english version wersja do druku
	kwartalnik ISSN 0500-7208 Czasopismo punktowane przez KBN, Index Copernicus oraz w bazie GBL

Uchyłek w szczycie pęcherza moczowego (vesicourachal diverticulum) powstaje wskutek niezarośnięcia dopęcherzowego odcinka moczownika (1, 3). Do 1971 roku zebrano w piśmiennictwie 10 obserwacji tej wady rozwojowej (2). Z wad rozwojowych związanych z przetrwałym moczownikiem, uchyłek pęcherza występuje najrzadziej.

OPIS PRZYPADKU

Dziewczynkę H. A., lat 9 przyjęto do oddziału z podejrzeniem uchyłka pęcherzowego moczownika 31.10. 1969 roku (Nr hist. chor. 3599/435/89). Matka podaje, że dolegliwości bólowe i trudności w oddawaniu moczu zauważyła u córki w wieku 1,5 roku życia. Od tego czasu, na krótko przed każdym oddaniem moczu, pojawiał się bardzo silny u dziecka ból w podbrzuszu, który trwał około 3—5 minut. Dziecko przyjmowało pozycję kuczną i uciskało podbrzusze obu rękami. Po ustąpieniu bólu, oddawała mocz. Moczenie nocne było stałym objawem utrzymującym się do obecnej chwili. Przed rokiem z powodu wyżej podanych objawów leczono ją w jednym z oddziałów urologicznych bez poprawy. U dziecka w czasie tego pobytu wykonano urografię i cystografię mikcyjną. W obserwacji szpitalnej potwierdzono objawy podawane przez matkę i dziecko. W wykonanej przed rokiem urografii nerki, układy zbiorcze i moczowody prawidłowe. Pęcherz moczowy wypełnił się moczem cieniującym w dostatecznym stopniu dopiero po godzinie. Swoim szczytem sięgał do wysokości 5 kręgu lędźwiowego, o ścianach nierównych, kształtu prostokąta z przejaśnieniem pośrodku (ryc. 1). Na zdjęciu bocznym, od szczytu prawidłowo położonego pęcherza, widoczny uchyłek wielkością zbliżony do wypełnionego prawidłowego pęcherza. W cystografii mikcyjnej (ryc. 2) wielkość i kształt pęcherza jak opisano wyżej. Szyja i cewka moczowa podczas mikcji prawidłowe. Odpływów wstecznych nie stwierdzono.

W badaniu przedmiotowym przy przyjęciu dziecka do oddziału nie stwierdzono odchyleń od stanu prawidłowego. W badaniach pracownianych: OB — 17 mm/godz., liczba leukocytów w obrazie morfologicznym krwi 11800 w mm3. Badanie ogólne moczu — białko opalizuje, w osadzie 1—3 świeże krwinki czerwone, krwinki białe grubą warstwą zalegają pole widzenia. Poziom mocznika i kreatyniny w surowicy krwi w normie. Cystoskopia — pojemność pęcherza 450 ml. Ujścia moczowodowe położone prawidłowo. Śluzówka wykazuje zapalne zmiany groniaste. W szczycie pęcherza stwierdza się uchyłek znacznych rozmiarów oddzielony skośnie przebiegającym przewężeniem od przodu ku górze i tyłowi. Po wprowadzeniu cystoskopu do uchyłka, światło cystoskopu przeświecało przez skórę brzucha. Rozpoznając uchyłek pęcherzowy moczownika, w znieczuleniu ogólnym wykonano jego resekcję. W pęcherzu pozostawiono cewnik Foleya, który usunięto w 4 dobie po operacji. Przez tydzień podawano domięśniowo ampicylinę 2 X dz. 1,0. Po usunięciu drenów i szwów w 7 dobie rana zagoiła się przez rychłozrost. W 12 dobie dziecko bez dolegliwości z prawidłową mikcją i dobrym stanie ogólnym wypisano do domu

Zalecono przyjmowanie w domu furaginu przez 10 dni i kontrolę moczu. W kontroli ambulatoryjnej zmian w moczu nie stwierdzono, a moczenie nocne zdarzało się sporadycznie. Po 2 miesiącach moczenie nocne ustąpiło całkowicie. Badanie histopatologiczne usuniętego uchyłka: Diverticulum in statu inflammationis Nr 3474 lek R. Kita, Wojewódzka Prac. Histopat, w Opolu.

OMÓWIENIE

Rozpoznanie uchyłka pęcherzowego moczownika po zebraniu wywiadu i wykonaniu badań urologicznych nie nastręczało trudności. Operacyjne usunięcie uchyłka i wyleczenie przewlekłego zapalenia pęcherza moczowego dało trwały efekt. Dolegliwości bólowe, które towarzyszyły mikcji i moczenie nocne całkowicie ustąpiły.

1. 1. Aubert D., Zoupanos G., Destuynder O.: La pathologic de 1\\\'ouraąue. Pediatrie, 1989, 44, 7, 563. —
2. 2. Blichert-Toft M., Nielsen O. V.:Congenital patent urachus and usquired variants. Acta Chir. Scand., 1971, 137, 807. —
3. 3. Patel P. J,, Kola-wole T. M., Izzoidien-Al-Samarrai A. Y.: Vesicourachal diverticulum in association with other urological anomalies. Eur. Urol., 1987, 13, 6, 417

dr n. med. Zygmunt Zięba, 46-100 Namysłów, ul. Oleśnicka 10.