PRZETOKA PĘCHERZOWO-ESICZA JAKO PÓŹNE POWIKŁANIE CIĘCIA CESARSKIEGO
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1995/48/4.

autorzy

Marcin Słojewski, Stanisława Spoz, Andrzej Domański, Antoni Banasik, Barbara Cybulska: Z Oddziału Chirurgicznego Okręgowego Szpitala Kolejowego w Szczecinie
Ordynator Oddziału: dr med. R. Damański
Z Pracowni Radiologii Okręgowego Szpitala Kolejowego w Szczecinie
Kierownik Pracowni: lek. med A. Banasik
Dyrektor Szpitala: dr med. J. A. Karls

streszczenie

Przedstawiono przypadek przetoki pecherzowo-esiczej zdiagnozowanej i leczonej

operacyjnie 16 lat po cięciu cesarskim.

Sąsiedztwo narządu płciowego z narządami moczowymi u kobiety sprzyja powstawaniu obra- żeń pęcherza moczowego podczas operacji ginekologiczno-położniczych (3, 7). Następstwem nierozpoznanych i niezaopatrzonych obrażeń mogąbyć przetoki moczowe (3,4). Przetoki pomię- dzy układem moczowym i przewodem pokarmowym występuj ąrzadko (2,6). Przetoki pęcherzo- wo-jelitowe mogą powstać również jako powikłanie chorób zapalnych jelit i otrzewnej, nowo- tworów złośliwych jelit i pęcherza, uchyłkowatości jelita grubego lub w wyniku urazu (1,8).

Najczęściej dotyczą one esicy – 53%, rzadziej prostnicy ~~16%, jelita biodrowego 4%, wyrostka robaczkowego~~ 4% i jelita cienkiego ~~15% (5). Do charakterystycznych objawów przetoki pę~~ cherzowo-jelitowej należy pneumaturia i fekaluria (1, 8). Diagnostykę opiera się na cystoskopii, kolonoskopii oraz badaniach radiograficznych (urografia, Cystografia, fistulografia) (5,8). Leczenie jest operacyjne, jedno lub wieloetapowe (5). Najprostsza metoda polega na wycię- ciu kanału przetoki oraz zeszyciu pęcherza i jelita. Z wytworzenia jelitowej przetoki odbarcza- jacej można zrezygnować, gdy śródoperacyjnie nie stwierdza się rozległych zmian zapalnych w ścianie jelita, pęcherza oraz w tkankach otaczających (8).

OPIS PRZYPADKU

Chora lat 41 (hist. chor. nr 4222,4655) została przyjęta do Oddziału Chirurgicznego Okrę- gowego Szpitala Kolejowego w Szczecinie z powodu częstomoczu, bólów podbrzusza oraz okresowego oddawania mętnego moczu z gazem. Po raz pierwszy dolegliwości te wystąpiły przed 16 laty po operacji cięcia cesarskiego, po długiej przerwie nasiliły się od kilku miesięcy.

Chora leczona ambulatoryjnie bez efektu. W trakcie pobytu chorej w szpitalu wykonano cysto- skopię, w czasie której stwierdzono na ścianie tylnej pęcherza, około 1,5 cm powyżej ujścia lewego moczowodu, słabo widoczny otwór przetoki. Urografia i Cystografia bez zmian (ryc. 1 i 2). Do przetoki wprowadzono sondę moczowodową. Po podaniu kontrastu uwidoczniła się esica (iyc. 3) aż do zagięcia śledzionowego (ryc. 4).

Chorą zakwalifikowano do leczenia operacyjnego. Dnia 29.09.1993 roku wykonano laparo- tomię z cięcia pośrodkowego dolnego. Po otwarciu otrzewnej i przedniej ściany pęcherza, Wy- preparowano kanał przetoki długości 1,5 cm, łączący esicę z pęcherzem moczowym, biegnący przez lewe przymacicze. Przetokę wycięto zaopatrując otwór w esicy szwem dwuwarstwowym.

Otwór w pęcherzu, po odświeżeniu brzegów zaszyto jednowarstwowo. Ze względu na niewiel- ki ubytek ściany esicy oraz brak odczynu zapalnego w tkankach, odstąpiono od założenia prze- toki odbarczającej. Przebieg pooperacyjny powikłany objawami niedrożności mechanicznej w 19 dobie po zabiegu. Wykonano relaparatomię uwalniając liczne zrosty jelita cienkiego. Chora wypisana do domu w 16 dobie po drugiej operacji. Obecnie czuje się dobrze, żadnych dolegli- wości nie zgłasza.

OMÓWIENIE

W piśmiennictwie Polskim nie znaleźliśmy opisu przetoki pęcherzowo-esiczej jako powi- kłania operacji ginekologiczno-położniczej. Mechanizm powstania przetoki w opisywanym przez nas przypadku polegał prawdopodobnie na przypadkowym przyszyciu lub zmiażdżeniu ściany jelita w trakcie cięcia cesarskiego, z następowym niedokrwieniem i niedożywieniem tkanek.

Wynik leczenia operacyjnego, pomimo konieczności wykonania relaparotomii, oceniamy jako dobry.

piśmiennictwo