Przedstawiamy przypadek ucisku żyły głównej dolnej przez olbrzymią samotną torbiel nerki.
Opis przypadku
Chora P. J. lat 35 (nr hist. chor. 2159/76) przyjęta do kliniki z rozpoznaniem: Tumor abdominis. Zgłasza skargi na ból w prawym podżebrzu, stany podgorączkowe, nudności, ogólne osłabienie, bóle kończyn dolnych. Od tygodnia leczona była W związku z narastaniem dolegliwości przez lekarza rejonowego z podejrzeniem zmian zapalnych w płucach, bez poprawy. W wywiadzie podaje okresowo pojawiające się zmiany w wynikach badania moczu pod postacią białkomoczu i krwinko-moczu, co nawiedza chorą od kilku lat.
Badaniem przedmiotowym z odchyleń od stanu prawidłowego stwierdzono u chorej asymetrię brzucha z uwypukleniem go od łuku żebrowego do talerza kości biodrowej prawej. W tej okolicy wyczuwalny był guz wielkości głowy, napięty, nieco tkliwy przy obmacywaniu. Wstrząsanie prawej okolicy lędźwiowej bolesne. Kończyny dolne obrzęknięte. Na goleniach, udach i brzuchu widoczna obfita sieć żył krążenia obocznego.
Badania dodatkowe: Mocz — kwaśny, c. wł. 1012, białko 0,9—2,21 g/L, leukocyty poj. wpw., erytrocyty świeże 8—10 wpw. Mocznik we krwi 36,6 mg%. Próby wątrobowe, zaczyny trzustkowe, proteinogram oraz elektrolity w surowicy krwi w granicach normy. Badanie urograficzne przemawiało za ogromnym guzem za-otrzewnowym po stronie prawej.
Pielografia prawostronna wykazała, że guz wychodzi z dolnej części nerki prawej, przemieszcza ją wraz z moczowodem ku środkowi ciała.
Wobec szybkiego narastania objawów ucisku na żyłę główną dolną, stanów podgorączowych, leukocytozy i powiększania się guza chorą zakwalifikowano do zabiegu operacyjnego.
Z cięcia lędźwiowego dotarto do przestrzeni pozaotrzewnowej. Stwierdzono olbrzymią torbiel leżącą pozaotrzewnowo, wypełnioną pod ciśnieniem przejrzystym płynem. Torbiel miała wielkość piłki futbolowej. W świetle torbieli znajdowała się zmieniona marsko prawa nerka. Torbiel przemieszczała narządy jamy brzusznej i przestrzeni pozaotrzewnowej ku środkowi ciała wypełniając całkowicie prawą połowę brzucha i uciskając żyłę główną dolną. Guz powodował zwężenie żyły głównej dolnej na przestrzeni około 10 cm (ryc. 1).
Usunięto nerkę. Badanie histopatologiczne: (Zakład Anatomii Patologicznej WAM kierownik: prof. dr hab. med. A. Kulig) Cystis simplex solitaria renis. Perinephritis et paranephritis chronica granulomatosa. Pyelonephritis focalis chronica. Infarctus albus renis. Hydronephrosis.
Przebieg pooperacyjny powikłany ewentracją rany i koniecznością wtórnego zeszycia powłok. Chora wypisana do domu w stanie ogólnym dobrym.
Omówienie
W naszym przypadku arterionefrografii nie wykonaliśmy ze względu na szybko narastające u chorej objawy ucisku na żyłę główną dolną związane z szybkim powiększeniem się olbrzymiego wyczuwalnego guza. Tkliwość guza, stany podgorączkowe oraz leukocytoza wskazywały na zakażenie torbieli. Chorą zakwalifikowano do lumbotomii, która wydaje się wskazana również w przypadkach wątpliwych diagnostycznie i trudnych.
Usunięcie guza wraz ze zmienioną nerką doprowadziło do przywrócenia pełnej drożności żyły głównej dolnej, ustąpienia dolegliwości i wyleczenia chorej.
Pojawienie się objawów ucisku żyły głównej dolnej przy obecności torbieli samotnej nerki winno być wskazaniem do lumbotomii i usunięcia przyczyny powodującej utrudnienie przepływu krwi żylnej. Tego rodzaju postępowanie może zabezpieczyć chorego od dalszych powikłań, a przede wszystkim przed niebezpieczeństwem zakrzepu w świetle żyły.