autorzy
-
Marcin Szepietowski, Dariusz Krzemiński
- Oddział Urologii Szpitala ZOZ w Żyrardowie
Ordynator: dr n. med. Dariusz Krzemiński
słowa kluczowe
-
cewka moczowa nowotwór cewki moczowej brodawczak przejściowokomórkowy
streszczenie
- Przedstawiono rzadki przypadek brodawczaka przejściowokomórkowego uj-
- ścia i dystalnego odcinka cewki moczowej u 20-letniego mężczyzny ze spo-
- dziectwem. Możliwą przyczyną powstania izolowanego brodawczaka w tym
- odcinku cewki jest przenoszone drogą płciową zakażenie wirusem HPV. Guz
- częściowo wycięto chirurgicznie, a częściowo skoagulowano endoskopowo.
- Kontrola po 3. miesiącach wykazała niewielki guz resztkowy, który usunięto.
- Dalsza obserwacja została przerwana, ponieważ pacjent nie zgłosił się do
- kolejnego etapu leczenia.
Nowotwory cewki moczowej występują rzadko. U mężczyzn nie prze-
kraczają one 1% wszystkich nowotworów dróg moczowych [2]. Wyjąt-
kowo lokalizują się w cewce dystalnej, częściej zajmują jej odcinek opusz-
kowy lub sterczowy [5]. Na ogół są to nowotwory złośliwe – raki
płaskonabłonkowe, przejśdowokomórkowe, gruczolakoraki, raki śluzo-
wokomórkowe, a także czerniaki [2,5]. Doniesienia o guzach łagodnych
cewki moczowej, spotykane wyjątkowo w piśmiennictwie urologicznym,
z reguły dotyczą polipów cewki sterczowej u dorosłych i dzieci [3, 4, 6].
Te łagodne guzy są na ogół wadami wrodzonymi, dotyczącymi strefy
centralnej gruczołu krokowego [8].
Przedstawiamy przypadek brodawczaka przejściowokomórkowego,
zlokalizowanego w dystalnym odcinku cewki moczowej.
OPIS PRZYPADKU
Dwudziestoletni pacjent zgłosił się do poradni urologicznej z powodu
trwających od kilku tygodni trudności w oddawaniu moczu. W badaniu
przedmiotowym stwierdzono niewielkiego stopnia spodziectwo (ujście
cewki moczowej zlokalizowane na poziomie rowka zażołędnego). Cały
obwód ujścia cewki pokryty był kosmkowatym, wiotkim guzem barwy
czerwonej. Na odcinku około 2-3 cm dogłowowo od ujścia cewki wy-
czuwalne było miękkie zgrubienie, odpowiadające masie guza, wypeł-
niającgo światło cewki.
W badaniach laboratoryjnych nie stwierdzono nieprawidłowości. Ob-
raz usg układu moczowego był prawidłowy. Nie stwierdzono zalegania
moczu po mikcji. W czasie hospitalizacji w naszym oddziale poddano
pacjenta zabiegowi uretrocystoskopii, podczas której stwierdzono obec-
ność wiotkiego guza, zajmującego cały obwód cewki moczowej na prze-
strzeni około 3 cm od ujścia zewnętrznego. W pozostałej części cewki oraz
w pęcherzu moczowym nie znaleziono zmian patologicznych. Po usunię-
ciu uretroskopu wycięto nożem chirurgicznym fragment guza wyrastają-
cy z ujścia oraz jego głębsze części, które można było wyłonić przez pocią-
ganie poza ujście cewki. Pozostałe drobne fragmenty guza w świetle cewki
skoagulowano elektrodą kulkową resektoskopu. Założono kilka hemo-
statycznych podkłuć catgutowych na poziomie ujścia zewnętrznego cew-
ki, wprowadzono do pęcherza cewnik Foleya 16 Fr. Przebieg pooperacyj-
ny był niepowikłany. Pacjent opuścił oddział w 4. dobie po zabiegu, bez
dolegliwości podczas mikcji. Badanie histopatologiczne usuniętego guza
wykonano w Zakładzie Patomorfologii IMK MSWiA w Warszawie: Papil-
loma urotheliale et dysplasia focalis gradu mediocń (doc. dr Mirosław Kałczak).
Po upływie 3 miesięcy wykonano badanie kontrolne w oddziale. Pod-
czas uretroskopii stwierdzono obecność pojedynczych, drobnych bro-
dawczaków w odległości około 2 cm od ujścia cewki, które skoagulowa-
no używając resektoskopu. Pozostała część cewki i pęcherz moczowy
przedstawiały się prawidłowo. Ujście zewnętrzne cewki było szerokie,
bez cech wznowy brodawczaka.
Biorąc pod uwagę tendencję do nawrotów, zaplanowano cykl kontroli
w oddziale, jednak, mimo kilkakrotnego wezwania, pacjent nie zgłosił
się na kolejne badania.
OMÓWIENIE
Brodawczak z nabłonka dróg moczowych (przejściowokomórkowy)
jest guzem łagodnym. W jego komórkach nie stwierdza się cech anapla-
zji (G0), jednak istnieje ryzyko transformacji w postać raka urotelialnego
(G123) [10]. Brodawczaki cewki moczowej najczęściej towarzyszą takim
samym guzom pęcherza moczowego i znajdują się w cewce tylnej, która
pokryta jest nabłonkiem przejściowym, aż do poziomu wzgórka nasien-
nego [1,10].
Inną przyczyną powstania brodawczaka przejściowokomórkowego w
cewce moczowej może być zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego
(HPV), przenoszone drogą płciową [9]. Autorzy japońscy wykryli wiru-
sa HPV w izolowanym ognisku brodawczaka przejściowokomórkowe-
go w dołku łódkowatym cewki [6]. Ta część cewki pokryta jest nabłon-
kiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym [1], zatem taki bro-
dawczak nie jest typowym guzem urotelialnym, jaki można spotkać w
pęcherzu, moczowodzie czy miedniczce nerkowej. Podobna sytuacja
zachodzi w przypadku naszego pacjenta, u którego z powodu spodziec-
twa występuje wprawdzie ubytek końcowego odcinka cewki z dołkiem
łódkowatym, ale brodawczak rozwinął się w końcowej części odcinka gąb-
czastego, wyścielonej nabłonkiem wielowarstwowym walcowatym [1].
W przedstawionym przypadku miejscowe leczenie chirurgiczne – nie-
zależnie od przyczyny powstania guza – wydaje się mieć szanse powo-
dzenia. Niestety, brak współpracy ze strony pacjenta uniemożliwia nam
prowadzenie racjonalnej kontroli i terapii, i naraża go na niebezpieczeń-
stwo progresji choroby.
piśmiennictwo
- [1] Bochenek, A., Reicher, M.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1958, tom
- 4, 299-300.
- [2] Faryna, J., Kossakowski, J.: Pierwotny czerniak złośliwy męskiej cewki moczo-
- wej. Urol. Pol. 1993, 46, 266-268.
- [3] Ishigoka, M., Hashimoto, T., Kodama, C, Nakada, T., Katoh, H.:
- Polyps of the prostatic urethra. Report of four cases. Urol. International. 1993,
- 50, 57-60.
- [4] Jankowski, A., Bednarczyk, K.: Polip cewki moczowej tylnej u dzieci. Urol.
- Pol. 1993, 46,159-163.
- [5] Pilch, M., Chojak, Z., Pawłowicz, R.: Pierwotny rak męskiej cewki moczo-
- wej. Urol. Pol. 1987, 40, 214-216.
- [6] Sekine, H., Mine, M., Kaneoya, F., Ohya, K., lshizaka, K., Yokokawa,
- M.: Benign polyp with prostatic-type epithelium in the anterior urethra accom-
- panied with urethral stricture. Urol. Internationalis. 1993, 50,114-116.
- [7] Shimuzu, N., Tchinose, Y., Shimo, M., Sano, T., Nakajima, T., Yama-
- naka, 11.: Transitional cell papilloma in the fossa naincularis is positve for human
- papillomaińrus. International J. Urol. 1998, 5, 296-298.
- [8] Walsh, 1. K., Keanc, P. F., Herron, B.: Benign urethral polyps. Br. J. Urol.
- 1993, 72, 937-938.
- [9] Wiener, J. S., Walther, P. J.; The association of oncogenu human papilloma vi-
- ruses with urologic malignancy. The contnversies and clinical implications. Surg.
- Oncol. Glin. North. Amer. 1995, 4, 257-276.
- [10] Zieliński, J., Leńko, J.: Urologia. PZWL, Warszawa '1993, tom 2, 409-441.
|