Zdwojenie cewki moczowej u 8-letniego chłopca
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1991/44/2.

autorzy

Wojciech Pypno, Wojciech Ejchman, Tomasz P. Kowalski: Z Kliniki Urologii CMKP w Warszawie Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. M. Kazoń

streszczenie

Przedstawiono 8-letniego chłopca ze zdwojeniem cewki moczowej. Wskazaniem do leczenia operacyjnego było położenie ujścia cewki właściwej w połowie trzonu prącia.

Zdwojenie cewki moczowej męskiej jest rzadką wadą rozwojową. Według Bedrny (1) zdwojenie cewki dzieli się na 4 grupy:

1. zdwojenie cewki moczowej oraz prącia,

2. przewody dodatkowe bez zdwojenia prącia,

3. przewód moczowy,

4. kanaliki przycewkowe.

Przyczyną powstania wady jest prawdopodobnie przetrwanie prąciowej części zatoki moczowo-płciowej (6). Zdwojenie cewki wymaga leczenia operacyjnego wówczas, gdy prowadzi do nietrzymania moczu lub jest powikłana stanem zapalnym (2).

OPIS PRZYPADKU

Chłopiec O. G., lat 8, nr historii choroby 6557/603/87, został skierowany do Kliniki z rozpoznaniem spodziectwa. Podczas badania wstępnego stwierdzono obecność dwóch kanałów cewki (ryc. 1). Pierwszy, z ujściem zewnętrznym na szczycie żołędzi, drugi otwierający się w połowie trzonu prącia na jego powierzchni grzbietowej, przez który chłopiec oddawał mocz.

Do cewki uchodzącej na szczycie żołędzi wprowadzało się łatwo cewnik Nr 8 Charr, na głębokość 8 cm, napotykając w tym miejscu na opór. Przez drugi kanał cewki wprowadzono bez trudu cewnik do pęcherza. Urografia nie wykazała odchyleń od stanu prawidłowego. Cystografia mikcyjna ujawniła nieznaczne poszerżenie cewki o nierównych zarysach, uchodzącej w połowie trzonu prącia

Po usunięciu cewnika w 9 dobie i zamknięciu cystostomii w 11 dobie po operacji chłopiec oddawał mocz szerokim strumieniem przez ujśce w szczycie żołędzi (ryc. 3). Cystografa mikcyjna, wykonana po 4 miesiącach, wykazała prawidłowe światło cewki moczowej, uwidoczniła również obecność jeszcze jednego kanału dodatkowego o świetle włosowatym, nie mającego znaczenia klinicznego (ryc. 4).

OMÓWIENIE

Zdwojenie cewki jest rzadką wadą, przybierającą różne postacie. Może być całkowite bez zdwojenia prącia (4, 8), może występować jednocześnie zdwojenie prącia i cewki (3), może mieć dwa ramiona łączące się ze sobą w jedno wspólne ujście (6). Opisano wreszcie cewkę, mającą w początkowym odcinku jeden kanał rozdzielający się ku obwodowi (2) oraz potrójny kanał cewki moczowej (5, 7). U naszego chorego jedno z ramion było ślepo zakończone, drugie natomiast miało ujście zewnętrzne w połowie trzonu prącia, co skłoniło do leczenia operacyjnego.

piśmiennictwo

1. Bedrna J.: Urologia Dziecięca, PZWL, Warszawa, 1956, V, 34,1. —
2. Kowalski A., Gałęzia M., Jończyk M., Rentak S.: Rzadka wada rozwojowa — zdwojenie cewki przedniej. Urol. Pol., 1986, 2, 122. —
3. Milewski J. B.: Całkowite zdwojenie cewki moczowej męskiej i żołędzi prącia. Urol. Pol., 1983, 36, 4. —
4. Otręba L.: Całkowite zdwojenie cewki moczowej. Pol. Przeg. Chir., 1959, 31, 1231. —
5. Schmel-ler N. T., Schirmer H. K. A.: Trifurcation of the urethra: a case report. J. Urol., 1982, 127, 545. —
6. Schurr P.: Accessory urethral canal in the male. Brit. J. Surg., 1948, 36, 181. —
7. Toguri A. G„ Churchill B. M., Rabinowitz R.: Y-type urethral triplication. J. Urol., 1977, 118, 684.
8. Tripahi V. N. P., Dick V. S.: Complete duplication of male urethra. J. Urol., 1969, 101, 866.

adres autorów

dr med. Wojciech Pypno, 00-682 Warszaaw, uL Hoża 59/21a.