SPRAWOZDANIE Z WYJAZDU SZKOLENIOWEGO W KLINICE UROLOGII I DIAGNOSTYKI ULTRASONOGRAFICZNEJ UNIWERSYTECKIEGO SZPITALA HERLEV W KOPENHADZE (DANIA)
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1988/41/4.

Szkolenie w zakresie diagnostyki ultrasonograficznej zorganizowała firma Bruel- -Kjaer w dniach 11?18. 10. 1987 r. w Klinice Urologii Uniwersyteckiego Szpitala

Herlev w Kopenhadze (Kierownik Kliniki prof. Tago Hal oraz w Zakładzie Diag­nostyki Ultrasonograficznej (Kierownik prof. H. B. Holm).

Codziennie w godzinach od 14.00?16.00 odbywały się wykłady na temat kon­strukcji i wyposażenia oraz sposobu eksploatacji ultrasonografów firmy Bruel-Kjaer.

Szpital Uniwersytecki w Herlev otwarto w 1976 r. W pierwszym okresie posia­dał 564 łóżka, obecnie ma ich 988. Umiejscowione są w nim następujące kliniki: ginekologii i położnictwa, endokrynologii, urologii, nefrologii, gastroenterologii, chi­rurgii, chorób wewnętrznych, intensywnej terapii, ortopedii i rehabilitacji, laryngo­logii, okulistyki oraz zakłady radiologii i radioterapii, patologii, bank krwi, labora­torium centralne, laboratoria specjalistyczne, oddział dializ, oddział fizykoterapii, za­kład medycyny nuklearnej. W szpitalu pracuje centralny blok operacyjny i blok anestezjologiczny.

Działa tu również ośrodek komputerowy i ośrodek dokumentacji naukowej, bi­blioteka z czytelniami. W bibliotece znajduje się kserograf na którym po złamaniu kodu można wykonać dowolną ilość odbitek.

Każda klinika posiada 48 łóżek oraz 30 łóżek dziennego pobytu ? co jest no­wością. Czas pracy we wszystkich oddziałach trwa od 8.00 do 16.00 od poniedziałku do piątku z 1 godzinną przerwą obiadową. Na terenie szpitala znajduje się stołówka, sklepy i kwiaciarnia, ogród dziecięcy i szkoła.

Szkoli się tutaj stale 350 studentów medycyny Wydziału Lekarskiego Uniwer­sytetu w Kopenhadze. Na terenie szpitala znajduje się szkoła pielęgniarstwa i tech­ników radiologii. Tuż obok szpitala znajdują się warsztaty naprawcze i obsługi oraz bank. Ponieważ szpital zajmuje 190000 m2 powierzchni, a budynek główny posiada 25 pięter ? istnieje tu poważny problem komunikacji wewnątrzszpitalnej.

Kurs zorganizowano dla grupy polskiej. Uczestniczyli w nim: prof. Józef Wiś­niewski z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, dr med. Arkadiusz Kapliński z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, dr med. Andrzej Rakoczy z Wojewódz­kiego Szpitala Zespolonego w Warszawie, Ob. Małgorzata Kozlowska z Varimex oraz prof. Eugeniusz Miękoś z Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi.

Uczestników podzielono na dwie grupy prof. Miękoś i dr Rakoczy pracowali codziennie w godz. 8.00?12.00 w Szpitalu Herlev, drugą grupę szkolono w innych szpitalach.

W Zakładzie Diagnostyki Ultrasonograficznej pracuje 6 ultrasonografów firmy Bruel-Kjaer, Helige, Acuson. Gabinety diagnostyczne wyposażone są w ruchome stoły i komplet igieł biopsyjnych.

W 3 salach aparaty USG zespolone są z magnetowidem i dodatkowym moni­torem. Dokumentacja wyników badań to opis badania przez badającego, zdjęcia z polaroidu i zapis na taśmie magnetowidowej. W Zakładzie znajduje sdę wideoteka, zawierająca wiele interesujących filmów o tematyce inwazyjnej i zachowawczej diagnostyki ultrasonograficznej. Wiele z tych filmów demonstrował na Zjazdach Międzynarodowego lub Europejskiego Towarzystwa Urologicznego w ostatnich 10-la-tach prof. Holm lub jego współpracownicy.

W Zakładzie zatrudniony jest elektronik-technik, który konserwuje i naprawia uszkodzone aparaty. W ciągu dnia wykonuje się średnio 25?30 badań i 4?5 biopsji cienkoigłowych różnych narządów, bądź biopsji przy pomocy igły TRU-CUT.

Badania ultrasonograficzne wykonuje pielęgniarka, a biopsje i zabiegi pod kont- rolą USG lekarz. Na uwagę zasługuje duże doświadczenie pracującego tu personelu, który prowadzi diagnostykę i szkolenie lekarzy praktycznie z całego świata.

Po każdym badaniu lub przy łóżku chorego lekarz badający omawiał stan cho- rego i wskazanie do badania USG. a bezpośrednio po badaniu omawiano uzyskane wyniki. Podobnie biopsje i inne zabiegi wykonywane pod kontrola USG omawiano na bieżąco. Na szczególne podkreślenie zasługuje precyzja wykonania niektórych zabiegów np. wstrzykiwanie alkoholu absolutnego do gruczolaka przytarczyc pod kontrolą USG. Zabieg ten w zupełności zastępuje konieczność operacyjnego usuwa- nia gruczolaka, co jest ciężką i technicznie trudną operacją. Również z dużą dok- ładnością wykonywano cienkoigłowe biopsje trzustki, jajnika, stercza. Igły biopsyjne używa się tylko jednorazowo.

Wprowadzenie do masy raka stercza ładunków radioaktywnych, stosuje się w tej Klinice coraz rzadziej z powodu obserwowanych odległych powikłań pod po­stacią popromiennego zwężenia odbytnicy.

W przerwach oglądaliśmy filmy naukowe, które pozwalały na zapoznanie uczest­ników szkolenia z problematyką, której nie można było w tym czasie zademonstro­wać praktycznie.

Na bloku operacyjnym zapoznałem się z tokiem pracy bloku oraz miałem moż­ność zapoznać się z metodami niektórych operacji urologicznych. Również zoba­czyłem film przygotowany dla Telewizji Duńskiej, demonstrujący nową konstrukcję prof. Holma ? urządzenia do litotrypsji zewnątrzustrojowej kamieni nerkowych. Aparatu nie pokazywano, gdyż jest tajemnicą Szpitala.

Cykl popołudniowych wykładów w Zakładach Bruel-Kjaer obejmował następu­jące tematy: Ultrasonografia w urologii, Ultrasonografia w ciąży,

? ocena ultrasonograficzna stopnia zaawansowania raka odbytnicy, inwazyjne techniki biopsyjne pod kontrolą ultrasonografii, wprowadzenie do tkanek radioaktywnych ładunków pod kontrolą ultrasono­ grafii,

Wszyscy uczestnicy otrzymali świadectwo odbytego szkolenia.

Na podkreślenie zasługuje wzorowa organizacja pracy, czystość pomieszczeń szpitalnych, punktualność. Sprzyja temu również wydłużony czas pracy (wszyscy pracują od 8.00?16.00). Zespół Kliniki Urologii i Diagnostyki Ultrasonograficznej prowadzony przez prof. H. H. Holma posiada największy dorobek i doświadczenie w inwazyjnej diagnostyce ultrasonograficznej w urologii. W Ośrodku tym szkolono lekarzy z większości krajów świata, w tym kilku z Polski. Ośrodek wyposażony jest w różne typy ultrasonografów, a kadra z całą powagą podchodzi do swoich obo­wiązków. Szkolenie na wszystkich etapach prowadzi się tylko w języku angielskim. Uczestnictwo w szkoleniu w Szpitalu Uniwersyteckim w Herlev w Danii pozwoliło na zapoznanie się z istniejącym stanem wiedzy w zakresie diagnostyki ultrasono­graficznej narządów i układów ze szczególnym uwzględnieniem narządów układu moczowego.

Diagnostyka ultrasonograficzna powinna być dostępna w każdym szpitalu za­równo dla chorych ambulatoryjnych jak i hospitalizowanych. Przemawia za tym tani koszt badania, nieinwazyjność, powtarzalność i wysoki odsetek prawidłowych rozpoznań.