Badanie stopnia rozbieżności między pierwszą i powtórną oceną cech onkologicznych
raka stercza dokonaną przez tego samego patomorfologa Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2008/61/Supl. 1.
autorzy
-
Łukasz Nyk, Tomasz Dzik, Jakub Dobruch, Artur A. Antoniewicz, Andrzej Borówka
- I Zespół Dydaktyki Urologicznej Kliniki Urologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego – Oddział Urologii i Zakład Patomorfologii
Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie
streszczenie
Wprowadzenie. Zasadniczymi przesłankami, warunkującymi rokowanie u chorych poddanych prostatektomii radykalnej (PR) z powodu raka stercza (PCa), są: stężenie swoistego antygenu sterczowego (PSA) oznaczone w surowicy przed operacją, stopień klinicznego i patologicznego zaawansowania guza (cT i pT), złośliwość raka określona według skali Gleasona (Gl.s.) na podstawie badania histopatologicznego (hp) wycinków pochodzących z biopsji rdzeniowej (Gl.s.coreBx) stercza oraz usuniętego stercza – specymenu (Gl.s.spec). Ocena Gl.s. obarczona jest subiektywizmem. Szereg badań wykazało, że Gl.s. oceniona u tych samych chorych na podstawie badania coreBx oraz specymenu bywa odmienna. Znane jest również występowanie różnic między oceną Gl.s. dokonaną pierwotnie i po raz wtóry przez tego samego patologa (intraobserver variability) oraz między ocenami dokonanymi przez różnych patologów (interobserver variability). W rodzimym piśmiennictwie urologicznym nie znaleźliśmy doniesień dotyczących tego zagadnienia.
-
Cel pracy. Określenie stopnia rozbieżności między pierwotną i ponowną oceną Gl.s., dokonaną przez tego samego patologa na podstawie badania hp rdzeni tkankowych pochodzących z biopsji stercza oraz usuniętego gruczołu krokowego.
Materiał i metoda. Analizą objęto preparaty histopatologiczne sporządzone z materiału tkankowego pochodzącego z wielomiejscowej coreBx wykonanej u 45 chorych, u których na jej podstawie rozpoznano PCa oraz preparaty sporządzone z gruczołów krokowych usuniętych metodą PR u 51 mężczyzn. Materiał hp wybrano losowo spośród preparatów przechowywanych w archiwum, pochodzących od mężczyzn poddanych coreBx oraz mężczyzn poddanych PR w latach 2001-2007. Preparaty hp zostały ocenione ponownie pod względem złośliwości raka określonej według skali Gleasona (Gl.s.). Oceny dokonał ten sam doświadczony uropatolog, przy czym badając preparaty ponownie nie znał wyniku oceny pierwotnej.
-
Wyniki. Brak zgodności między pierwszą i ponowną oceną Gl.s., dokonaną na podstawie badania hp rdzeni tkankowych, stwierdzono u 32 spośród 45 chorych (71,1%) – u 27 z nich ocena pierwsza wykazała mniejszą Gl.s. niż ocena druga, u pozostałych 5 Gl.s. stwierdzona pierwotnie była większa od Gl.s. rozpoznanej w badaniu ponownym (tabela). Brak zgodności między pierwszą i ponowną oceną Gl.s. dokonaną na podstawie badania hp usuniętego stercza wystąpił u 35 spośród 51 chorych (68,6%) – u 28 z nich ocena pierwsza była korzystniejsza od późniejszej (Gl.s.1 < Gl.s.2), a u 7 stwierdzono odmienność odwrotną (Gl.s.1 > Gl.s.2) (tabela).
Wniosek. Badanie potwierdza istotną odmienność oceny złośliwości PCa dokonanej dwukrotnie, zarówno na podstawie badania hp rdzeni tkankowych, pochodzących z biopsji stercza, jak i na podstawie badania usuniętego stercza, przy czym częściej zdarza się, że ocena pierwsza jest korzystniejsza od ponownej (Gl.s1 < Gl.s2) oraz brak zgodności występuje częściej w przypadku oceny rdzeni tkankowych (być może przyczynia się do tego mniejsza ilość materiału tkankowego dostępnego do oceny) niż w przypadku oceny całego stercza.
|