Zrostowo-zapalne zmiany zagięcia wątrobowego okrężnicy naśladujące kolkę nerkową prawostronną
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1982/35/3-4.

Wspólne unerwienie czuciowe i bliskie sąsiedztwo niektórych na­rządów sprawia, że objawy chorobowe wielu schorzeń są podobne i mogą sprawiać duże trudności diagnostyczne.

Kolkę nerkową różnicujemy najczęściej z chorobami przewodu po­karmowego: kolbę wątrobową, chorobę wrzodową żołądka i dwunastni­cy, zapaleniem wyrostka robaczkowego, chorobami trzustki, nieswoistym i swoistym zapaleniem węzłów chłonnych kreski, zapaleniem rozwojowym jelit, zapaleniem uchyłka Meckela, chorobą Leńniowskiego?Crohna (1, 3, 4, 6). U kobiet należy w różnicowaniu uwzględnić skręconą torbiel jaj­nika, ostre zapalenie przydatków oraz ciążę pozamaciczną (6). W niektó­rych przypadkach konieczne jest badanie neurologiczne celem wyklucze­nia zapalenia korzonków nerwowych, dyskopatii lub innych rzadziej spo­tykanych chorób układu nerwowego (5).

Bóle brzucha i odruchowe napięcie powłok w okolicy prawego dołu biodrowego wskutek podrażnienia nerwów międzyżebrowych Th10?Th12 w przebiegu zapalenia płuc i opłucnej przeponowej mogą naśladować kolkę nerkową. W trudnych diagnostycznie przypadkach należy rozwa­żyć możliwość tętniaka rozwarstwiającego aorty zwłaszcza gdy samo­istne bóle występują powyżej 50 roku życia (2).

W Klinice Urologicznej AM w Łodzi leczono chorą Z. G. 1. 53 z zawodu rolnik (nr hist. chor. 1145/80) przyjętą do oddziału w styczniu 1980 r. z powodu bólów prawej polowy brzucha.

Bóle utrzymywały się od kilku miesięcy i miały charakter napadowy. Rozpo­czynały się w prawej okolicy lędźwiowej i prawym podżebrzu promieniując do prawego dołu biodrowego, pęcherza moczowego i prawego uda. Przejściowo w czasie silnych bólów występowały nudności, wymioty oraz wzdęcia brzucha. Stolec chora oddawała normalnie. Dwukrotne pobyty chorej w oddziale wewnętrznym i chirurgicznym nie wyjaśniły przyczyny powyższych dolegliwości. W związku z nasileniem się bólów, które występowały niemal codziennie i stawały się bardziej długotrwałe, chorą przyjęto do Kliniki Urologicznej w celu ustalenia rozpoznania. Badaniem przedmiotowym w dniu przyjęcia u chorej stwierdzono bolesność w prawym dole biodrowym bez objawów otrzewnowych. Nerki nie powiększone, prawa nerka nieznacznie wrażliwa na wstrząsanie. Perystaltyka prawidłowa. Badanie gi­nekologiczne nie wykazało zmian patologicznych w obrębie narządu rodnego. Ba­daniami laboratoryjnymi uzyskano następujące wyniki: mocznik ? 43 mg°/o, OB 20/36, mocz odcz. kw., c. wł. 1022, leuk. 2?4 w p.w., eryt. poj. w p.w. Posiew z moczu; Sarcina 1000 k/ml. Morfologia krwi w granicach normy. Urografia ? bez odchyleń od stanu prawidłowego.

Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, że zgłaszane dolegliwości me po­chodzą z narządu moczowego.

W następnej kolejności przystąpiono do diagnostyki przewodu pokarmowego. Zlecono wlew doodbytniczy jako, że uprzednio wykonane na oddziale wewnętrznym badanie radiologiczne żołądka i dwunastnicy oraz Cholecystografia zmian nie wykazały.

Wynik badania z dn. 22.01.1980. Po doodbytniczym podaniu kontrastu uzyska­no wypełnienie jelita grubego w całości i bez przeszkód. Ilaustracje pogłębione. Pętla dodatkowa w okolicy zagięcia wątrobowego. Poza tym zmian nic stwierdza się. Kontrast szybko przechodzi do jelita cienkiego (ryc. 1).

Po konsultacji chirurgicznej zakwalifikowano chorą do zabiegu operacyjnego. Z cięcia przezprostnego prawego otworzono jamę otrzewnej i stwierdzono kątnicę i wstępnicę znajdujące się w licznych litych i płaszczyznowatych zrostach powodu­jących zagięcie wstępnicy sugerujące częściowe zdwojenie w okolicy zagięcia wąt­robowego.

Nacięto otrzewną ścienną bocznie od kątnicy, uwolniono jelito grube ze zro­stów a następnie podszyto wstępnicę wraz z kątnicą pokrywając częściowo otrzew­ną ścienną. Uzyskano prawidłowe, anatomiczne ułożenie jelita grubego.

Przebieg pooperacyjny niepowikłany. W 11 dobie po zabiegu wykonano kont­rolny wlew doodbytniczy ? środek cieniujący wypełnił całe jelito grube. Położe­nie poszczególnych odcinków jelita prawidłowe (ryc. 2).

Chorą wypisano do domu z raną zagojoną i bez żadnych dolegliwości. Kont­rolne badanie po 3 miesiącach od zabiegu nie wykazało odchyleń w badaniu kli­nicznym jak i kontrolnych badaniach laboratoryjnych.

Powyższe doniesienie przedstawiamy jako jeszcze jeden przyczynek różnicowania kolki nerkowej z rzadko spotykaną jednostką chorobową.

1. Czopik J.: Kolka nerkowa w przebiegu ostrego zapalenia wyrostka robaczko­wego. Pol. Tyg. Lek., 1961, 16, 601?603.
2. Dobrowolski Z? Augustyn M., Bu-gajski A., Kamak A.: Rozwarstwiający tętniak aorty leczony jako lewostronna ka­mica nerkowa. Urol. Pol., 1980, 2, 143?147.
3. Gawroński W.: Zapalenie wyrostka robaczkowego a kamica dróg nerkowych. Urol. Pol., 1956, 8, 35.
4. Gołąb W.: Zastój w nerce na tle zapalenia mięśnia lędźwiowego. Pol. Przeg. Chir., 1958, 30, 875
5. Karaśkiewicz J.: Pierwotny nowotwór kręgosłupa (naczyniak kręgu) da­jący objawy kolki nerkowej. Pol. Tyg. Lek., 1958, 13, 1369.
6. Nielubowicz J.: Ostre schorzenia jamy brzusznej, PZWL, Warszawa 1969. Praca wpłynęła do redakcji: 25.1.1981 r.