PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Odległe wyniki leczenia operacyjnego wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1982/35/3-4.

autorzy

Adam Szkodny, Andrzej Prajsner, Jerzy Olucha, Alfred Fulde
Instytut Chirurgii Ogólnej Śl. AM w Katowicach
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. n. med. Cz. Sadliński
Oddział Urologiczny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Katowicach
Ordynator: prof. dr hab. n. med. A. Szkodny

streszczenie

W pracy przedstawiono odległe wyniki operacyjnego leczenia wy­siłkowego nietrzymania moczu u kobiet. Przeanalizowano 69 kobiet operowanych metodą Atabekowa i 39 sposobem Goebel-Stoeckla. Na 39 operacji metodą Goebel-Stoeckla wynik dobry uzyskano u 23 cho­rych, a wynik z poprawą u 8 chorych.
Natomiast na 69 kobiet operowanych sposobem Atabekowa całko­wite wyleczenie uzyskano tylko u 9 kobiet, a wynik z poprawą u 12 kobiet. Zdecydowanie lepsze wyniki uzyskano u chorych, które były opracowane sposobem Goebel-Stoeckla.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu (wnm) polega na mimowolnym wy­ciekaniu moczu przez cewkę moczową pod wpływem zwiększonego ciś­nienia śródbrzusznego. Wzrost ciśnienia śródbrzusznego występuje w czasie uruchomienia tłoczni brzusznej a więc podczas kaszlu, kichania, śmiechu i wykonania wzmożonych wysiłków. Prawidłowy stan zwiera­czy, sprawne elementy aparatu podpierającego cewkę moczową i dno pęcherza moczowego oraz prawidłowe napięcie cewki moczowej uwa­runkowane stanem włókien elastycznych, sprężystych a także tkanki na­czyniowej przeciwstawia się wzmożonemu ciśnieniu śródbrzusznemu a tym samym zapobiega wyciekaniu moczu podczas uruchamiania tłoczni brzusznej (1, 7). Wielokrotnie porody, urazy okołoporodowe, nieprawid­łowe stosunki anatomiczne narządów rodnych, niedobory hormonalne w okresie przekwitania predysponują do powstania wysiłkowego nietrzy­mania moczu u kobiet (10).

Siedząc piśmiennictwo należy stwierdzić, że sposobów leczenia ope­racyjnego wnm jest bardzo dużo (3, 11, 13, 4, 6, 14). Uzyskane wyle­czenie waha się w różnych granicach od 60% do 100% (5, 11, 12, 6, 2, 9, 8). Podawany materiał z jednego zakładu jest najczęściej jednorodny, tzn. chore operowane tym samym sposobem i w związku z tym otrzy­mane wyniki nie mogą być porównywalne z innymi metodami opera­cyjnymi.

Ponieważ myśmy operowali chore wyłącznie dwoma metodami, dla­tego wydaje się, że przeanalizowanie naszych chorych które były ope­rowane z powodu wnm da odpowiedź na pytanie, która z metod opera­cyjnych jest lepsza. Tym bardziej, że chore te były operowane przez ten sam zespół lekarzy. Były operowane dwoma metodami Atabekowa, Goebel-Stoeckla. W dostępnym nam piśmiennictwie nigdzie nie spot­kaliśmy podobnej publikacji.

Chore były operowane w latach od 1967 do 1979 roku i w sumie za­bieg wykonywano u 136 kobiet. Do wszystkich wysłano ankietę i we­zwanie celem zgłoszenia się do kontroli.

Ze 136 ankietowanych do kontroli zgłosiło się 90 kobiet. Te, które nie zgłosiły się i nie odpowiedziały na ankietę nie zostały uwzględnione w analizowanym materiale. Z tej grupy chorych 69 kobiet miało wy­konany zabieg operacyjny metodą Atabekowa a 39 Goebel-Stoeckla. Wiek analizowanych chorych przedstawiono w tabeli I.

Do zabiegu operacyjnego kwalifikowaliśmy z II i III stopniem nie­trzymania moczu. Do drugiego stopnia zaliczono te chore, u których wyciekanie moczu stwierdziło się przy nieznacznym wysiłku, a choro­ba utrzymywała się od dłuższego czasu. Do trzeciego stopnia zaliczono chore u których wyciekanie moczu występowało przy minimalnym wy­siłku, niezależnie od pozycji ciała (pozycja leżąca) i choroba trwała dłu- go

Uzyskane wyniki operacyjnego leczenia wnm z uwzględnieniem me­tody przedstawiono w tabeli II.

Wszystkie chore, które uprzednio były operowane z powodu nie­trzymania moczu, ale nie uzyskały poprawy były przez nas operowane wyłącznie metodą Goebeł-Stoeckla (wtórnie).

Porównanie tej grupy chorych z chorymi operowanymi tą samą me­todą, ale które nie były uprzednio operowane przedstawiono w tabeli III. Jak wynika z tej tabeli nieco lepsze wyniki uzyskano w grupie cho­rych, które nie były uprzednio operowane. Jak wynika z tabeli II wy­niki operacyjne podzieliliśmy na dobre, z poprawą i złe.

Do wyników dobrych zaliczamy tę grupę chorych, które same uwa­żały, że zostały wyleczone i nie podawały żadnych dolegliwości. Analiza moczu nie wykazała zmiany. Próba kaszlowa była ujemna. Grupa cho­rych z poprawą to chore, które twierdziły, że przy dużych wysiłkach gubią mocz. Natomiast próba kaszlowa u tych chorych była ujemna. W analizach moczu stwierdzało się mniejszego lub większego stopnia ropomocz. Tę grupę chorych trudno obiektywnie ocenić, ponieważ są to chore, które już przed zabiegiem uzyskały rentę inwalidzką z powodu, gubienia moczu i być może w obawie przed jej utratą utrzymują, że przy dużym wysiłku gubią mocz.

Do złych wyników zaliczamy te przypadki w których po zabiegu na­dal stwierdzało się gubienie moczu. Próba kaszlowa była dodatnia. Jak wynika z przedstawionego materiału należy stwierdzić, że uzyskaliśmy lepsze wyniki pooperacyjne u tych chorych, które były operowane spo­sobem Goebel-Stockla w porównaniu z chorymi operowanymi metodą Atabekowa.

piśmiennictwo

  1. Boyarski S., Laby P.: Principles of blader function. Urol. Int., 1978, 33, 4.
  2. Dzieszko W., Łotocki W., Sierpowicz J., Latocha W.: Leczenie wysiłkowego nie­trzymania moczu za pomocą pozalonego przytwierdzenia cewki moczowej. Gin. Pol., 1967, 38, 769.
  3. Fryczkowski M., Skip B.: Odległe wyniki leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu sposobem Ingelman-Sunberg. Gin. Pol., 1976, 47, 67.
  4. Higier .7., Krajewski J.: Odległe wyniki leczenia operacyjnego nietrzymania moczu u kobiet sposobem Franza. Gin. Pol., 1970, 10, 1102.
  5. Krzeski T.: Wyniki le­czenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet sposobem Ingelman-Sundberg. Pol., Przeg. Chir., 1961, 33, 1425.
  6. Mazurek J.: Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet z podaniem własnego sposobu leczenia operacyjnego. Urol. Pol., 1952, 4,38.
  7. Nordling J., Meyhoff H., Anderson J. T., Weller S.: Urinary incontinence in the female. The value of detrusor reflex actication procedures. Brit. J. Urol., 1979, 51, 110.
  8. Szymczykiewicz J.: Chirurgiczne leczenie wysiłkowego nietrzy­mania moczu przez podwieszenie cewki moczowej na elementach kurczliwych. Prob­lemy lekarskie, 1972, 11, 4, 789.
  9. Swiesiulski S., Łotocki W., Nowiński A.: Wy­niki operacyjnego leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet. Pol. Przeg. Chir., 1969, 41, 1635.
  10. Waller S., Wolf H., Kaaglund J. H.: Urinary inconti­nence in post menopausal women treated with astrogenes. A double blind clinical trial. Urol. Int., 1978, 33, 144.
  11. Wesołowski S., Borowski A.: Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet Gin. Pol., 1972, 43, 823.
  12. Wigura A., Magierowska R.: Operacyjne leczenie wysił­kowego nietrzymania moczu u kobiet. Pol. Przeg. Chir., 1968, 4a, 430.
  13. Wi­teska A., Daszkiewicz E., Romanowski W.: Wyniki operacyjnego leczenia wysił­kowego nietrzymania moczu metodą Marshalla-Maechettiego. Urol. Pol., 1979, 32, 4, 325.
  14. Wojewska E.: W sprawie operacyjnego leczenia wysiłkowego nietrzy­mania moczu u kobiet. Pam. X Zjazd PTU Szczecin 1966, 439.