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. A. Borówka
słowa kluczowe
-
stercz łagodny rozrost stercza ablacja laserowa śródmiąższowa koagulacja laserowa elektroresekcja przezcewkowa koszty
streszczenie
- Cel pracy. Autorzy dokonali analizy kosztów leczenia łagodnego rozrostu
- stercza za pomocą lasera neodymowego metodami przezcewkowej abla-
- cji laserowej i śródmiąższowej koagulacji i porównali je z kosztami elek-
- troresekcji przezcewkowej.
- Materiał i metody. Analizowano koszt leczenia 259 chorych z objawowym
- łagodnym rozrostem stercza. 147 z nich poddano leczeniu laserem: 117
- przezcewkowej ablacji laserowej (visual laser ablation VLAP), 30 śródmiąż-
- szowej laserowej koagulacji (Interstitial laser coagulation ILCP). U 112 wy-
- konano elektroresekcję przezcewkową (transurethral resection TURP). Ze
- względu na identyczną cenę sprzętu i materiału nietrwałego używanego
- w obu rodzajach laseroterapii, z osób leczonych tymi metodami stworzo-
- no jedną grupę. Drugą stanowili chorzy poddani elektroresekcji. Ustalono
- wszystkie składniki kosztów: amortyzację sprzętu trwałego, koszt materia-
- łów nietrwałych, leków, przetaczanej krwi, znieczulenia, pobytu w szpitalu,
- a także płace personelu wykonującego zabiegi. Przyjęto ceny obowiązu-
- jące w IV kwartale 1996 roku. Obliczono średni koszt każdego zabiegu.
- Wyniki. Cena lasera i światłowodów laserowych wielokrotnie przewyższa
- cenę sprzętu trwałego i materiałów nietrwałych koniecznych do wykonania
- elektroresekcji. Krótszy okres hospitalizacji i niższy koszt podawanych le-
- ków po leczeniu laserem nie są w słanie zrównoważyć ogólnych kosztów
- terapii laserowej, wyższych niż w TURP. Koszt zabiegu laserowego wyniósł
- 1880 zł, a elektroresekcji 810 zł.
- Wnioski. Leczenie laserem łagodnego rozrostu stercza jest w naszym kra-
- ju ponad dwukrotnie droższe od elektroresekcji przezcewkowej.
WSTĘP
Endoskopowe leczenie łagodnego rozrostu stercza wymaga zapew-
nienia warunków materiałowo-sprzętowych, gwarantujących prawi-
dłowy przebieg zabiegu. Związane z tym określone koszty obejmują róż-
norodne składniki.
Aby właściwie ocenić rzeczywisty koszt zabiegu, należy uwzględnić
zarówno amortyzację sprzętu trwałego, jak i zużycie materiałów nie-
trwałych oraz wartość zużytych leków, przetoczonej krwi, czas pobytu
w szpitalu, a także leczenie powikłań.
Do kosztów zaliczyć trzeba także pracę zespołu wykonującego za-
bieg, co w warunkach strukturalnych polskiej służby zdrowia jest za-
daniem trudnym.
MATERIAŁ I METODY
Analizie poddano koszt leczenia 259 chorych na łagodny rozrost ster-
cza. U 147 spośród nich gruczolak napromieniano laserem Nd: YAG, wy-
konując 117 ablacji przezcewkowych (visual laser ablation of the prostate
VLAP) i 30 koagulacji śródmiąższowych (interstitial laser coagulation of
the prostate ILCP). U 112 mężczyzn przeprowadzono elektroresekcję
przezcewkową (transurethral resection of the prostate TURP).
Całkowity koszt leczenia, obliczony przez zsumowanie wszystkich
składających się nań elementów, przeliczono na pojedynczy zabieg.
Przyjęto ceny obowiązujące w IV kwartale 1996 roku.
Do wykonania obu rodzajów laseroterapii wymagane jest oprzyrządo-
wanie i materiały nietrwałe o identycznej cenie, zatem chorzy poddani
VLAP i ILCP zostali zaliczeni do jednej grupy, którą oznaczono literą A
i obliczono wspólny koszt zabiegu laserowego.
Drugą grupę, oznaczoną literą B, stanowili chorzy, u których wykonano
TURP.
WYNIKI
Obliczono koszt poszczególnych składników:
1. Sprzęt trwały
A. Laser Nd: YAG Medilas 4060 Fibertom + dwa cystoskopy, cena
sprzętu: 165 000 zł + 20 000 zł, razem 185 000 zł.
B. Aparat do diatermii + dwa elektroresektory, cena sprzętu: 17 000 zł
+ 70 000 zł, razem 87 000 zł.
Powyższe narzędzia uznaliśmy za sprzęt trwały, podlegający amorty-
zacji. Przyjęliśmy w obu grupach amortyzację pięcioletnią, a liczbę moż-
liwych do wykonania zabiegów ? 100 rocznie (zarówno elektroresekcji,
jak i laseroterapii). Ceny materiałów trwałych podzieliliśmy zatem przez
500, uzyskując koszt amortyzacji w przeliczeniu na jednego pacjenta.
Był on ponad dwukrotnie wyższy dla zabiegu z użyciem lasera.
Źródło światła, uzdatniacz wody i tor wizyjny wykorzystywano jed-
nakowo w obu rodzajach leczenia i pominięto je w obliczeniach, stano-
wiły one bowiem podstawowe wyposażenie sali operacyjnej. Ponadto
dwa ostatnie składniki nie są niezbędne dla przeprowadzenia TURP czy
leczenia laserem.
2.Sprzęt nietrwały
Pętla elektroresektora oraz światłowód laserowy są materiałami jedno-
razowego użytku, chociaż obydwa materiały stosowano kilkakrotnie, aż
do ich zużycia. Można w przybliżeniu przyjąć, że pętla i światłowód
były wykorzystywane podobną ilość razy.
A.Światłowód laserowy (side-focus lub ITT), cena jednostkowa: 1260 zł.
Zestaw do przetoki nadłonowej, cena jednostkowa: 63 zł, łącznie: 1323 zł.
B.Pętla elektroresektora, cena jednostkowa: 138 zł. Cewnik Foleya,
cena jednostkowa: 3,5 zł, łącznie: 141,5 zł.
3.Znieczulenie
Zarówno w TURP, jak i laseroterapii stosowano identyczne znieczule-
nie przewodowe, wykorzystując igły do znieczulenia podpajęczynówko-
wego, 1 ampułkę markainy heavy spinal, zestawy do kroplówek i płyny
infuzyjne (1,5-2,0 1) . Ze względu na porównywalny czas obu operacji
ilość podawanych leków była podobna. Koszt jednego znieczulenia wy-
nosił około 70 zł.
4.Leki
Koszty zużytych leków obliczono według cen hurtowych. Chorzy
otrzymywali leki zarówno podczas hospitalizacji, jak i w domu. Okres
leczenia trwał średnio 7 dni.
Policzyliśmy koszt leczenia wszystkich chorych, u których wykonano
przezcewkową elektroresekcję, oraz w obu grupach chorych, których le-
czono laserem.
Po podzieleniu uzyskanej kwoty przez liczbę leczonych uzyskaliśmy
koszt stosowania leków u jednego pacjenta.
A.Laserem leczono łącznie (obiema metodami) 147 chorych.
Koszt wszystkich podawanych leków wyniósł 2260 zł, co w przeliczeniu
na jednego pacjenta stanowiło 15,4 zł.
B.Metodą TURP leczono 112 chorych. Podawane w przebiegu poope-
racyjnym leki kosztowały 6921 zł, co w przeliczeniu na jednego pacjenta
wynosi 61,8 zł.
5.Krew
Litr krwi kosztuje 200 zł.
A.Krew otrzymał tylko jeden chory. W przeliczeniu na pojedynczego
pacjenta – 0,7 zł.
B.Krew otrzymało 23 chorych, średnio 0,5 litra. Całkowity koszt prze-
toczonej krwi wyniósł 2300 zł, a w przeliczeniu na jednego pacjenta – 20,5 zł.
6.Pobyt w szpitalu
Dzienny pobyt chorego w szpitalu kosztuje w naszym kraju 32 zł.
A.Ponieważ średni okres pobytu wyniósł 1 dobę, to pobyt jednego cho-
rego kosztował 32 zł.
B.Ponieważ średni okres pobytu trwał około 9 dni, to koszt pobytu
jednego pacjenta wyniósł 288 zł.
7.Koszty operacji, będących wynikiem powikłań (po dwie operacje
w każdej grupie)
8.Koszty krótkotrwałego pobytu kilku chorych po elektroresekcji
w oddziale intensywnej opieki medycznej
Koszty wynikające z punktów 7 i 8 były znikome w przeliczeniu na
pojedynczego pacjenta.
9.Pensje personelu wykonującego
W obu typach zabiegów uczestniczył identyczny zespół osobowy:
-urolog..
-instrumentariuszka
-anestezjolog
-pielęgniarka
-anestezjologiczna
-salowy
Personel zajmuje się chorym poddanym elektroresekcji lub lecze-
niu laserem około 2 godzin. Uposażenie miesięczne tych 5 osób wy-
nosi razem około 4000 zł, dzienne ? 200 zł.
Za dwie godziny pracy zatem otrzymują oni około 50 zł. Koszt jednego
zabiegu laserowego wynosi 1880 zł, a elektroresekcji 810 zł.
Wszystkie koszty w przeliczeniu na jednego pacjenta przedstawia
tabela I.
OMÓWIENIE
Ocena każdej nowej metody leczenia łagodnego rozrostu stercza musi
oczywiście obejmować takie elementy jak: skuteczność, bezpieczeństwo
? a więc ryzyko powikłań, możliwość zachowania sprawności seksual-
nej, okres hospitalizacji, konieczność przetaczania krwi, czas potrzebny
do powrotu normalnej aktywności zawodowej i społecznej.
Jednym z ważnych czynników wyznaczających miejsce metody jest
jej koszt.
Koszt zabiegu laserowego jest różnie oceniany przez urologów. Po-
czątkowy pogląd, że jest on niższy od elektroresekcji podważają prze-
prowadzone ostatnio dokładniejsze szacunki [1-6].
Ze względu na całkowicie odmienne ceny wielu składników leczenia
w krajach zachodnich i w Polsce niemożliwe jest ich porównanie. Możli-
wa jest jednak analiza porównawcza kosztów różnych metod endosko-
powych w realiach polskich.
Nasze obliczenia wskazują, że koszt laseroterapii jest u nas znacznie,
bo ponad dwukrotnie, wyższy niż elektroresekcji. Wynika to zarówno
z wysokiej ceny lasera, jak i światłowodów laserowych, które są niemal
dziesięciokrotnie droższe od pętli elektroresektora.
Oczywiście koszt zabiegu można obniżyć poprzez kilkakrotne wyko-
rzystanie tego samego światłowodu, co stosuje się powszechnie wobec
pętli. Znacznie krótszy okres hospitalizacji po leczeniu laserem, cztero-
krotnie niższa wartość zużytych leków oraz brak konieczności przeta-
czania krwi nie są w stanie przybliżyć ogólnych kosztów do kosztów
związanych z TURP.
Należy też podkreślić, że sprzęt trwały konieczny do przeprowadzenia
TURP jest standardowym wyposażeniem każdego oddziału urologiczne-
go, natomiast laser posiadają tylko nieliczne ośrodki w Polsce.
W powyższych obliczeniach pominięto koszty społeczne wynikające
z absencji w pracy, nie dysponowaliśmy bowiem informacjami niezbęd-
nymi dla przeprowadzenia takiego szacunku.
Biorąc pod uwagę zarówno czynnik ekonomiczny, jak i niższą skutecz-
ność leczenia laserem, wykazaną w naszych poprzednich pracach [7, 8]
należy przyjąć, że elektroresekcja przezcewkowa pozostaje nadal złotym
standardem w leczeniu łagodnego rozrostu stercza.
WNIOSKI
W naszym kraju koszt leczenia łagodnego rozrostu stercza laserem jest
ponad dwukrotnie wyższy niż elektroresekcji przezcewkowej.
piśmiennictwo
- [1] Daughtry, J. D., Rodan, B. A.: Transurethral laser resection of the prostate.
- J. Clin. Lasers Med. Surg. 1992,10, 269-274.
- [2] Gottfried, H. W., Hautmann, R. E.: European eiperience of laser treatment of
- BPH. Urology Int. 1996,3,13.
- [3] Holtgrewe,.H. L., Ackerman, R., Bay-Neilson, H., Boyce, P., Carlsson,
- P., Coast, ]., Frohneberg, D. H., Mazeman, E., Standaert, B., Tajima, A.,
- Thibault, P., Viens-Bitker, C: Economics of BPH. W: The third international
- consultation on benign prostatic hyperplasia (BPH). Red. A. T. K. Cockett, S. Kho-
- ury, Y. Aso, C. Chatelain, L. Denis, K. Griffiths, G. Murphy. Paryż 1996,51-70.
- [4] Jackson, T., Street, A., Costello, A., Crowe, H.: Cost-effectweness of laser
- ablation of the prostate. Premature evaluation. Intern. J. Technology Assess. in
- Health Care 1995,11, 595-610.
- [5] Kabalin, J. N., Butler, E. D.: Costs o fminimally invasive laser surgery compared
- with transurethral electrocautery resection of the prostate. West. J. Med. 1995,162,
- 426-429.
- [6] McNicholas, T. A.: Lasers for prostatic surgery: a review. Urology Int. 1997,4,
- 17-19.
- [7] Pypno, W., Husiatański, W.: Przezcewkowa ablacja laserowa stercza; cztery lata
- doświadczeń. Urol. Pol. 1998, 51, 236-243.
- [8] Pypno, W., Husiatyński, W.: Laserowa śródmiąższowa koagulacja stercza. Urol.
- Pol. 1998, 51, 244-251.
|