Ocena trzymania moczu po prostatektomii radykalnej
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2008/61/Supl. 1.

autorzy

Roman Sosnowski, Tomasz Demkow, Tomasz Kalinowski, Tomasz Chwaliński, Adam Zakościelny, Anna Rosa, Hanna Tchórzewska, Wojciech Michalski

Klinika Nowotworów Układu Moczowego, Centrum Onkologii w Warszawie
Zakład Rehabilitacji, Centrum Onkologii w Warszawie
Biuro Badań Klinicznych i Biostatystyki, Centrum Onkologii w Warszawie

streszczenie

Wprowadzenie.

W związku z coraz większą liczbą wykrywanych raków gruczołu krokowego (RGK) w stopniu ograniczonym do narządu, zwiększa się liczba przeprowadzanych prostatektomii radykalnych (PR). Mimo udoskonalenia technik operacyjnych i wprowadzenia technik małoinwazyjnych nietrzymanie moczu jest wciąż istotnym powikłaniem po tym leczeniu.

Cel pracy.

Ocena trzymania moczu u chorych poddanych prostatektomii radykalnej z powodu RGK ograniczonego do narządu.

Materiały i metody.

U 70 chorych poddanych PR przeprowadzono prospektywnie ocenę jakości trzymania moczu na podstawie kwestionariusza ICI-Q (punkty od 1 do 3 – ocena jakości trzymania moczu, punkt 4 – ocena sytuacji prowokujących nietrzymanie moczu). Zabiegi PR wykonywało 5 doświadczonych urologów. Analizę prowadzono przed zabiegiem, a następnie w 6. tyg., 3., 6., 12. miesiącu po zabiegu. Poddano analizie następujące czynniki: stopień zaawansowania T oraz N, margines chirurgiczny a także uzupełniającą radioterapię. Do oceny zastosowano uogólniony model liniowy dla analizy zależności wyniku kwestionariusza ICI-Q (suma punktów kwestionariusza) od czasu i czynników prognostycznych.

Wyniki.

Uzyskano odpowiedzi od 55 chorych, ze stężeniem PSA przed PR od 1,1 do 17 ng/ml (mediana 6,6). Stopień zaawansowania pT2 i pT3 stwierdzono odpowiednio u 42 i 13 chorych. Suma wg skali Gleasona zawierała się od 3 do 8 pkt. (mediana 6). U 5 chorych zastosowano uzupełniającą radioterapię. Przed PR 95% chorych miało całkowite trzymanie moczu. Po 12 miesiącach od PR stwierdzono u 83 % chorych zadowalające trzymanie moczu, w tym u 28% pełne trzymanie moczu, u pozostałych 17% nietrzymanie moczu występowało w średnim nasileniu, u nikogo nie występowało pełne nietrzymanie moczu. Najczęstszą przyczyną gubienia moczu był: kaszel i kichanie u 33% oraz aktywność fizyczna u 50%. Stwierdzono liniową zależność (spadek w kolejnych pomiarach) wartości sumy punktów kwestionariusza, co oznacza istotną poprawę w ocenie trzymania moczu w kolejnych pomiarach, p<0,001. Nie stwierdzono statystycznie istotnej zależności sumy punktów kwestionariusza od analizowanych czynników prognostycznych.

Wnioski.

PR ma istotny wpływ na jakość trzymania moczu. Fakt wyraźnej poprawy w jakości trzymania moczu w okresie po PR ma istotny wpływ na ocenę szans i tempa powrotu chorego do zdrowia.