PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

OBUSTRONNY, SYNCHRONICZNY, ZARODKOWY NOWOTWÓR JĄDRA
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1996/49/4.

autorzy

Romuald Zdrojowy
Z Katedry i Kliniki Urologu Akademii Medycznej we Wrocławiu
Kierownik Kliniki: prof dr hab. med. Jerzy Loren

słowa kluczowe

jądro nowotwór zarodkowy obustronny jednoczasowy

streszczenie

Przedstawiono przypadek 36 letniego mężczyzny z obustronnym, jedno-
czasowym, o różnej budowie histologicznej, nowotworem jądra. Chorego
poddano obustronnej, radykalnej orchiektomii, chemioterapii wg schematu
BEP oraz obustronnej zaotrzewnowej limfadenektomii. Jakkolwiek okres
obserwacji wynosi dopiero 10 miesięcy, nie stwierdza się objawów tej choroby
nowotworowej. W dyskusji autor przedstawił poglądy na temat częstości
występowania, leczenia i rokowania w oparciu o istniejące piśmiennictwo.
Przedstawiony przypadek jest jedyny w polskim i jednym z nielicznych
opisanych w literaturze światowej.

Zjawisko występowania różnych nowotworów w różnych narządach człowieka

jest znane od ponad 100 lat; pierwszy opisał i udokumentował je Billroth. Nowotwo- ry zajmujące różne narządy mogą występować jednoczasowo (nowotwory synchro- niczne) lub w pewnym odstępie czasu (nowotwory metachroniczne) [2]. Obustronne nowotwory jądra, po wyłączeniu nowotworów niezarodkowych, a zwłaszcza chłoniaków, należą do rzadkich przypadków w patologii człowieka. W piśmiennictwie światowym przedstawione sąjedynie pojedyncze przypadki zarod- kowych, synchronicznych nowotworów jądra. W polskim piśmiennictwie nie opisa- no dotychczas takiej choroby.


OPIS PRZYPADKU


Chory K. W. lat 36, nr historii choroby 999195 został przyjęty do Kliniki Urologii Akademii Medycznej we Wrocławiu 28 listopada 1995 roku z powodu obustronne- go, trwającego od 5 miesięcy, bezbolesnego powiększenia jąder. Chory, zgłosił się do Poradni Urologicznej, gdzie nakłuto jądro lewe, nie dając wiary w możliwość istnie- nia j ednoczasowego, obustronnego nowotworu jądra (!). W chwili przyjęcia wartości markerów nowotworowych wynosiły: AFP – 584 ng/ml (norma do 20) i P-HCG – 161,2 mlU/ml (norma do 5). W badaniu ultrasonograficznym: jądro prawe – 7 na 5 cm, o niejednorodnej echogeniczności, wokół niewielka przestrzeń płynowa; jądro lewe – 5 na 4 cm, o niejednorodnej echogeniczności, z przestrzeniąpłynową wokół niego. Radiogram klatki piersiowej bez odchyleń od normy. Tomografia komputero- wa – w przestrzeni zaotrzewnowej po stronie lewej powiększone pakiety węzłów chłonnych okołoaortalnych na odcinku od odejścia tętnic nerkowych do rozwidlenia aorty.


Chorego operowano w trybie pilnym wykonując obustronne, radykalne usunięcie jąder wg powszechnie znanych i stosowanych zasad w onkologii urologicznej. Wo- bec jednoznacznego obrazu klinicznego zrezygnowano ze śródoperacyjnego bada- nia histopatologicznego W preparatach parafinowych stwierdzono 1 .jądro lewe – carcinoma embrionale partim necroticans ze strukturami o charakterze yolk sac tumor, rete testis, tunicae albugineae et epididymis infiltrans. W świetle naczyń krwionośnych w osłonkach jądra – emboliae carcinomatosae. Powrózek nasienny lewy – (miejsce cięcia chirurgicznego)- infiltratio carcinomatosa, 2. jądro prawe – seminoma; tunicae albugineae et rete testis infiltrans. W świetle naczyń chłon- nych w wycinku pobranym z sieci jądra emboliae neoplasmaticae. W tydzień po operacji wartości markerów wynosiły: PHCG 43, AFP 600. Następnie chory został skierowany do Oddziału Chemioterapii Dolnośląskiego Centrum Onkologu, w któ rym od stycznia do końca marca otrzymał 5 kursów chemioterapii BEP (bleomycy- na, etopozyd, cisplatyna).


Chory został ponownie przyjęty do Kliniki Urologu AM w kwietniu 1996 roku. Przy przyjęciu wartości markerów były następujące: AFP – 7,9 ng/ml (norma do 20), HCG – 0,1 mlU/ml (norma do 5). W badaniu tomograf!cznym – w miejscu powiększonych wcześniej pakietów węzłów jedynie drobny krągły węzeł chłonny przyaortalny lewy nie przekraczający średnicy 0,9 cm. Chory poddany został za- otrzewnowej limfadenektomii. Górną granicę operacji stanowiła tętnica krezkowa górna, boczne – lewy i prawy moczowód do skrzyżowania z naczyniami biodrowymi zewnętrznymi, dolną naczynia biodrowe wspólne. Usunięto także pozostałe frag- menty powrózków nasiennych. Przebieg pooperacyjny bez powikłań. Chory zgłasza się do Kliniki Urologii co 3 miesiące w celu wykonania badań kontrolnych. Do chwili obecnej nie stwierdza się objawów czynnej choroby nowotworowej.


DYSKUSJA


Obustronne, synchroniczne, zarodkowe nowotwory jądra są chorobą niezwykle rzadką. Pierwszy opis przypadku potwierdzony biopsjąpodał Bidard w 1853 roku [4]. Informacje o pojedynczych przypadkach tej choroby zawarte sąw doniesie- niach Peirsona (1932), Grivelliusa (1937), Lewisa i Priestley’a (1938), Parkera (1938) oraz Gravesa i Lawrence’a (1942). Do 1955 roku opisano 209 przypadków, jednak liczba ta jest znacznie zawyżona, ponieważ nie uwzględniono podziału na guzy za- rodkowe, chłoniaki i przerzutowe [ 1 ]. Roehrborn podaje częstość obustronnego no- wotworu na 1,5% wszystkich zarodkowych guzów jądra, ale spośród nich więk- szość ma taką samą budowę histologiczną a tylko nieliczne występują synchronicz- nie [10]. Gilbert i Hamilton zebrali z piśmiennictwa 4846 zarodkowych nowotwo- rów jądra, z tego 76 obustronnych, co stanowi 1,56% Jednak i w tym doniesieniu były to nowotwory metachroniczne a średni czas pomiędzy rozwojem pierwszego i drugiego wynosił średnio 5 lat [8]. Bulstrode o pierwszym w Wielkiej Brytanii synchronicznym, o różnym utkaniu histologicznym nowotworze jądra donosi w pra- cy z 1995 roku [5,12]. Najlepiej opracowane i udokumentowane jest doniesienie Aristizabala i wsp. Znalazł on w piśmiennictwie 17 przypadków synchronicznych nowotworów jądra, z tego tylko 3 o różnym utkaniu histologicznym. Według niego częstość występowania obustronnego nowotworu, jedno- i różnoczasowo wynosi łącznie 1,56% wszystkich guzów zarodkowych tego narządu, a 14% zmian synchro- nicznych ma różnąbudowę histologiczną. Sam podaje opis 4 przypadków metachro- nicznych nowotworów jądra [2].


Rzadkie występowanie tej choroby oraz brak dotychczas opisu w polskim pi- śmiennictwie skłoniły mnie do przedstawienia przypadku Być może było to także przyczyną błędu w procesie diagnostycznym popełnionym w przychodni (nakłucie nowotworu). Równie rzadko spotyka się w piśmiennictwie współistnienie nasienia- ka z rakiem zarodkowym. Zwykle jest to zestawienie nasieniaka z potworniakiem złośliwym [2,5,6,11,12].


Nieznana jest przyczyna jednoczasowego powstania nowotworu w obu jądrach. Mało zwolenników ma teoria Newella, według której infekcja czynnikiem o małej patogenności we wczesnym okresie życia chroni przed przemianą złośliwą w póź- niejszym czasie [10]. Stwierdzono, że obustronny nowotwór jądra wiąże się z nie- prawidłowościami w garniturze chromosomalnym (12p) [9]. Większe ryzyko wy- stąpienia obustronnego nowotworu jądra ma także być u chorych na AIDS [10]. Podaje się także, ze ryzyko rozwoju nowotworu w drugim jądrze jest stukrotnie większe niż u mężczvznv, u którego w ogóle nie stwierdza się tej choroby [8]. Ten fakt powinien mobilizować do szczególnego nadzoru mężczyzn z wywiadem onkolo- gicznym w zakresie jednego jądra [7].


Powszechnie uważa się, że rokowanie chorych z obustronnymi nowotworem ją- dra, zarówno synchronicznym i metachronicznvm, nie jest gorsze niż u chorych z nowotworem jednego jądra a podobnej budowie histologicznej i zaawansowaniu [2, 3,5]. Autorzy nie sugerują również innego sposobu leczenia jak w przypadku nowotworów pojedynczych [2,3,5,6, 8].

piśmiennictwo

  1. [1] Abeshouse B. S., TionsonA., Goldfarb M.: Bilateral tumours of testicles: reviewof
  2. the literature and report of a case of bilateral simultaneous lymphosarcoma. J.
  3. Urol., 1955, 74, 522.
  4. [2] AHstizabalS., DavisJ. R., MillerR. C, MooreM.J., BooneM. L.\ Bilateral primary
  5. germ cell testicular tumors. Cancer,1978,42,591
  6. [3] Bach D. W, Weissbach L., Hartlapp J. H.: Bilateral testicular tumour. J. Urol.,
  7. 1983, 129, 989.
  8. [4] BidardM.: Tumeurs testiculaires. Bull. Soc. Anat., Paris,1853,345.
  9. [5] Bulstrode N. W, CoadyA., Ramsay J. W. : Synchronous presentatian of different
  10. testicular tumours. Br. J. Urol., 1995,75,797.
  11. [6] Coleman P. N., Mc Keown K. C. : A case of bilateral testicular tumours. Seminoma
  12. of one testis with teratoma in the other. Br. J. Surg.,1954,42,219
  13. [7] Fordham M. V, Mason M. D., Blackmore C, Hendry WE, Horwich A.: Management
  14. of the contralateral testicle in patients with testicular germ cell cancer. Br. J. Urol.,
  15. 1990, 65, 290.
  16. [8] Gilbert J. B., Hamilton J. B.: Studies in malignant tumor of the testis, IV- Bilateral
  17. testicular cancer. Cancer Res.,1942,21,125
  18. [9] Haddad F. S., Sorini P. M., SomsinA. A., Nathan M. M., Dobbs R. M, Berger C. S.,
  19. Sandberg A. A.: Familial double testicular tumors: identical chromosome changes
  20. in seminoma and embryonal carcinoma of the same testis. J. Urol.,1988,139; 748.
  21. [10] NewellG. R., Mills P.K., Johnson D. E.\ Epidemiologic Comparison of cancer of the
  22. testis and Hodgkin's disease among young males. Cancer,1984,54,1117.
  23. [11] Roehrborn C. G., WorrellJ, T., WileyE. L.: Bilateral synchronous testis tumors of
  24. different histology in a patient with the acąuired immunodeficiency syndrome
  25. related complex. J. Urol.,1990,144,353.
  26. [12] Shetty M. R.: Synchronous presentation of different testicular tumours. Br. J. Urol.,
  27. 1996, 77,172.