Spośród nowotworów nerek nowotwory niezłośliwe należą do rzadkości. Duża część z nich zostaje ujawniona dopiero w czasie autopsji (1, 2). Do niezłośliwych nowotworów miąższu zaliczamy między innymi: Gruczolaki, włókniaki i bardzo rzadko spotykane tłuszczaki (2, 5). Wielkości guzów są różne a duże ich rozmiary mogą dawać objawy podmiotowe i przedmiotowe takie jak przy nowotworach złośliwych. Przebieg kliniczny w przypadku niezłośliwego guza nerki jest zwykle powolny a istnienie guza stwierdzamy dopiero wówczas gdy osiągnie on duże rozmiary i jest wyczuwalny badaniem fizykalnym (3).
Ścisłe ustalenie rozpoznania w przypadku nowotworów niezłośliwych jest praktycznie niemożliwe.
Badania dodatkowe jak: urografia dożylna, Pyelografia wstępująca czy arteriografia wskazywać mogą jedynie cechy ucisku guza na miedniczkę nerkową i kielichy.
Fakt ten skłania nas do odsłonięcia nerki (3). Z uwagi na możliwość zezłośliwienia, guzy niezłośliwe traktuje się jako stany przedrakowe i zaleca się postępowanie radykalne tzn. usunięcie nerki (4).
Opis przypadku dotyczy chorego H. P. lat 48, nr hist. chor. 2054/80, przyjętego do Klinicznego Oddziału Urologicznego w dniu 8. 04. 80. z powodu obustronnej kamicy nerkowej.
Od 1963 roku chóry wydalał drobne złogi na przemian z obu nerek. Od 1979 roku ustało wydalanie z nerki lewej bez zmniejszenia się dolegliwości bólowych ze strony tej nerki. Natomiast z nerki prawej w dalszym ciągu schodziły konkre-menty zwykle poprzedzone atakami bólu o różnym nasileniu.
Urografia dożylna wykazała obustronne wydzielanie zakontrastowanego moczu. Obraz urograficzny po stronie lewej wskazywał na proces obejmujący miąższ nerki, który powodował znaczny ucisk na kielichy i miedniczką nerkową. Wykonana arteriografia wybiórcza wykazała po stronie lewej słabo unaczyniony guz obejmujący dolny biegun nerki (ryc. 1). Obraz ten mógł sugerować pojedynczą, dość dużych rozmiarów torbiel nerkową.
W dniu 27. 04. wykonaliśmy odsłonięcie nerki lewej. Nerka miernie powiększona o znacznie wzmożonej podczas badania dotykiem konsystencji, na jej powierzchni nie stwierdzono większych zmian w ukrwieniu. Po wykonaniu nacięcia wzdłuż zewnętrznego brzegu nerki stwierdzono iż właściwy miąższ nerki utrzymuje się jedynie na obwodzie w postaci paska którego szerokość nie przekraczała 1 cm, w pozostałej części nerka wypełniona masami tkanki tłuszczowej. W postępowaniu operacyjnym wykonano usunięcie tej nerki. Przy podwiązywaniu szypuły nie stwierdzono żadnych zmian w węzłach chłonnych szypuły nerkowej. Usunięta w wyniku operacji nerka na przekroju wykazuje prawie całkowite zniszczenie miąższu a jej zawartość stanowią masy tkanki tłuszczowej.
W badaniu histologicznym Nr 139873 stwierdzono: Lipoma renis.
Pacjent po 12 dniach opuścił oddział w stanie ogólnym dobrym. Zalecono kontrolę tak ze względu na kamicę jak i tego rodzaju guz.
OMÓWIENIE
Łagodny tłuszczak nerki jest guzem należącym do bardzo rzadko spotykanych nowotworów nerki.
Przeprowadzone badania radiograficzne nie ustaliły właściwego rozpoznania.
Dlatego nasze postępowanie w przypadku stwierdzenia guza powinno być jednoznaczne i winno polegać na odsłonięciu nerki.
Rodzaj zabiegu winien być podyktowany śródoperacyjnym badaniem histologicznym i rozległością zmiany.