PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Trzykrotny nowotwór układu moczowego u 70-letniego mężczyzny
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1994/47/4.

autorzy

Jerzy Badyda, Janusz Darewicz
Z Kliniki Urologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Kliniki: Doc. dr hab. med. J. Darewicz

streszczenie

Przedstawiono chorego, u którego po raz pierwszy rozpoznano synchroniczne
nowotwory nerki lewej i gruczołu krokowego, a następnie po szeiciu latach meta-
chroniczny nowotwór prawego moczowodu.

Przez mnogie nowotwory synchroniczne rozumiemy pojawiające się w tym samym czasie, u tego samego chorego, odmienne histologicznie zmiany neoplaz- matyczne. Zmiany ujawniające się w różnym czasie określamy jako nowotwory metachroniczne (1, 3). Przedstawiony poniżej przypadek jest ilustracją obu tych, stosunkowo rzadkich zjawisk.

Opis przypadku

Chory F. P. lat 70 został przyjęty do Kliniki po raz pierwszy w 1981 roku (hist. choroby nr 14424/398) z powodu utrzymujących się od około 18 miesięcy dolegliwości dyzurycznych oraz pobolewanie w lewej okolicy lędźwiowej. Przy przyjęciu badaniem przedmiotowym z odchyleń od normy stwierdzono: otyłość, nieznaczną bolesność paplacyjną lewej okolicy lędźwiowej oraz powiększony, o wzmożonej konsystencji gruczoł krokowy. W badaniach dodatkowych ujawniono liczne erytrocyty świeże i wyługowane w osadzie moczu oraz OB 110/130. Pozostałe badania laboratoryjne odchyleń od normy nie wykazały. Urografia dożylna uwidoczniła deformację i odsunięcie ku dołowi górnego kielicha nerki lewej co nasuwało podejrzenie zmiany rozrostowej. Angiografia lewej tętnicy nerkowej wykazała obecność naczyń patologicznych w górnym biegunie nerki. W związku z rozpoznaniem nowotworu złośliwego nerki i podejrzeniem raka gruczołu krokowego zaplanowano w pierwszej kolejności usunięcie nerki. Badanie histo- patologiczne wyciętej lewej nerki nr 271638 — Carcinoma clarocellulare renis sin. W trzy tygodnie później wykonano elektroresekcję przezcewkowo gruczołu krokowego. Badanie histo- patologiczne nr 275471: — Adenocarcinoma prostatae, III° mai. hist. W związku z powyższym wykonano obustronne usunięcie jąder, poddano chorego kobaltoterapii w łącznej dawce SO Gy. W sześć lat później chory został ponownie przyjęty do Kliniki (hist. choroby 2587/83) z powodu dolegliwości bólowych w prawej okolicy lędźwiowej oraz objawów dyzurii i oligurii. Wykonane badania: USG, urografia oraz Pielografia występująca ujawniły obecność wodonercza spowodo- wanego przeszkodą w postaci znacznego zwężenia górnego odcinka moczowodu. Podejrzewając przerzut nowotworu, chorego operowano. W czasie zabiegu stwierdzono obecność twardego, rozległego nacieku górnego odcinka moczowodu. Ze ściany moczowodu pobrano wycinek do badania histopatologicznego i założono definitywną przetokę nerkową z pomocą rurki U.

Badanie histopatologiczne 560436 wykazało: Carcinoma planoepitheliale ureteris dex.

OMÓWIENIE

W przedstawionym przypadku rozpoznano i potwierdzono synchroniczne nowo- twory lewej nerki i gruczołu krokowego, a po upływie 6 lat metachroniczny nowotów prawego moczowodu. Na temat pochodzenia nowotworów mnogich istnieją odmienne poglądy. Według jednych rozwijają się one z przetrwałych komórek nowotworowych, które po pewnym czasie powodują rozwój odmiennego klonu (4), inni autorzy sądzą, że w takich wypadkach mamy raczej do czynienia z niezależnymi od siebie linami komórkowymi (2).

Kantor i wsp. (4) zwraca uwagę na czynniki predysponujące do wtórnego zezłośliwienia w obrębie układu moczowego: wiek 50-70 lat, leczenie immuno- supresyjne, promieniolecznictwo, a także inne czynniki takie jak palenie papierosów czy dieta. Warto przypomnieć, że opisany chory w momencie rozpoznania choroby nowotworowej miał 64 lata, był otyły i w trakcie leczenia poddany napromieniowaniu.

W świetle przedstawionego przypadku i doświadczeń innych autorów (1, 2,4, 5) należy mieć na uwadze fakt, że każda ponowna zmiana neoplazmatyczna u tego samego chorego nie zawsze jest przerzutem, a może być odmiennym histologicznie nowotworem.

piśmiennictwo

  1. 1. Dominiczak K.: Carcinoma primarium quadruplex, Pat. Pol. 1869, 20 1. —
  2. 2. Herry W., Whitmore W.F.jr.: Ureteral carcinoma in situ after successful intravesical therapy for superfical bladder tumors: incidence, possible pathogenesis and management. —
  3. 3. Kawecki K.: Tzw metachroniczne mnogie nowotwory złośliwe, Pol. Tyg. Lek., 1962, 18, 19. —
  4. 4. Kantor A.F., McLaughlin J.K., Curtis R.E., Flannery J.T., Fraumeni J.F. jr.: Risk of Second Malignancy After Cancers of the Renal Parenchyma, Renal Pelvis and Ureter. —
  5. 5. Luciani L., Scappini P., Pusiol T., Piscioli F.: The Role of Aspiration Cytology in the Management of Ureteral Obstruction in Patients With Known Cancer.

adres autorów

dr med. Jerzy Badyda
Klinika Urologii
15-276 Białystok, ul. M.C. Skłodowskiej-Curie 24a