PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

ZNACZENIE WAGINOGRAFII W DIAGNOSTYCE PRZETOK MOCZOWODOWO-POCHWOWYCH I PĘCHERZOWO-POCHWOWYCH
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1988/41/1.

autorzy

Teresa Kardel-Mizerska, Stanisława Spoz, Jan Sprogis
Z Kliniki Urologii Instytutu Chirurgii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
Kierownik: dr n. med. S. Krasoń

streszczenie

Opisano chore z przetoką moczowodowo-pochwową oraz pęcherzo­wo-pochwową, w rozpoznaniu których decydującą rolę odegrała Wa­ginografia.

Badanie radiograficzne pochwy rzadko omawiane jest w piśmiennic­twie. Pierwszy artykuł o radiodiagnostyce pochwy i jej przydatności w ginekologii zamieszczono w Polskim Przeglądzie Radiologicznym w 1955 roku (1). W 9 lat później K. Stąpor (4) opublikował artykuł o wa­ginografii i jej zastosowaniu w rozpoznawaniu przetok moczowodowo­-pochwowych.

Zlokalizowanie przetok pomiędzy drogami moczowymi i narządem rodnym bywa czasem trudne. Badania rutynowe: urografia, Cystografia, cystoskopia, Chromocystoskopia, próba dwu sond nie zawsze pozwalają na uwidocznienie przetoki. W ostatnim okresie napotkaliśmy na trud­ności w zdiagnozowaniu przetok moczowodowo-pochwowych jak i pę­cherzowo-pochwowych.

W naszej Klinice wykonujemy waginografię wprowadzając cewnik Foleya nr 26 do pochwy, po uprzednim jej zdezynfekowaniu. Balonik cewnika wypełniamy 60?80 ml wody destylowanej lub 0,9% NaCl. Po upewnieniu się, iż balonik uszczelnia pochwę wprowadzamy przez cew­nik 75,0% Uropolinę, która wypełnia pochwę i kanał istniejącej przetoki. Poniżej przedstawiam dwie chore, u których Waginografia była bada­niem bardzo pomocnym i rozstrzygającym.

OPIS PRZYPADKÓW

Chora Sz. A., lat 51 (nr hist. chor. 8162/18451) leczona operacyjnie na oddziale ginekologicznym. Po operacji zaczęła skarżyć się na wyciek moczu przez pochwę. Wziernikowanie pochwy nie wykazało przetoki. Ponowne badanie, przeprowadzone w narkozie, również nie stwierdziło istnienia przetoki. Chorą przekazano do Kli­niki Urologii z rozpoznaniem przetoki pęcherzowo-pochwowej. Dwukrotna cysto­skopia nie wykazała istnienia przetoki. Chora jednak cały czas skarżyła się na wyciek moczu z pochwy. Urografia doprowadziła do prawidłowego zacieniowania ukm obu nerek (ryc. 1).

Chromocystoskopia wykazała wydzielanie barwnika z obu ujść w prawidło­wym czasie. W tej sytuacji wykonano waginografię. Waginografia doprowadziła do zakontrastowania lewego moczowodu (ryc. 2).

Chorą zoperowano, moczowód przeszczepiono do pęcherza. Przebieg poopera­cyjny dobry.

Chora J. J., lat 28 (nr hist. chor. 6622/13679) po operacji ginekologicznej zgło­siła się do Kliniki z powodu ciągłego wyciekania moczu przez pochwę. Urografia wykazywała poszerzenia prawego moczowodu na wysokości stawu krzyżowo-biod­rowego. Cystoskopia dwukrotna nie doprowadziła do uwidocznienia otworu prze­toki w pęcherzu. Podejrzewano przetokę pochwowo-moczowodową prawostronną. Pielografia nie wykazała zmian. Wykonano waginografię, która uwidoczniła wy­raźnie przetokę pęcherzowo-pochwową (ryc. 3).

Chorą zoperowano od strony pochwy. Przebieg pooperacyjny dobry. W 7 dniu po operacji chorą wypisano w stanie dobrym.

WNIOSKI

1.Metoda ta pozwala na pewne zróżnicowanie przetoki pęcherzowo-pochwowej od moczowodowo-pochwowej.

2.W przypadku przetok moczowodowo-pochwowych wskazuje stronę uszkodzenia. Przy współistnieniu przetoki moczowodowo-pochwowej i pęcherzowo-pochwowej wskazuje przedostawanie się środka cieniującego do pęcherza i moczowodu.

3.Przy prawidłowo przeprowadzonym badaniu nie ma niebezpieczeństwa powikłań.

piśmiennictwo

  1. 1. Helbich A., Olszewski Z., Sowiński S.: Kolpografia w ginekologii. Pol. Przeg. Rad., 1955, 155. ? 2. Mazurek L.: Radiologia Urologiczna. PZWL, Warszawa, 1977, 160. ? 3. Smith D.: Podstawy Urologii. PZWL, Warszawa, 1975, 486. ? 4. Stą­por K.: Radiologiczny sposób rozpoznawania przetok moczowodowo-pochwowych. Pol. Przeg. Chir., 1964, 1267. ? 5. Zawadowski W.: Leksykon Radiologii i Medycy­ny Nuklearnej. PZWL, Warszawa, 1978, 660.