PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Laserowa endopielotomia w przypadkach zwężeń połączenia miedniczkowo- -moczowodowego
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2008/61/Supl. 1.

autorzy

Wiesław Duda, Jan Kawecki, Michał Białożyt
Oddział Urologii, Szpital im. prof. E. Michałowskiego w Katowicach

streszczenie

Wprowadzenie.

Wodonercze na tle zwężenia podmiedniczkowego odcinka moczowodu to choroba wrodzona. Utrudnienie odpływu moczu z nerki może być spowodowane przyczyną czynnościową i mechaniczną. Choroba nieleczona prowadzi do znacznego ograniczenia funkcji nerki, a nawet do jej całkowitego zniszczenia. Istnieje wiele metod leczenia tej choroby: klasyczne operacje, techniki endoskopowe z zastosowaniem zimnego noża, pętli diatermicznej, łuku elektrycznego, różnego rodzaju laserów, operacje na drodze laparoskopowej.

Cel pracy.

Ocena wyników leczenia wodonercza wrodzonego na drodze endoskopowej za pomocą endopielotomii z zastosowaniem lasera holmowego o długości fali 2100 nm.

Materiał i metoda.

Od 09.2002 do 12.2007 leczono w Szpitalu im. Prof. E. Michałowskiego w Katowicach tą metodą 223 chorych z tego na drodze wstecznej (URS) 206 oraz 17 przez PCN. W grupie leczonej na drodze URS były 134 kobiety (śr. wieku 43.08) oraz 72 mężczyzn (śr. wieku 41.2). W 128 przypadkach zwężenie dotyczyło prawej nerki a w 78 lewej, u 153 chorych było pierwotne, a u 53 już wcześniej leczone innymi metodami nieskutecznie. U 17 chorych rozcięcie zwężenia moczowodu przeprowadzono na drodze PCN. U każdego chorego przeprowadzano wywiad ze szczególnym uwzględnieniem dolegliwości bólowych z powodu wodonercza, przebytych infekcji układu moczowego, towarzyszącej kamicy. Wykonywano badania: badanie fizykalne, badanie ogólne oraz bakteriologiczne moczu, morfologię, poziom kreatyniny w surowicy krwi, USG nerek, urografię, ureteropielografię wstępującą oraz w niektórych przypadkach tomografię komputerową i scyntygrafię nerek. Ocenę wyników leczenia oparto na porównaniu tych badań wykonanych przed i po leczeniu. Po zabiegu pozostawiano stent w formie sondy D-J (5-10 F) na okres 6 tyg. Po kolejnych 6 tyg. wykonywano badania kontrolne i oceniano wynik leczenia. Jeśli uzyskano poprawę w porównaniu wyników badań przed i po leczeniu skutek uznawano za dobry, jeśli nie to niepowodzenie. Czas obserwacji wynosił 52 miesiące, u 223 chorych wykonano 249 endopielotomii, u 21 chorych zabieg powtórzono a u 5 wykonano go trzy razy.

Wyniki.

Do badań kontrolnych ujęto 201 chorych. W grupie PCN zgłosiło się 14; 11 z nich uzyskało dobry wynik leczenia (78,6%) a u 3 zanotowano niepowodzenie (21,4%). W grupie w której zastosowano URS (187 chorych) 149 (80,1%) cieszyło się dobrym wynikiem a 38 (19,9) nie odniosło korzyści z leczenia. Sumując obie grupy wynik dobry zanotowano u 160 (79,6%) chorych a zły u 41 (20,3%). W grupie kontrolnej po zabiegu na drodze PCN obserwowano przejściowy krwiomocz u 3 (17,6%), temperaturę po zabiegu powyżej 38°C u 5 (29,4%), przejściowe dolegliwości bólowe w miednicy małej u 8 (41%), przetrwałe bóle kilka dni u 3 (17,6%) oraz zaciek moczowy u 1 (5,9%). W grupie na drodze URS obserwowano krwiomocz u 111 chorych (53,88%), podwyższoną temperaturę powyżej 38°C st. u 23 (11,16%), przetrwały ból w miednicy małej u 12 (5,82%), urosepsę wymagającą innych procedur u 5 (2,42%), krwiomocz wymagający innych procedur u 6 (2,9%). U 19 (9,22%) chorych zaistniała konieczność przeprowadzenia operacji klasycznej, a u 9 pozostawiono sondę D-J na dłuższy okres (4,36%).

Wnioski.

Endopielotomia laserem holmowym to krótki, małoinwazyjny zabieg obarczony niewielką ilością powikłań łatwych do leczenia. Uzyskany wynik poprawy stanu zdrowia u ok. 80% chorych jest porównywalny z innymi metodami. Rozpowszechnienie się metody ogranicza cena sprzętu endoskopowego, lasera holmowego oraz konieczność posiadania znacznego doświadczenia zespołu operacyjnego w endourologii. Może to być metoda z wyboru w leczeniu zwężenia podmiedniczkowego moczowodu dla wybranej grupy chorych.