PTU - Polskie Towarzystwo Urologiczne

Sprawozdanie z pobytu naukowego na Salzburg Cornell Seminary of Urology
Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 2001/54/1.

autorzy

Roland Dadej 1, Sławomir Paweł Woźniak 2
1 Katedra i Klinika Urologii Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik Kliniki: prof, dr hab. med. Zbigniew Kwias
2 Katedra i Klinika Urologii Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Kierownik Kliniki: prof, dr hab. med. Jerzy Lorenz
W dniach 1 -7 października 2000 r. odbywało sic. w Salzburgu (Austria) doroczne elitarne seminarium poświęcone urologii. Organizatorami spotkań są: Amerykańsko-Austriacka Fundacja, Fundacja Sorosa i współpracująca z nimi Fundacja Stefana Batorego. Obrady odbywają się w przepięknie położonym u podnóża Alp, nad brzegiem jeziora, centrum seminaryjnym Schloss Leopoldskron. Fundatorem zamku był książę arcybiskup Salzburga Leopold Anton Freiherr von Firmian. mecenas kultury, sztuki i nauki. Budowę zamku rozpoczęto w 1736 r. Przez ponad 200 lat zamek przechodził z rąk do rąk, aby w 1946 r. zostać podarowany Klemensowi Hellerowi, absolwentowi Harvar-du, pomysłodawcy Salzburskich Seminariów. Pierwsza sesja odbyła się latem 1946 r., oferując nie tylko edukację w zakresie amerykańskiej literatury, sztuki, historii i kultury, ale również doskonałą kuchnię, docenianą zwłaszcza przez przedstawicieli tych krajów, które szczególnie ucierpiały podczas drugiej wojny światowej. Sukces pierwszego spotkania skłonił fundatorów: Klemensa Hellera, Scotta Elled-ge\\\'a i Richarda Campbela do zdobycia funduszy na następną sesję latem 1948 roku. Od tego czasu przeprowadzono ponad 300 spotkań poświęconych różnym tematom. W 1993 r. lekarze ze szpitala Weill Medical College of Cornell University i pokrewnych ośrodków akademickich: New York Presbiterian Hospital, Memorial Sloan Kettering Cancer Center, Hospital for Special Surgery, The Children \\\'s hospital of Philadelphia i Duke University Medical Center postanowili zareagować na pogarszającą się sytuację zdrowotną społeczeństw centralnej i środkowej Europy poprzez zorganizowanie pierwszego Salzburg Cornell Seminar. Dotychczas 3132 lekarzy z 27 różnych krajów uczestniczyło w 84 sesjach. Seminaria obejmują główne tematy większości specjalizacji medycznych. Program spotkań dedykowany jest młodym pracownikom naukowym, wykazującym się głęboką wiedzą medyczną, przy jednoczesnej biegłej znajomości języka angielskiego, a co najważniejsze, umiejętnością dzielenia się doświadczeniem z kolegami w kraju. Uczestnicy seminarium nic są delegatami poszczególnych krajów, ale zostali wybrani precz AAF na podstawie ich własnych osiągnięć. Zaproszono 32 osoby z Europy centralnej i wschodniej oraz krajów byłego Związku Radzieckiego. Seminarium obejmuje najnowszą wiedzę urologiczną, omówienie istotnych problemów praktycznych i teoretycznych, warsztaty urologiczne i dyskusję na temat omawianych przypadków chorobowych. Całość wiedzy prezentowanej podczas spotkań udostępniana jest on-line w Internecie oraz jest zapisywana w celu szerszego rozpowszechnienia na płycie CD-ROM. Kierownikiem naukowym kursu obrano prof. Ernesta Sosa z New York Weill Cornell Center i New York Presbiterian Hospital, a współpracowali z nim światowej sławy znany prof. Michael Marberger, prof. Steven Schlossbcrg z East Virginia Medical School i doc. Wolfgang Aulitzki z Uniwersytetu w Insbruku i New York Cornell University. Program kursu obejmował obszar szeroko pojętej urologii, z uwzględnieniem urologii onkologicznej, uro-ginekologii, diagnostyki i leczenia kamicy moczowej, endourologii, laparoskopii, andrologii i chirurgii naprawczej. Forma kursu odpowiadała amerykańskim standardom uniwersyteckim i mogliśmy poczuć się uczniami mistrzów, którzy nic koncentrowali się na jednym zagadnieniu, ale traktowali urologię jako całość. Za potwierdzenie tej opinii można przyjąć fakt, iż niemalże trzydzieści tematów omówionych zostało przez zaledwie cztery osoby. Uczestnicy zachęcani byli do wymiany doświadczeń, a profesorowie, pozostający do dyspozycji 24 godziny na dobę, zaszczepiali adeptom urologii swój sposób rozumowania. Dział uro-onkologii został omówiony precz prof. Marbcrgera. Szczególny nacisk położył on na agresywną diagnostykę i wczesne wykrywanie raka stercza. Zwrócił uwagę na potrzebę obniżenia poziomu odcięcia PSA do 2,5 ng/ml i szerszego wykorzystania norm wiekowych. Biopsję wykonuje się transtektal-nie (w klinice wiedeńskiej nic przeprowadza się biopsji kroczowej od przeszło 10 lat) pod kontrolą TRUŚ, chory nic wymaga wcześniejszego przygotowania, a zabieg można wykonać w warunkach ambulatoryjnych. W trakcie biopsji podaje się jednorazowo 160 mg gentamycyny, a po zabiegu włącza się ci-profloxacyne (przez 3 dni doustnie). Zalecono pobieranie więcej niż 6 wycinków. W przypadku ujemnego wyniku pierwszej biopsji Profesor radzi zwrócić szczególną uwagę na pobranie wycinków ze szczytu i z obwodowych części płatów bocznych z uwzględnieniem torebki. W dalszej części prof. Marberger przedstawił ogólnie przyjęte metody leczenia raka stercza ograniczonego do narządu oraz zaprezentował ciekawy film obrazujący kolejne etapy radykalnej prostatektomii załonowej. Między wykładowcami wywiązała się dyskusja. Prof. Sosa podjął kwestie wykonywania laparoskopowej RP, która w USA nic jest procedurą szeroko stosowaną. Wspólnym wnioskiem obu naukowców było stwierdzenie, iż w chwili obecnej żaden inny sposób postępowania nie ma przewagi nad metodami otwartymi. Kolejna część sesji poświęcona była powierzchownym guzom pęcherza moczowego. Podobnie jak w raku prostaty, podkreślono rolę wczesnej diagnostyki, zwłaszcza w przypadku tzw. niebezpiecznych raków pęcherza moczowego—Tis, i T,, G3. Po stwierdzeniu obecności guza zawsze wykonywany jest TURB i nic stosuje się biopsji (cold-cup) zmiany. W trakcie operacji konieczne jest głębokie wycięcie guza (z pobraniem mięśniówki) i dodatkowo wycięcie 4 skrawków z podłoża w otoczeniu zmiany. Prof. Marberger uważa, że w obecnych czasach nie powinny być stosowane sztywne cystoskopy u mężczyzn w kontroli po TURB. Kolejny mówca - prof. Ernest Sosa - przedstawił możliwości endoskopowej diagnostyki zmian nowotworowych w obrębie górnych dróg moczowych oraz metody rozpoznawania i leczenia kamicy moczowej. Prof. R. Ernest Sosa jest kierownikiem Minimally Invasive Urologie Surgery and The Brady Stone Center. Jest autorem rozdziału w biblii urologii The Campbell Urology. Opracował nowoczesną metodę leczenia laparosko-powego hand assisted laparoscopy. Polega ona na wykorzystaniu ręki operatora jako dodatkowego narzędzia w obrębie jamy brzusznej lub przestrzeni zaotrzewnowej. Dłoń wprowadza się przez niewielkie (odpowiadające numerowi rękawicy) nacięcie powłok. Taki dostęp zapewnia, poza zwykłymi korzyściami płynącymi z laparoskopii, również możliwość oceny palplacyjnej tkanek, a w razie potrzeby natychmiastowego zatrzymania krwawienia przez ucisk. Asystująca ręka zapewnia szersze pole operacyjne, wycięty narząd usuwa się w całości (czystość onkologiczna i dostępność materiału do badań histopatologicznych). Prof. Sosa przedstawił również metody diagnostyki endokrynologicznej i leczenia chorób nadnerczy. Następny wykładowca - prof. Steven Schlossberg z /Hastern Virginia Medical School zajął się urologią naprawczą w obrębie dolnych dróg moczowych, omówił metody postępowania w zwężeniach cewki moczowej oraz sposoby leczenia przetok pęcherzowo-pochwo-wych. W większości przypadków zaleca operację przezpochwo-wą ze szczególnym uwzględnieniem faktu, iż pierwsza operacja powinna być zarazem ostatnią i najlepszą. W celu odprowadzenia moczu proponuje użycie przetoki nadłonowej zamiast stosowania cewnika Foley a. Wszystkim uczestnikom kursu umożliwiono wizytę w oddziale urologicznym szpitala Św. Jana w Salzburgu, którego ordynatorem jest prof. Nikolaus Schmeller. Jest to nowoczesna i dobrze wyposażona placówka, składa się z dwóch części - ambulatoryjnej i 56 łóżkowego oddziału. W poradni znajduje się pracownia ES WL z najnowszym aparatem firmy Domicr, w tej sali przeprowadzane są również zabiegi ureterorenoskopowe. W sąsiednim pomieszczeniu wykonuje się badania urodynamiczne. Mieści się tutaj również poradnia leczenia niepłodności. Osobny blok stanowi urologiczna izba przyjęć i ambulatorium z dwie- ma salami endoskopowymi, własną pracownią rentgenodiagno-styki i gabinetem usg. Odział podzielony jest na dwie części -41-łóżkową dla chorych z podstawowym ubezpieczeniem i 15-łóżkową dla chorych prywatnych. Standard pomieszczeń obu części jest różny. W pierwszej - sale chorych są 5-6-osobowe, w drugiej pojedyncze bądź podwójne. Oddział ma własne laboratorium wykonujące zarówno badania podstawowe, jak i wysoko specjalistyczne oznaczenia. Mimo że nic jest to ośrodek akademicki, ma doskonale wyposażoną medialnie salę wykładową. Na poddaszu mieści się sześć oddzielnych pokojów połączonych holem pełniącym funkcje biblioteki, pokoju wypoczynkowego i kuchenki. Każdy osobny pokój wyposażony jest w biurko, komputer z szybkim dostępem do Internetu i łóżko. W oddziale pacjenci są leczeni z zastosowaniem najnowszych metod, z laparoskopią włącznie. Ośmiu lekarzy, w tym dwóch rezydentów, wykonuje tygodniowo od pięciu do ośmiu poważnych zabiegów (cystektomia, prostatektomia radykalna, nefrektomia radykalna) oraz 15 mniejszych. Dzięki prof. Schmcllcrowi - członkowi grupy EORTC, poznaliśmy najnowsze doniesienia na temat leczenia zaawansowanego raka stercza. Wynika z nich, że stosowanie antyandrogenów niesteroidowych ani w monolcrapii, ani w leczeniu skojarzonym, nie wydłuża istotnie czasu przeżycia, jak również czasu do progresji, i tym samym nie znajduje uzasadnienia w praktyce klinicznej. Profesor Zapoznał nas również z własnymi doświadczeniami w chemioterapii zaawansowanego raka stercza według protokołów EORTC. Wyniki prób klinicznych z zastosowaniem Docetaxelu (pochodna Taxolu o mniejszej neurotoksyczności) wydają się obiecujące. Doc. Wolfgang Aulitzki, na co dzień zajmujący się problemami andrologii i sztucznego zapłodnienia, w interesujący sposób omówił zagadnienia płodności i rozrodu. W ostatnim dniu seminarium odbyła się internetowa wideokon-ferencja z macierzystym szpitalem prof. Sosy, poświęcona omówieniu szczególnych przypadków. Mieliśmy możliwość skonfrontowania naszych standardów myślenia z amerykańskimi algorytmami postępowania. Zaproponowane przez gmpę europejską rozwiązania praktycznie nic różniły się niczym od obranego sposobu leczenia w nowojorskim szpitalu. Jedyna istotna różnica polega na jakości i rodzaju stosowanego sprzętu. Duże wrażenie zrobiły na nas obrazy spiralnej tomografii komputerowej z trójwymiarowym obrazowaniem - 3D CT. Pozwala ona na uwidocznienie pożądanej struktury anatomicznej, np. układu tętniczego, a następnie oddzielnie układu żylnego, w przypadku zakwalifikowania pacjenta do zabiegu przeprowadzanego laparoskopowo. Według prof. Sosy, eksperta w tej dziedzinie, wypreparowanie np. tętnicy nadnerczowej lub lędźwiowej zajmuje kilka, a nic jak dotąd kilkadziesiąt minut. Prof. Sosa w uznaniu aktywnego uczestnictwa w seminarium zaprosił nas do odbycia stażu naukowego w New York Presbiterian Hospital. Seminarium Cornelia podtrzymało tradycję, ponieważ i lym razem kuchnia oczarowała wszystkich. Organizatorzy zapewnili bogaty program socjalny. W przepięknych murach zamku Schloss Leopold-skron odbył się koncert muzyki kameralnej. Dzięki uprzejmości AAF mieliśmy możliwość poznania uroczych miejsc, w których niegdyś spacerował i tworzył Mozart.