Nowotwory jąder stanowią około 1,0% wszystkich nowotworów u mężczyzn, ale są przyczyną aż 1/4 zgonów w wieku 15?34 lat (1). Obustronnie nowotwory te występują u 3,8% chorych (5). Livingston podał w 1805 r. pierwszy opis obustronnego, złośliwego nowotworu jądra (cyt. wg 6). Jednoczesne stwierdzenie nowotworu w obu jądrach zdarza się bardzo rzadko (7, 8, 9). Częściej guz pojawia się po obu stronach po kilku miesiącach do kilkunastu lat (1, 2, 3, 6) .
Wśród obustronnych nowotworów jąder najczęstsze są nasieniaki, znacznie rzadsze raki płodowe i potworniaki (6). Nowotwory po obu stronach mogą mieć różną budowę histologiczną (2, 3, 6).
Ginekomastia współistnieje u około 10,0% chorych ze złośliwymi nowotworami jąder (4), nieco częściej zdarza się u chorych z obustronnym nowotworem. Ginekomastia spowodowana jest obniżeniem poziomu androgenów i przewagą estrogenów.
OPISPRZYPADKU
Chory L. G., 1. 26 (Nr hist. choroby 5022/503/84), żonaty, zgłosił się w czerwcu 1984 r. do Poradni Urologicznej z powodu zmian guzowatych w obu jądrach. W grudniu 983 r. zauważył twardy, niebolesny guzek wielkości grochu w obrębie jądra prawego, a w miesiąc później podobna zmiana wystąpiła w jądrze lewym. W czerwcu 1984 r. stwierdził szybkie powiększenie się guza jądra lewego, w mniejszym stopniu jądra prawego. Jednocześnie wystąpiły bóle w okolicy lędźwiowo--krzyżowej oraz brzucha, promieniujące do obu kończyn dolnych.
Badaniem fizykalnym stwierdzono znacznie powiększone, twarde, nierówne, niebolesne jądro lewe. Jądro prawe było nieznacznie powiększone, twarde, o nierównej powierzchni. W obrębie sutka lewego stwierdzono niebolesny, twardy guzek wielkości śliwki. Badaniem fizykalnym nie stwierdzono innych odchyleń od stanu prawidłowego.
Obraz radiologiczny narządów klatki piersiowej był prawidłowy. Urografia wykazała nieznaczne poszerzenie układu kielichowo-miedniczkowego i moczowodu do wysokości L3 po stronie prawej(ryc;. 1).
Badanie USG jądra lewego wykazało nierównomierny rozkład echa wewnętrznego z obszarami hipoechogenicznymi o nierównych zarysach. Jądro to było w całości powiększone (ryc. 2).
Badanie USG jądra prawego wykazało na obrzeżach obszary hiperechogeniczne, a w części centralnej nieregularne obszary hipoechogeniczne. Jądro to było mniejszeodjądra lewego(ryc. 3).
Badaniachemiczne krwi byływ normie.
Chorego operowano 1)7.08.1984 r, z rozpoznaniem pooperacyjnym: obustronny nowotwór jądra oraz guz sutka lewego. Poorano wycinek z guza sutka, a następnie wykonano poszerzoną, obustronną hemikastrację. Przebieg pooperacyjny gładki, rany zagojone przez rychłozrost.
Badanie histopatologiczne Nr 98208-14/1 (Zakład Patomorfologii CMKP, kierownik dr med. K. Bardadin) wykazało: wycinek z sutka: zmiany mogące odpowiadać adenoma mamillae, jądro prawe: carcinoma embryonale testis, jądro lewe: terato-carcinoma testis. W utkaniu ogniska carcinoma embryonale, yolk sac tumor, chorioncarcinoma.
Po konsultacji w Instytucie Onkologii w Warszawie chorego zakwalifikowano do chemioterapii oraz do tomografii komputerowej jamy brzusznej i ewentualnej limfadenektomii zaotrzewmowej.
OMÓWIENIE
Obustronne, jednoczesne występowanie nowotworów złośliwych jąder jest bardzo rzadkie. Zarówno w rozpoznaniu jak i leczeniu stosuje się takie same zasady, jak w nowotworach dotyczących jednego jądra. W leczeniu operacyjnym tylko wyjątkowo (w przypadku nowotworu wyraźnie odgraniczonego) można pozostawić część zdrowego miąższu jednego jądra (7). Zazwyczaj po usunięciu obu jąder stosuje się radioterapię lub chemioterapię, a czasami obie te metody jednocześnie oraz wycięcie węzłów chłonnych zaotrzewnowych (1, 2, 3, 6, 9). Wybór i skojarzenie metod leczenia zależą od utkania nowotworu. Jak wynika z piśmiennictwa wyniki leczenia tak w jedno-, jak i w obustronnych nowotworach złośliwych jąder są zbliżone.