W Klinice Urologicznej w Gdańsku, w okresie od listopada 1974 do listopada 1976, leczono 26 chorych z germinalnymi nowotworami jąder.
Wśród nich stwierdzono: nasieniaki u 4 chorych a inne nowotwory jąder u 22 chorych.
Spośród tych 22 chorych 2 — nie zakwalifikowano do limfadenektomii zaotrzewnowej z powodu przerzutów w płucach, a 1 nie wyraził zgody na tę operację. W związku z tym tylko u 19 chorych wykonano obustronną, przezotrzewnowa limfadenektomię według techniki Vahlensiecka (2). U 5 z nich, mimo zdobytego w międzyczasie doświadczenia operacyjnego, możliwe było tylko dokonanie paliatywnej limfadenektomii z powodu nadmiernego zaawansowania przerzutów.
Chciałbym omówić los tych 5 chorych z nieoperacyjnymi przerzutami do zaotrzewnowych węzłów chłonnych (Stadium II wg Staubitza i wsp. (1).
U wszystkich 5 chorych badanie histologiczne wykazało obecność guzów mieszanych i to zawsze w połączeniu z Ca embryonale. Na szczególną uwagę zasługuje chory, u którego już przed operacją stwierdzono obecność guza obydwu jąder o tej samej budowie histologicznej (nr 4 w tabeli I).
W naszej Klinice wykonano pierwszy etap operacyjny — poszerzoną hemikastrację — u 2 chorych. Chorzy ci otrzymali w dniu operacji i w 5 dniu pooperacyjnym 10 mg Nitrogranulogenu „Polfa". Trzej pozostali nie otrzymali po hemikastracji żadnego cytostatyku.
Wszyscy spośród omawianych 5 chorych, po paliatywnej limfadenektomii brzusznej, byli leczeni cytostatykami, lub energią promienistą, albo też obydwoma tymi sposobami po zagojeniu ran. Trzech spośród nich zmarło w ciągu 4—6 miesięcy od czasu ustalenia rozpoznania wśród objawów narastania przerzutów i postępującego wyniszczenia nowotworowego. Dwaj pozostali natomiast wymagają krótkiego omówienia:
1) 26-letni chory (G. Zdz. — nr 2 w tabeli). Hemikastrację wykonano poza naszą Kliniką. Dopiero 3 miesiące później podjęto w naszej Klinice próbę limfodenektomii. W jamie otrzewnowej stwierdzono obecność płynu wysiękowego (ascithes); Pakiety przerzutów wielkości pięści obejmowały z obydwu stron główne naczynia. Zabieg ograniczono do pobrania wycinków do badania histologicznego, Stwierdzono w nich przerzuty teratoma malignum. W dniu operacji i 5 dni później chory otrzymał dożylnie po 10 mg nitrogranulogenu, a po zagojeniu rany brzusznej, w odstępach miesięcznych, pięciodniowe kuracje trzema cytostatykami (0,5 mg aktynomycyny D, 7,5 mg methotreksatu i 14 mg leukeranu). Badania kontrolne po roku wykazały dobry stan ogólny i brak przerzutów w płucach, śródpiersiu i w węzłach chłonnych nadobojczykowych. Chorego zakwalifikowano do telekobaltu. Po ukończeniu naświetleń chory otrzymał kurację vin-blastyną i bleomycyną w IV 1977. Chory żyje do chwili obecnej (ponad 20 miesięcy) bez cech dalszego rozwoju procesu nowotworowego.
2) 35-letni chory (M. A. nr 3 w tabeli) został skierowany do naszej Kliniki z powodu obustronnego wnętrostwa brzusznego i gorączki septycznej z podejrzeniem zapalenia najądrza względnie nowotworu jądra. Po otwarciu jamy brzusznej stwierdzono nowotwór prawego jądra, wielkości pomarańczy oraz powiększenie węzłów chłonnych w prawej połowie miednicy małej, oraz w okolicy i powyżej rozwidlenia aorty. Usunięto prawe jądro, powrózek nasienny i powiększone węzły chłonne w prawej połowie miednicy małej. Badanie histologiczne wykazało mieszane utkanie o charakterze nasieniaka i raka płodowego. W dniu operacji i 5 dni później chory otrzymał dożylnie po 10 mg nitrogranulogenu. Dwa tygodnie później, po otwarciu jamy brzusznej w celu usunięcia zaotrzewnowych węzłów chłonnych stwierdzono naciek obejmujący okolicę lędźwiowego odcinka i rozwidlenia aorty, ale w miejscu stwierdzonych podczas pierwszej operacji przerzutów widoczne były tym razem małe, martwicze węzły chłonne. Badanie histologiczne wykazało, że naciek w okolicy głównych naczyń miał charakter zapalny, a węzły chłonne wykazywały pełną martwicę bez obecności komórek nowotworowych. Jedynym wyjaśnieniem stwierdzonej sytuacji mogła być tylko martwica przerzutów w następstwie zastosowania nitrogranulogenu. Miesiąc po operacji chory został poddany Co06 — terapii. W dniu 15.II.1977 (po upływie 9 miesięcy od czasu ustalenia rozpoznania) chory był operowany w innej Klinice z powodu niedrożności jelit w następstwie zrostu uciskającego jelito cienkie. Dokonano uwolnienia zrostu (adhesiolysis), otwarcia jelita i odessania jego zawartości (decompressio). Po operacji wystąpiły powikłania: przetoka jelitowa, wyniszczenie i zapalenie płuc. W dniu 23.IV.1977 r. chory zmarł po 11 miesiącach obserwacji. Podczas sekcji nie stwierdzono przerzutów.
Wnioski
1. W niektórych przypadkach niepromienioczułych nowotworów jąder z nieoperacyjnymi przerzutami do zaotrzewnowych węzłów chłonnych można osiągnąć zahamowanie rozwoju nowotworu przy pomocy chemioterapii.
2. Nitrogranulogen (Antimitofium — „Polfa") znany również jako Nitrogen mustard jest wartościowym lekiem w leczeniu przerzutów niepromienioczułych nowotworów jąder.