W diagnostyce kamicy nerkowej i urologicznej na pierwsze miejsce wysunęły się obecnie badania radiograficzne. W związku z tym bardzo ważnym elementem jest dobry układ i wzajemna współpraca między urologiem i radiologiem (2).
W kamicy nerkowej dobrze zebrany wywiad uzupełniony badaniem fizykalnym i laboratoryjnym mogą potwierdzić słuszność naszego toku myślenia. Decydującym jednak w diagnostyce kamicy jest badanie radiologiczne, które umożliwia szybkie i precyzyjne rozpoznanie (1). Badanie radiograficzne należy przeprowadzić dopiero po zbadaniu cho-rego, ustaleniu że dolegliwości spowodowane są kamicą moczową i po ustąpieniu ostrych bóli. Bardzo ważnym elementem badania radiograficznego jest należyte przygotowanie chorego.
Jak niekiedy badanie radiograficzne może okazać się mylnym niech posłuży za przykład chory leczony ostatnio w naszym oddziale. Chorego do badania radiograficznego przygotowano według wszelkich wymagań (2).
Chory B. G. 1. 56 (nr hist. chor. 1855/78) przyjęty został z rozpoznaniem: nephrolithiasis sin.
Badanie moczu i zdjęcie przeglądowe sugerowały wstępne rozpoznanie. Wykonano jednak ponownie badanie moczu (w spoczynku i po wysiłku), oraz urografię dożylną. Na zdjęciu przeglądowym widoczny po stronie lewej na wysokości szpary międzykręgowej L. II, i L. III, owalny cień wielkości orzecha laskowego, o nieregularnym wysyceniu (ryc. 1).
Widoczny na zdjęciu przeglądowym cień dokładnie odpowiada swoim położeniem lewej miedniczce nerkowej na urogramie (ryc. 2). Niere-gularność wysycenia, jego piankowa ta budowa mogły również sugerować uwapniony brodawczak miedniczki nerkowej (3, 4) (ryc. 3).
Pewne wątpliwości w rozpoznaniu kamienia, lub uwapnionego brodawczaka lewej miedniczki nasunął nam brak zmian w kilkurazowych badaniach moczu oraz fakt, że tak duży cień nie daje prawie żadnych zmian zastoinowych w miedniczce i kielichach nerkowych. Słuszność naszych zastrzeżeń potwierdziła pneumo- i Pyelografia wstępująca wykonana dodatkowo w skośnym ułożeniu pacjenta (ryc. 4).
Badanie to wykazało, że widoczny na zdjęciu przeglądowym cień jest zwapniałym pozaotrzewnowym węzłem chłonnym nakładającym się na lewą miedniczkę nerkową.
Obserwację tę przedstawiliśmy z dwu powodów: Bardzo rzadkie odosobnione zwapnienie zaotrzewnowego węzła chłonnego, oraz, że urografia, będąca rozstrzygającym badaniem w diagnostyce kamicy urologicznej, mogła przy złej interpretacji dać zupełnie błędne rozpoznanie końcowe i doprowadzić do zbędnego zabiegu operacyjnego.
Badania radiologiczne zostały wykonane w pracowni radiologicznej Szpitala w Czerwonej Górze kierowanej przez Dr J. Michalskiego.
Kliniczny Oddział Urologiczny Szpital w Czerwonej Górze k. Kielc
Czerwona Góra 26-060