PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Diagnostyka obrazowa gruczolaka nadnercza
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1993/46/2.

autorzy

Henryk Lesiewicz, Eugeniusz Miękoś
Z Kliniki Urologii Instytutu Chirurgii WAM w Łodzi Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. E. Miękoś

streszczenie

Przerost i guzy nadnerczy powodują podmiotowe i przedmiotowe objawy kliniczne, które zależne są od rodzaju hormonów nadnerczowych wytwarzanych w nadmiarze (3).

Torbiele nadnercza są guzami wychodzącymi najczęściej z istoty korowej nadnercza. Zwykle nie powodują żadnych objawów, ponieważ nie mają wewnętrznego wydzielania (4, 5). Wykrywa się je przypadkowo najczęściej podczas badania USG jamy brzusznej lub na przeglądowym zdjęciu rentgenowskim brzucha, stwierdzając niejednokrotnie zwapnienia w ścianie torbieli (1, 2, 9, 11). Jeszcze niedawno urografia i odma pozaotrzewnowa były podstawowymi badaniami radiologicznymi w guzach nadnerczy (1, 10). Dzięki wprowadzeniu do diagnostyki USG jamy brzusznej, DSA naczyń nerki i nadnercza oraz TK, uzyskuje się dokładniejsze rozpoznanie przedoperacyjne. Znajomość unaczynienia nadnerczy ma bardzo ważny wpływ na technikę postępowania chirurgicznego (6, 7, 8).

Opis przypadku

Ryc. 1. Urografia. Przemieszczenie ku dołowi prawej nerki. Obecność okrągłego cienia ponad górnym biegunem nerki.

Chora B. M. lat 63 (hist. chor. nr 4651/92), została przyjęta do Kliniki Urologii z podejrzeniem guza nadnercza prawego. Powyższą zmianę chorobową stwierdzono przypadkowo podczas ambulatoryjnego badania USG jamy brzusznej wykonanego z powodu dolegliwości wątrobowo-trzustkowych oraz okresowego wydalania złogów z dróg moczowych. Chora przyjęta do Kliniki bez ewidentnych dolegliwości urologicznych.

antygenu karcinoembrionalnego, alfa — fetoproteiny i kwasu wanilino-migdałowego w moczu, odchyleń od normy nie wykazały. OB — 18. W badaniu ogólnym moczu stwierdzono nieznaczną leukocyturię, w posiewie moczu E. coli 104 wrażliwą na szereg uroseptyków. W trzykrotnym cytologicznym badaniu osadu moczu nie stwierdzono komórek nowotworowych.

W badaniu urograficznym stwierdzono słabo konturowany okrągły twór ponad górnym biegunem nerki i nieznaczne jej przemieszczenie ku dołowi (ryc. 1). W USG stwierdzono twór hypoechogenny o gładkich obrysach, przylegający do górnego bieguna nerki i wymiarach 4,0 cm x 4,5 cm.

W TK stwierdzono zmianę torbielowatą o średnicy około 4 cm pomiędzy nadnerczem i nerką prawą z drobnymi zwapnieniami (ryc. 2). W DSA nerki i nadnercza prawego stwierdzono prawidłowe unaczynienie nerki, powiększone nadnercze ze słabo unaczynionym obszarem w części dolno-środkowej. Nie można było wykluczyć drobnych naczyń patologicznych na obwodzie (ryc. 3).

Na podstawie powyższych badań chorą zakwalifikowano do leczenia operacyjnego. Z dostępu przezotrzewnowego pod prawym łukiem żebrowym dotarto do guza nadnercza prawego, który usunięto w całości (ryc. 4). Nie stwierdzono naciekania guza na górny biegun nerki, żyłę główną dolną i wątrobę. Powiększonych węzłów chłonnych w tej okolicy nie wykryto.

Przebieg pooperacyjny bez powikłań. Chorą wypisano do domu w stanie ogólnym dobrym z raną pooperacyjną zagojoną w 11 dobie po zabiegu.

Wynik badania histopatologicznego nr 6607707/92: Adenoma corticis glandulae suprarenalis. Badanie wykonał w Zakładzie Patomorfologii WAM doc. dr hab. med. K. Zieliński.

WNIOSKI

1. Badanie USG jamy brzusznej należy uznać za badanie skryningowe w rozpo znawaniu guzów i torbieli nadnerczy.

2. Przedoperacyjne badanie USG, TK, DSA nerek i nadnerczy ustala powyższe rozpoznanie.

piśmiennictwo

  1. 1.Cerny J.C.: The preoperative diagnosis of adrenal cysts. J. Urol., 1970, 104, 787. —
  2. 2.Ferongti.: Calcified simple perenychmal cysts of the gland. J. Urol., 1965, 34, 504. —
  3. 3.Greenberg P.H.: Adrenal cortical carcinoma: a presentation 22 cases and review of literatura. Am. Surg., 1978, 44, 81. —
  4. 4. Krauze-Balwińska Z., Fryczkowski M., Pietrzyk M., Bergiel J.: Torbiel rzekoma nadnercza lewego współistniejąca z kamicą nerkową. Urol. Pol., 1988, 2,143.
  5. 5. Makuszewski A., Tołloczko T.\\\\ Hormonalnie nieczynne guzy nadnercza. Pol. Przeg. Chir., 1980, 52, 1, 59. —
  6. 6. Miękoś E.:Anatomiczne podstawy chirurgii i radiodiagnostyki nadnercza ze szczególnym uwzględnieniem układu naczyniowego. Biul. WAM, 1976, II, 72, 1. —
  7. 7. Miękoś E., Chomiczewski K.: Mikroangiograficzna i morfologiczna ocena unaczynienia żylnego gruczolaka chromochłonnego nadnercza Endokr. Pol., 1976. XXVII, 5, 499. —
  8. 8. Miękoś E.: Ocena makroskopowa żył nadnercza lewego w przypadku guza kory nadnercza. Biul. WAM, 1972, XV, 2, 284. — 9. Palubinskas A.J.: Calcified adrenal cysts. Am. J. Roentg., 1956, 82, 853. —
  9. 10. Patryn J., Sosnowski A.: Olbrzymia torbielą nadnercza. Pol. Przeg. Chir.,1976, 48, 8, 1043.
  10. 11. Różański W.: Gruczolak nadnercza prawego. Urol. Pol., 1990, 43, 4.

adres autorów

dr n. med. Henryk Lesiewicz 90-549 Łódź, ul. Żeromskiego 113, Klinika Urologii ICh WAM.