KOD: 12.2 - Zastosowanie metody trans obturator tape-obtape przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu u kobiet
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2006/59/Suplement 1.

autorzy

Magdalena Mikulska-Jovanović, Zbigniew Wolski, Aleksander Łapuć, Maciej Gruszczyński, Tomasz Drewa

Katedra i Klinika Urologii Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

streszczenie

Wprowadzenie. W 1995 r. Ulmsten wprowadził metodę beznapięciowego podwieszenia środkowej części cewki moczowej, przy użyciu taśmy polipropylenowej - retro pubic tension free vaginal tape (TVT), do leczenia chorych na wysiłkowe nietrzymanie moczu. Mimo udowodnionej skuteczności metody, nie jest ona wolna od możliwości wystąpienia powikłań (uszkodzenia pęcherza, nadreaktywności wypieracza de novo, zatrzymania moczu i innych rzadziej występujących: uszkodzenia naczyń, jelit lub obecności krwiaków załonowych). W celu uniknięcia tych komplikacji Delorme w 2001 roku zaproponował alternatywny dostęp z przeprowadzeniem taśmy przez otwory zasłonowe od zewnątrz do wewnątrz - trans obturator tape (TOT).

Cel pracy. Prezentacja własnych doświadczeń w zakładaniu taśmy TOT u kobiet z pierwotnym wysiłkowym nietrzymaniem moczu oraz po przebytych wcześniejszych operacjach korekcyjnych z powodu nietrzymania moczu. Ocena bezpieczeństwa i skuteczności metody.

Materiał i metody. Od października 2003 do grudnia 2005 wykonano 55 zabiegów założenia polipropylenowej nieelastycznej taśmy Obtape (Porges-Mentor) z dostępu przez otwory zasłonowe. Dziesięć (18,2%) pacjentek przebyło wcześniej operacje naprawcze z powodu nietrzymania moczu, siedem - kolporafię przednią, dwie operację metodą Miszczerskiej. U jednej po założeniu TVT wystąpiła przetoka cewkowo-pochwowa, wymagająca usunięcia taśmy i zaszycia przetoki. Następnie wykonano u tej pacjentki operację Marshal Marchetti Kranz, co nie przyniosło ustąpienia objawów wysiłkowego nietrzymania moczu. Średni wiek pacjentek wynosił 56 lat. Max flow rate (Q max) wynosił średnio przed zabiegiem 28 ml/sek. U wszystkich kobiet ocena przedoperacyjna obejmowała badanie fizykalne z badaniem ginekologicznym, próbę kaszlową, próbę Boneya i badanie urodynamiczne. Po zabiegu pacjentki oceniano po miesiącu, trzech a następnie, co pół roku. Okres obserwacji pacjentek wynosi od 2 do 26 miesięcy, średnio 11 miesięcy. Przy pierwszej wizycie pooperacyjnej wykonywano próbę kaszlową przy wypełnionym pęcherzu, badanie ginekologiczne z oceną wygojenia przedniej ściany pochwy oraz uroflowmetrię i USG z oceną zalegania.

Wyniki. Czterdzieści osiem (87,3%) pacjentek w okresie obserwacji uzyskało całkowite trzymanie moczu. Trzy chore, po trwającym sześć miesięcy okresie trzymania moczu, obecnie używa dwóch wkładek na 24 godziny. U trzech (5,4%) pacjentek nie uzyskano żadnej poprawy po zabiegu, u jednej pacjentki dwa miesiące po zabiegu stwierdzono erozję pochwy i usunięto taśmę, co spowodowało nawrót nietrzymania moczu. U czterech (7,2%) pacjentek stwierdzono zaleganie moczu z cechami przeszkody podpęcherzowej (Qmax <15 ml/s), u trzech (5,4%) pacjentek występujące przedoperacyjnie zaleganie moczu po mikcji max 150 ml z powodu niedoczynności wypieracza (potwierdzonej badaniem urodynamicznym) nie powiększyło się. Wystąpiło jedno czasowe zatrzymanie moczu, które ustąpiło po trzytygodniowym okresie samocewnikowania oraz jedno całkowite u pacjentki z pęcherzem neurogennym i nietrzymaniem moczu i stolca po operacji dyskopatii - obecnie pacjentka samocewnikuje się. Qmax cztery tygodnie po zabiegu wynosił średnio 22,5 ml/sek. Śródoperacyjnie trzykrotnie doszło do perforacji sklepienia pochwy po przeprowadzeniu prowadnika z taśmą, które zaopatrzono, w tym samym znieczuleniu, pokrywając taśmę ścianą pochwy. U wszystkich pacjentek cewnik usunięto w pierwszej dobie po zabiegu, całkowity pobyt w klinice wyniósł średnio cztery doby. Pooperacyjnie wystąpiło jedno krwawienie z pochwy w siódmej dobie po zabiegu, leczone zachowawczo.

Wnioski. 1. TOT jest bezpieczną i skuteczną metodą leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu w okresie krótkoterminowej obserwacji. 2. Może być stosowana z powodzeniem również u kobiet po przebytych w przeszłości operacjach przezpochwowych i klasycznych ,,otwartych", obejmujących przestrzeń załonową, wysiłkowego nietrzymania moczu. 3. Dokładna ocena metody wymaga dłuższego okresu obserwacji.