Przypadek przetoki tętniczo-żylnej nerki leczonej metodą superselektywnej embolizacji Artykuł opublikowany w Urologii Polskiej 1983/36/1.
autorzy
-
Marian Klamut, Janusz Darewicz, Małgorzata Szczerbo-Trojanowska, Barbara Karasewicz
- Samodzielna Pracownia Rentgenodiagnostyki Serca i Naczyń Instytutu Radiologii Akademii Medycznej w Lublinie
Kierownik: prof. dr hab. med. M.. Klamut
Klinika Urologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik: doc. dr hab. med. J. Darewicz
streszczenie
- Przedstawiono przypadek przetoki tętniczo-żylnej nerki, leczonej skutecznie za pomocą superselektywnej embolizacji. Metoda ta może być konkurencyjna w stosunku do tradycyjnych metod leczenia operacyjnego.
Przetokę tętniczo-żylną nerki opisał po raz pierwszy Varela w 1923 r. (10). Wprowadzenie wybiórczej arteriografii tętnic nerkowych umożliwiło przeżyciowe, przedoperacyjne rozpoznanie i dokładne określenie u-miejscowienia i rozległości zmian. Tradycyjnym sposobem leczenia przetok była operacja. W ostatnich latach opisano pojedyncze przypadki zastąpienia zabiegu chirurgicznego przez zamykanie tętnicy zaopatrującej przetokę metodą embolizacji (1, 7, 8). W polskim piśmiennictwie nie znaleźliśmy doniesień na ten temat.
OPIS PRZYPADKU
Chora W. G., lat 40 (nr hist. chor. 8530-117) dotychczas nie chorowała. Przyjęta do Kliniki z powodu intensywnego krwiomoczu, który pojawił się nagle bez dolegliwości bólowych. Po dwóch dniach dołączyły się bóle o charakterze napadu bólowego nerki. Badaniem fizykalnym stwierdzono dodatni objaw Goldflarna po prawej stronie. Cystoskopia wykazała świeże Skrzepy krwi w pęcherzu oraz masywne krwawienie z ujścia prawego moczowodu. Badanie urograficzne wykazało słabo, fragmentarycznie i nieregularnie zacieniowany układ kielichowo-miedniczkowy prawej nerki (ryc. 1). Podejrzewając proces nowotworowy w prawej nerce wykonano angiografią nerkową. Arteriografia wybiórcza prawej tętnicy nerkowej wykazała obecność przetoki tętniczo-żylnej zaopatrywanej przez jedną z tętnic segmentalnych odchodzącą od gałęzi brzusznej (ryc. 2).
Przedwcześnie, bo już w fazie drobnych tętnic pojawił sdę cień szerokiej żyły, która odprowadza krew z przetoki do żyły głównej dolnej. Trudny dostęp chirurgiczny przy wewnątrznerkowo położonej przetoce skłonił nas do wykorzystania możliwości leczniczych radiologii zabiegowej. Pod kontrolą monitora telewizji rentgenowskiej wprowadzono specjalnie wymodelowany cewnik do gałęzi grzbietowej w pobliże przetoki li wprowadzono przez jego światło 6 koreczków spongostanu o wymiarach 1X1X5 mm. Kontrolna angiografia potwierdziła całkowite zamknięcie przetoki (ryc. 3). Krwiomocz i bóle ustały. Chora po 118 miesiącach od zabiegu czuje się dobrze i nie wyraża zgody na badanie kontrolne.
OMÓWIENIE
Przetoki tętniczo-żylne można podzielić na wrodzone i nabyte. Przetoki wrodzone występują rzadko i przez wiele lat mogą nie dawać objawów klinicznych. Przetoki nabyte powstają w następstwie uszkodzeń jatrogennych, w przebiegu procesów nowotworowych i zmian pourazowych. Po biopsji miąższu nerkowego powikłania w postaci przetoki występują u 10,0?16,0% chorych (4, 9). Rzadziej spotyka się je po częściowej resekcji miąższu nerkowego i podwiązaniu szypuły nerkowej (5, 8). Przetoki tętniczo-żylne przebiegają z nie patognornicznymi objawami klinicznymi takimi, jak nadciśnienie tętnicze krwi, poszerzenie sylwetki serca z cechami niewydolności krążenia, szmery naczyniowe i krwiomocz (2, 3, 4, 6). Urografia nie wykazuje odchyleń od normy. Niekiedy stwier-dza się niewielkie zniekształcenia układu kielichowo-miedniczkowego, a w razie krwawienia ubytki cieniowe wywołane skrzepami krwi. Rozstrzygającym badaniem diagnostycznym jest arteriografia wybiórcza tętnicy nerkowej, która ujawnia żylakowate światło przetoki i przedwczes- ne wypełnianie się żył odprowadzających. Pozwala ona określić charakter, wielkość i umiejscowienie przetoki, a często również ustalić przyczynę zmian.
Dotychczasowe leczenie przetok tętniczo-żylnych sprowadzało się zazwyczaj do częściowego wycięcia miąższu nerkowego (6), podwiązania tętnicy zaopatrującej przetokę (9), a najczęściej wycięcia nerki (1, 4, 6, 8). Ostatnio pojawiły się doniesienia na temat zamknięcia przetoki za pomocą embolizacji (1, 7, 8). Dobry wynik leczenia tą metodą, uzyskany u naszej chorej, może stanowić zachętę do szerszego jej stosowania.
piśmiennictwo
- Bookstein J. J., Goldstein H. M.: Successful management of postbiopsy ar-tario-venaus fistula with selective arterial embilizatioru Radiology, 1973, 109, 535.
- Hutch J. A., Chisholm E. R.: Intrarenal arteriovenous fistula. J. Urol., 1962, 88, 150.
- Kostiner A. I., Burnet L. L.: Intrarenal arteriovenous fistula: documented increase in size during an eight-year interval salwage in aoother. Radiołogy, 1973, 109, 531
- Maldonado J. E., Sheps S. G., Bernatz P. E., DeWeerd J. H., Har-rison E. G. Jr.: Renal ar,teriovenous fistula. Am. J. Med., 1964, 37, 499.?
- Maltoy T. R., Leberman P. R., Murphy J. J.: Renal lairteriwenous fistula. J. Urol., 1967, 98, 40.
- Palmer J. M., Connolly E. J.: Intrarenal airteriovenous fistula: surgical excisian under selective renal hypcrtheimia with teidney survival. J. Urol., 1966, 96, 599.
- Rizk G. K., Atallah N. K., Briji G. I.: Renal arteriovenous fistulatreatment by catheter emibaliaation. Brit. J. Radiol., 1973, 46, 2,22.
- Takaha W. V.: Surgical .treatment of renal arteriovenous fistulas, report of 5 cases. J. Urol., 1970, 103, 692.
- Waterhouse K., Wesołowski S. A., Gowan A. J. Jr.: Intrare-nal arteriovenaus fistula: surgical treatment with ,salvage of the kidney. J. Urol., 1964, 92, 256.
|