KOD: 1 - Guz nadnercza (onkocytoma) - opis przypadku
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2006/59/Suplement 1.

autorzy

Patryk Gmerek

ZOZ MSWiA im. Ludwika Bierkowskiego w Poznaniu

streszczenie

Wprowadzenie. Guzy z komórkami kwasochłonnymi (onkocytami) występują w obrębie kory nadnerczy bardzo rzadko. W światowej literaturze opisano zaledwie 27 przypadków guzów nadnerczy o takim utkaniu histologicznym. Guzy o charakterze onkocytoma spotyka się przede wszystkim w śliniankach i w gruczole tarczowym. Opisano także kilkaset przypadków z kwasochłonnym gruczolakiem nerki. Guzy te składają się wyłącznie lub prawie wyłącznie z dużych, dobrze zróżnicowanych, gruboziarnistych eozynochłonnych komórek nabłonkowych z niewielką atypią. Rozmaitość tych komórek oraz atypia jąder i figury mitotyczne mogą świadczyć o pewnym stopniu złośliwości. Guzy te są z reguły otorbione, wyjątkowo tylko dają przerzuty do węzłów chłonnych (2%) i równie rzadko do odległych narządów.

Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie przypadku, ocena odległych skutków leczenia i porównanie ze światową literaturą

Materiał i metody. Mężczyzna lat 51 przyjęty na oddział urologiczny z powodu guza nadnercza prawego. Guz nadnercza stwierdzono badaniem ultrasonograficznym. Wykonano tomografię komputerową jamy brzusznej. Badanie wykazało obecność dobrze odgraniczonej, niejednorodnej masy o wymiarach 7,7 x 6,8 cm, zlokalizowanej powyżej górnego bieguna nerki prawej w rzucie nadnercza prawego. Zmiana ulegała wzmocnieniu kontrastowemu po podaniu środka kontrastowego. Nerka lewa - prawidłowej wielkości i kształtu, bez zmian ogniskowych. Nadnercze lewe - niepowiększone. Pozostałe narządy jamy brzusznej - bez zmian w tomografii komputerowej. Wykonano zabieg operacyjny. Zabieg polegał na wypreparowaniu guza okolicy górnego bieguna nerki, który był dobrze odgraniczony i miał własną torebkę. Usunięto guz wielkości około 7 cm, w całości, bez przerwania ciągłości torebki. Podczas badań kontrolnych nie stwierdzono żadnych uszkodzeń nerki prawej.

Wyniki. Wykonano badanie histopatologiczne. Ostateczny wynik wykazał: Oncocytoma cortitis glandulae suprarenalis. Guz średnicy 7 cm wyraźnie odgraniczony, bez aktywności mitotycznej, jednak z wyraźnymi cechami polimorfizmu. Rozmiar guza (powyżej 5 cm) i polimorfizm nakazują ostrożne rokowanie. Po około czterech miesiącach wykonano kontrolne badanie KT. Stan po usunięciu nadnercza prawego: nadnercze lewe niepowiększone, prawidłowa wielkość, położenie i szerokość kory nerek. Nie stwierdzono cech procesu ogniskowego w nerkach ani cech złogów w układach kielichowo-miedniczkowych. Badanie KT nie wykazało zmian w pozostałych narządach jamy brzusznej. Pojedyncze węzły chłonne okołoaortalne o maksymalnej średnicy 7 mm. Prawidłowy obraz wnęk nerek i naczyń nerkowych.

Wnioski. W przypadku guzów nadnercza stopień złośliwości określa się na podstawie wielkości guza ocenianej badaniem KT przed operacją, w odróżnieniu od częściej spotykanego kwasochłonnego gruczolaka nerki, który można rozpoznać przed operacją na podstawie badania angiograficznego (wykazuje szprychowaty układ naczyń). W przypadku guzów nadnercza nie wykonuje się badań naczyniowych. Mimo to, w diagnostyce guzów nadnercza, szczególnie o średnicy powyżej 7 cm, nie należy wykluczać onkocytoma (lepsze rokowanie dla pacjenta), chociaż guz o takim charakterze histopatologicznym spotyka się w nadnerczach bardzo rzadko.