PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Rak jasnokomórkowy nerki podkowiastej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1978/31/1.

autorzy

Kazimierz Adamkiewicz
Klinika Urologiczna Instytutu Chirurgii AM w Gdańsku
Kierownik Kliniki: doc. dr hab. K. Adamkiewicz
Dyrektor Instytutu: doc. dr hab. S. Mlekodaj

streszczenie

Opisano przypadek raka jasnokomórkowego prawej odnogi nerki podkowiastej u cho­rego 64 letniego, u którego osiągnięto wyleczenie przez wycięcie prawej połowy tej nerki. Po upływie 2 lat i 7 miesięcy u chorego nie stwierdza się ani cech wznowy, ani objawów niewydolności nerkowej.

Usunięcie nerki jest zasadniczym postępowaniem w przypadkach raka jasnokomórkowego. Wykonanie tego zabiegu jest jednak niedopuszczalne w sytuacji gdy mamy do czynienia z chorym z jedną nerką, a jedynym zabiegiem, który może uratować życie chorego jest wykonanie częściowego wycięcia nerki możliwe w wypadku korzystnego umiejscowienia guza np. w obrębie bieguna. Między innymi (2) trzech takich chorych opisał Semb (cyt. ze Ljungrenem), a również w Klinice Ljungrena operowano chorą, u której z powodu nowotworu wycięto 2/3 nerki ze zmianą nowotworową pozostawiając 1/3 makroskopowo niezmienioną część. Druga nerka tej chorej była niewydolna.

Nerka podkowiasta jest formą pośrednią między nerką pojedyńczą, a istnieniem dwóch oddzielnych ne­rek. Odrębność unaczynienia dwóch zrośniętych ze sobą dolnymi bieguna­mi nerek i odrębność dróg odprowa­dzających mocz stwarza wyjątkowo korzystne warunki do wycięcia połowy nerki w przypadku nowotworu jednej z jej odnóg. W polskim piś­miennictwie Gawarecka (1) opisała przypadek operowany przez prof. Szczerbę, w którym u 49-letniej cho­rej z rakiem jasnokomórkowym wychodzącym z węziny nerki podkowiastej dokonano wycięcia nowotworowo zmienionej części z zachowaniem dwóch bocznych odnóg z bardzo dobrym wynikiem po roku obserwacji.

W naszej Klinice był operowany jeden chory (N. W. lat 64 nr hist. chor. 575/112), u któ­rego rozpoznaliśmy raka jasnokomórkowego prawej odnogi nerki podkowiastej. Rozpoz­nanie zostało ustalone w III Klinice Chorób Wewnętrznych AM w Gdańsku (kierownik: prof. dr med. M. Gamski) głównie w oparciu o urografię i arteriografię. Arteriografia wy­kazała, że obydwie nerki zbliżone są do siebie dolnymi biegunami i przybierają kształt nerki podkowiastej. Lewa połowa nerki podkowias­tej nie wykazywała zmian chorobowych, prawa natomiast niemal w całości była objęta przez proces nowotworowy (ryc. 1). (Arteriografię wykonano w Zakładzie Radiologii AM w Gdań­sku — Kierownik — prof. dr med. M. Bie-lecki).

W dniu 8. II. 1973 r. dokonano u chorego wycięcia nowotworowo zmienionej prawej od­nogi nerki podkowiastej.

Po niepowikłanym przebiegu chorego wy­pisano w trzynastej dobie pooperacyjnej do dalszej obserwacji ambulatoryjnej. W czasie badań kontrolnych w Przyklinicznej Poradni Urologicznej u chorego dokonywano ozna­czeń szybkości opadania czerwonych krwinek, morfologii krwi, poziomu mocznika i krea­tyniny w surowicy krwi i jonogramu, oraz zdjęcia klatki piersiowej. Do chwili obecnej upłynęło już dwa lata i siedem miesięcy od czasu operacji i u chorego nie stwierdza się cech przerzutów, wznowy nowotworowej ani niewydolności nerkowej. Jego stan ogólny jest bardzo dobry.

Przypadek nasz przedstawiamy dla podkreślenia możliwości uzyskania pomyślnego wyniku leczenia nowo­tworu jednej z odnóg nerki podkowiastej, przy niezmienionej odnodze

drugiej. Mimo, że od czasu operacji upłynęło dopiero 2,5 roku dotych­czasowe wyniki pozwalają na ocze­kiwanie pełnego wyleczenia.

Piśmiennictwo

  1. Gawarecka M.: Operacje w przypadkach nerek podkowiastych. Urol. Pol., 1954, 27 s. 169.
  2. Ljungren E.: Obecne poglądy na rozpoznawanie i leczenie złośliwych nowotwo-tworów nerek. Pol. Przeg. Chir., 1961, 34, 1436.
Adres autora
Klinika Urologiczna
ul. Prof. Kieturakisa 1
80-742 Gdańsk